Decoupage to wyjątkowa technika ozdabiania, która bez dużych nakładów finansowych pozwala stworzyć wyjątkowe przedmioty. Jak się nią posługiwać? Co jest potrzebne, by zacząć przygodę z decoupage?
Czym jest decoupage?
Decoupage to technika zdobienia polegająca na naklejaniu na dekorowanym obiekcie warstw cienkiego papieru, między innymi serwetek. Osoba zdobiąca wycina z materiałów interesujące ją gotowe wzory, a następnie układa z nich kompozycję, która zostaje trwale przymocowana do danego podłoża. Ze względu na rodzaj wykorzystywanych w nim materiałów, technika bywa nazywana metodą serwetkową.
Decoupage jako technika ozdabiania codziennych przedmiotów praktykowana była już w średniowiecznych Chinach, jednak prawdziwa moda na nią rozpoczęła wraz z przybyciem jej do Europy. We Włoszech i Francji rozwinęła się do szalenie popularnej gałęzi rękodzielnictwa. Ozdoby decoupage tworzone były zarówno przez biedniejszych obywateli, jak i francuski dwór. Technice poddawano między innymi stare meble oraz przybory toaletowe.
Sprawdź też: Lampion ze słoika DIY: jak go wykonać? Poradnik krok po kroku
Metoda decoupage zaczęła na nowo rozkwitać wraz z upowszechnieniem się i zwiększeniem dostępności materiałów dedykowanych tej sztuce, między innymi specjalnych, całkowicie bezbarwnych klejów, farb oraz oczywiście papieru, na którym drukowane są fantazyjne wzory, idealnie wpisujące się w tradycyjną estetykę decoupage. Słowo „decoupage” pochodzi z języka francuskiego i oznacza „wycinać”.
Sztuka z serwetek papierowych, czyli co można stworzyć dzięki technice decoupage?
Podobnie, jak w przypadku wielu innych metod ozdabiania przedmiotów, podobnie i w decoupage nie panuje jeden główny kierunek tworzenia, do którego należy się dostosować – możliwości są praktycznie niewyczerpane, a ogranicza nas tylko nasza własna wyobraźnia. Technika ta jest dość uniwersalna, dzięki czemu można stosować ją na wielu przedmiotach i materiałach. Nie wymaga przy tym praktycznie żadnego talentu artystycznego czy umiejętności manualnych – by zacząć przygodę z decoupage, wystarczą zdobione serwetki oraz klej.
Istnieją oczywiście pewne ograniczenia. Z pomocą tej metody nie wykonamy dekoracji na przedmiotach, których powierzchnia źle znosiłaby kontakt z warstwami mokrego kleju. Raczej nie nałożymy barwnego wzoru również na te podłoża, które nie wiążą kleju i pozostają na niego odporne, lub nie przywiera on do powierzchni. W tym przypadku najczęściej można jednak poradzić sobie, zwiększając porowatość danej struktury, na przykład poprzez zmatowienie jej papierem ściernym.
Twórcy decoupage do swoich kreacji najczęściej wykorzystują przedmioty użytkowe lub dekoracyjne, takie jak drewniane szkatułki, pudełka, skarbonki, ale i wazony czy doniczki. W ten sposób często ozdabia się także biżuterię, na przykład drewniane bransoletki lub kolczyki. Niektórzy decydują się zrobić decoupage na starych meblach lub innych drewnianych elementach wyposażenia pokoju, takich jak ramy okienne czy framugi drzwi.
Naniesione tą metodą obrazki są dość trwałe dzięki warstwom kleju lub innym zabezpieczającym środkom (na przykład warstwie lakieru), jednakże wciąż pozostają podatne na wycieranie czy rysy powstałe wskutek użytkowania – z tego powodu nie zaleca się tworzenia decoupage na często dotykane lub przenoszone przez nas przedmioty.
