Czarna porzeczka to znakomity krzew owocowy, który zapewni Ci obfite plony bogatych w witaminy jagód! Dowiedz się, jaka jest najlepsza odmiana czarnej porzeczki, w jaki sposób uprawiać te krzewy i jakie właściwości mają jej owoce! Zdradzamy najważniejsze fakty i sztuczki pielęgnacyjne.
Czarna porzeczka – odmiany i charakterystyka
Krzew owocowy należący do rodziny agrestowatych, jakim jest czarna porzeczka (Ribes nigrum), spotkamy głównie w Azji i Europie. W Polsce bardzo popularna jest zarówno czarna, biała, jak i czerwona porzeczka.
Krzewy czarnej porzeczki dorastają maksymalnie do wysokości dwóch metrów. Charakteryzuje je dosyć zwarty pokrój, nad którym od czasu do czasu trzeba zapanować. Liście czarnej porzeczki wydzielają charakterystyczny zapach, są dość sztywne, powycinane, z dobrze widocznymi nerwami. Pomiędzy nimi latem możemy dojrzeć ciemnogranatowe, niemal czarne owoce o gorzkim zapachu i cierpkim smaku.
Czarna porzeczka, podobnie jak malina, w całości jest możliwa do wykorzystania. Zarówno owoce, jak i liście możemy wykorzystać na mnóstwo sposobów do leczenia różnorakich schorzeń. Jaki krzew wybrać? Jaka jest najlepsza odmiana czarnej porzeczki? Sprawdź!
Najsmaczniejsze odmiany czarnej porzeczki
Sadząc ten krzew w naszym ogrodzie – najbardziej oczekujemy momentu, w którym pojawią się owoce czarnej porzeczki. Ich wielkość, smak, termin dojrzewania oraz obfitość plonów zależy głównie od wybranej przez nas odmiany.
Sprawdź też: Kiedy sadzić drzewka owocowe? Który moment jest najwłaściwszy?
Jaka jest najlepsza czarna porzeczka? Sadzonki tych odmian z pewnością przypadną Ci do gustu!
- Cotswold Cross – owocuje dość późno, lecz jej owoce są ogromne i idealne w smaku. Ma naturalnie piękny pokrój, a wokół niej można wyczuć charakterystyczny, gorzki zapach. Minusem tej odmiany jest dość duża podatność na opadzinę liści.
- Boskoop Giant – owocuje wcześnie, bardzo obficie, a porzeczki, które wytwarza, są bardzo smaczne i sporej wielkości. Krzew z tej odmiany należy dość często przycinać, ponieważ rośnie bardzo rozłożyście. Najniebezpieczniejszymi chorobami dotykającymi ten rodzaj porzeczki jest rdza wejmutkowo-porzeczkowa oraz opadzina liści.
- Brodtrop – odmiana, dzięki której będziesz cieszyć się pysznymi czarnymi porzeczkami w standardowej, niezbyt dużej wielkości. Krzew zachowuje się niemal jak pnącze – może pokładać swoje pędy na ziemi i rosnąć w taki sposób. W tym przypadku największym zagrożeniem chorobowym jest rdza wejmutkowo-porzeczkowa.
To tylko kilka odmian – jednak jak widzisz, jest w czym wybierać! Możesz podjąć decyzję, biorąc pod uwagę więcej zmiennych niż jedynie smak i wielkość owoców. Każda z wyżej wymienionych roślin jest narażona na inne choroby i znacząco różni się od pozostałych kształtem. Tylko od Ciebie zależy, jakich zalet poszukujesz i na którą odmianę postawisz!
Cena porzeczki czarnej 2022! Sadzonki i owoce
Ile kosztuje czarna porzeczka? Odmiany krzewów delikatnie różnią się od siebie cenowo. Wiele zależy też od wielkości i pokroju wybranej sadzonki. Porzeczki kosztują 5-8 złotych za naprawdę niewielki krzew, aż do 30-40 złotych za ładnie poprowadzoną sadzonkę typu porzeczka na pniu.
Ile w zeszłym roku wynosiła cena porzeczki czarnej? 2021 rok charakteryzował się bardzo wysoką ceną. Za kilogram owoców czarnej porzeczki musieliśmy zapłacić około 10 złotych. W tym roku prognozy cen również nie napawają optymizmem – kwota prawdopodobnie będzie oscylować w okolicy 12 zł/kg.
Jak powinna być pielęgnowana czarna porzeczka? Uprawa w kilku krokach!
W jaki sposób powinna być uprawiana porzeczka czarna? Odmiany nie mają tu większego znaczenia! Ich wymagania są niemal dokładnie takie same, z pominięciem przycinania – jednak i tak ten artykuł przybliży Ci, jak i kiedy to robić!
Kiedy i jak sadzić czarne porzeczki? W jaki sposób o nie dbać? Nie zwlekaj i przekonaj się, że uprawa tych krzewów owocowych nie jest w ogóle skomplikowana!
Sadzenie, stanowisko i idealna ziemia
Czarną porzeczkę z gołym korzeniem, tak jak i każdy inny krzew tego typu, należy sadzić wczesną wiosną. Większe, dobrze ukorzenione okazy natomiast najlepiej przyjmują się posadzone na przełomie października i listopada. Od tych zasad oczywiście istnieją odstępstwa – sadzonki rosnące w pojemnikach można sadzić cały sezon!
Poszukując idealnego stanowiska, musisz wiedzieć, że czarna porzeczka preferuje stanowiska słoneczne. Zacienione miejsca jej nie służą – o wiele słabiej tam owocuje i jej przyrost jest znacznie mniejszy.
Chcąc zapewnić idealną glebę dla czarnej porzeczki – kup lub skomponuj mieszankę żyzną i ciężką, choć przepuszczalną. Jej pH powinno oscylować w okolicy 6-7. Sadzonkę należy umieścić nieco głębiej w ziemi niż rosła do tej pory w szkółce lub pojemniku.
Podlewanie i nawożenie
Zapewnienie odpowiedniej ziemi pod porzeczki zapobiega wysuszeniu rośliny, na co jest dość wrażliwa, w szczególności w pierwszych tygodniach od posadzenia. Krzewy te wymagają całkiem sporej ilości wody.
Czarna porzeczka powinna być podlewana średnio co 2-3 dni. Należy robić to w taki sposób, by cała ziemia wokół rośliny otrzymała podobną ilość płynów. Ważne, by dostała się ona na co najmniej 10 centymetrów w głąb gleby.
A jak nawozić te krzewy owocowe? Te krzewy wymagają gleby bogatej w azot i potas – to tych minerałów powinieneś poszukiwać w nawozach! Znakomicie z pewnością sprawdzą się mieszanki wieloskładnikowe stosowane według instrukcji znajdujących się na opakowaniu.
Jakie choroby i szkodniki może mieć czarna porzeczka?
Na jakie szkodniki i choroby podatna jest czarna porzeczka? Cena za tę roślinę nie jest wygórowana, uprawa dość łatwa – jednak lista chorób i możliwych szkodników zdaje się nie mieć końca…
Najczęstszymi chorobami, z którymi musi się zmagać czarna porzeczka, są:
- rewersja porzeczki czarnej (atawizm),
- rdza wejmutkowo-porzeczkowa,
- biała plamistość liści,
- antraknoza liści porzeczek,
- szara pleśń,
- amerykański mączniak agrestu.
Obecność tych chorób możesz zaobserwować na liściach, pędach, kwiatach i owocach czarnej porzeczki. Gdy tylko zauważysz któryś z niepokojących objawów – koniecznie podejmij działanie. Specjalne środki do zwalczania chorób roślin, a także walki ze szkodnikami znajdziesz w kategorii środki ochrony roślin na stronie morele.net!
Sprawdź też: Kalendarz ogrodnika – niezbędnik w każdym domu. Kwartał III: lipiec – sierpień – wrzesień
Szkodniki, które możesz znaleźć na porzeczce, to natomiast:
- pryszczarek – pędowy, liściowy i kwiatowy,
- przędziorek chmielowiec,
- mszyce,
- przeziernik porzeczkowiec,
- wielkopąkowiec porzeczkowy,
- krzywik porzeczkowiaczek,
- gąsienice.
Rozpoznanie dokładnego szkodnika może być kłopotliwe – dlatego posprawdzaj dokładne opisy żerowania każdego z nich. Podczas zwalczania chemicznego zrób to w odpowiednim zabezpieczeniu i we właściwym czasie. Źle zastosowany preparat może zaszkodzić na przykład pszczołom, które chętnie zapylają te owocowe krzewy.
Przycinanie
Jak i kiedy ciąć czarną porzeczkę? Do tego typu zabiegów zawsze korzystaj z czystego, ostrego narzędzia. Na miękkie, elastyczne pędy wystarczą nożyczki lub nóż – jednak zdrewniałe części lepiej ściąć przy użyciu sekatora.
Najlepszym terminem na przycinanie czarnych porzeczek jest czas przed okresem wegetacji lub późne lato, po zebraniu owoców. Nie przeprowadzaj tego zabiegu w momencie, gdy krzew zacznie odżywać, wypuszczając świeże listki wiosną – to może go bardzo osłabić.
Póki krzew nie ma trzech lat – zabiegi w tej kwestii są bardzo ograniczone. Należy wtedy pozbywać się chorych lub uszkodzonych pędów. Można również pokusić się o kształtowanie krzewu tak, jak nam się podoba.
Po trzech latach wzrostu – w roku czwartym – należy wykonać intensywne cięcie, dzięki któremu krzew zyska prześwity. W ten sposób światło słoneczne będzie dochodzić nawet do wnętrza rośliny, gdzie również rozwiną się nowe owoce. Nie wolno jednak przesadzić z tym zabiegiem – czarna porzeczka znakomicie owocuje na starych, długich pędach.
Kiedy kwitnie i owocuje czarna porzeczka? Kiedy zbiory?
Co roku kwitnienie czarnej porzeczki zaczyna się w kwietniu i trwa do maja. Kwiaty rozpoznamy po delikatnych płatkach w żółto-fioletowym kolorze, osadzonych na cienkich łodyżkach.
Owoce czarnej porzeczki pojawiają się dopiero po trzech latach uprawy krzewu. W 4 roku możemy obserwować piękne, okrągłe porzeczki już w lipcu. Pełną dojrzałość osiągają około drugiej połowy miesiąca, w związku z czym nadają się wtedy do zerwania.
Czarna porzeczka wymaga bardzo delikatnego zrywania z krzewu. Uszkodzone owoce zaczną się psuć w zastraszającym tempie, za to okazy bez skazy utrzymają świeżość przez co najmniej dwa tygodnie.
Jakie właściwości ma czarna porzeczka?
Bogactwo witamin i minerałów – tym właśnie jest czarna porzeczka! Właściwości zdrowotne kryją w sobie jednakowo owoce i liście tej rośliny. W jaki sposób działają? Jakie dobroczynne składniki w nich znajdziemy?
Liście czarnej porzeczki
Ususzone liście czarnej porzeczki można spożywać w formie naparu. Ich unikalność polega na posiadaniu lotnych olejków eterycznych, flawonoidów, garbników oraz rutyny. Doskonale uzupełniają zapotrzebowanie na witaminy (w szczególności witaminę C), wspomagają oczyszczanie organizmu, a także opóźniają jego proces starzenia się.
Do przygotowanego naparu można dodać sok z porzeczki. Z pewnością bez najmniejszego kłopotu znajdziesz na to przepis. Wystarczy wpisać w wyszukiwarkę „jak zrobić sok z czarnej porzeczki”, a wyniki Cię nie zawiodą!
Owoce czarnej porzeczki
Owoce tego krzewu nie każdemu odpowiadają w smaku, jeśli nie są w przerobione. W jaki sposób może być wykorzystana czarna porzeczka? Dżem, nalewka czy sok to tylko kilka z propozycji! W dodatku są to bardzo zdrowe opcje, które mogą na przykład wspomagać leczenie dróg moczowych.
Owoce czarnej porzeczki bogate są w pektyny, kwasy organiczne, sole mineralne, cukry i witaminy (C, E, B, D, PP, a także prowitaminę A).
Czy dżemy lub konfitury są równie zdrowe co świeżo zerwana z krzaka czarna porzeczka? Przetwory oczywiście mają nam nieco mniej do zaoferowania przez konieczność ich obrobienia – lecz wciąż jest to doskonały dodatek do deserów lub wytrawnych dań.
Najgorzej z tych opcji wypada nalewka. Czarna porzeczka w tym przypadku jest raczej jedynie dodatkiem smakowym do wysokoprocentowego alkoholu, z którym nie warto przesadzać.
Czy czarna porzeczka zawsze wyjdzie nam na zdrowie?
Czy zawsze będzie nam służyć czarna porzeczka? Przeciwwskazania do jej spożywania oczywiście istnieją – osoby zmagające się z problemami żołądkowymi lub zapaleniem wątroby bezwzględnie nie powinny się nimi zajadać. Zdarzają się również uczulenia na ten owoc.
Sprawdź też: Staycation, czyli wakacje w domu – jak najlepiej je spędzić?
Chcąc podać dziecku czarną porzeczkę do spróbowania, nie przesadź – alergen w niej zawarty może mu zaszkodzić. Zawsze próbuj małymi dawkami, by nie musieć zwalczać pokrzywki.
Mamy nadzieję, że czarna porzeczka nie kryje już przed Tobą żadnych tajemnic, a lektura tego artykułu okazała się dla Ciebie przydatna. W jaki sposób wykorzystujesz czarną porzeczkę? Czy masz jakieś specjalne sztuczki pielęgnacyjne, które wspomagają jej wzrost i owocowanie? Koniecznie podziel się z nami i innymi czytelnikami swoimi doświadczeniami w sekcji komentarzy!
A jeśli chcesz poznać więcej znakomitych krzewów owocowych – sprawdź te artykuły:
- Maliny – uprawa, pielęgnacja i właściwości
- Borówka amerykańska – uprawa krok po kroku!
- Agrest – uprawa, właściwości, pielęgnacja
- Mini kiwi – właściwości i uprawa na działce oraz w ogrodzie
dzięki za takie wprowadzenie do tematu porzeczki forma doskonała