Przygotowanie do zdobienia przedmiotu techniką decoupage
Dużą zaletą metody decoupage jest bardzo niski próg wejścia – do stworzenia własnego małego dzieła nie potrzebujesz od razu całego arsenału akcesoriów, ponieważ z dużym prawdopodobieństwem wszystkie potrzebne przedmioty masz już w swoim otoczeniu. Mowa tu w szczególności o zdobionych serwetkach (opcjonalnie ilustracji z gazet lub wydruków komputerowych) oraz kleju wodnym. Do wycięcia pożądanych grafik przydadzą się proste nożyczki.
Sprawdź też: Kolor roku 2022 – jak wygląda Very Peri? Poznaj najmodniejszy kolor sezonu!
Oczywiście, jeżeli zależy Ci na jak najlepszych efektach, warto zakupić wysokiej jakości materiały. Największe znaczenie na finalnego efektu będzie mieć użyty przez Ciebie papier. Wybierz taki trwały i estetyczny, na przykład papier ryżowy. W profesjonalnych sklepach z artykułami plastycznymi możesz dostać arkusze do decoupage z ilustracjami wpisującymi się w różnorodne style i tematykę, które doskonale nadają się do stworzenia spójnej kompozycji. Dla jeszcze lepszego efektu zadbaj o właściwy dobór palety barwnej.
Najpopularniejszymi klejami do techniki decoupage są te na bazie wody, jednak możesz skorzystać również z klejów werniksowych. Nieco lepiej wiążą one strukturę papieru z podłożem oraz tworzą twardą, zwartą powierzchnię, którą niełatwo uszkodzić. Przydadzą Ci się też farby akrylowe, dzięki którym ujednolicisz i wygładzisz powierzchnię pod papierowe wzory. Do zabezpieczenia gotowego obrazka wykorzystaj specjalny lakier akrylowy.
Użyteczny będzie również pędzel z naturalnego włosia, a także precyzyjny nożyk do papieru. Musisz też zdecydować, którą rzecz pragniesz ozdobić. Na początek może to być drewniany przedmiot – z materiałem tym praca przebiega zwykle łatwo, sprawnie i przyjemnie. Oprócz drewna możesz się zdecydować także na obiekty wykonane ze szkła czy metalu, a także niektórych tworzyw sztucznych.
Jako posługiwać się metodą decoupage? Poradnik krok po kroku
Jeśli udało Ci się zebrać wszystkie potrzebne narzędzia, możesz już przejść do ozdabiania przedmiotów metodą decoupage. Pierwszym etapem pracy będzie przygotowanie podłoża.
Niezależnie od tego, czy pracujesz na obiekcie wykonanym z surowego drewna, czy z jakiegoś innego materiału, kluczowe będzie umycie oraz odtłuszczenie jego powierzchni. W tym momencie możesz też nieco ją zmatowić za pomocą papieru ściernego. Jeśli zdecydowałeś się na ten krok, koniecznie odpyl przedmiot, a najlepiej ponownie umyj.
Przygotuj powierzchnię pod naklejenie papierowych wzorów. W tym celu przyda Ci się farba akrylowa, najlepiej w jasnym kolorze, który uwydatni kolorowe grafiki. Miękkim pędzlem nanieś preparat na przedmiot. Postaraj się rozprowadzić farbę równomiernie, jeśli jednak po pomalowaniu wciąż zauważasz prześwity lub nowy kolor nie jest zbyt wyraźny, przystąp do pokrycia podłoża nową jej warstwą.
W czasie schnięcia farby z ozdobnego papieru ryżowego lub serwetek wytnij motyw, który najbardziej Ci się podoba. Mogą to być zarówno ilustracje przedstawiające ludzi i przedmioty, jak i ornamenty czy plamy barwne. Kiedy powierzchnia przedmiotu będzie sucha, możesz zacząć nanoszenie wzorów. Przykładaj je pojedynczo do podłoża, a następnie pokryj specjalnym klejem za pomocą pędzelka. Pamiętaj, że pracujesz na cienkim papierze – nieostrożność może prowadzić do powstawania pęknięć w jego strukturze.
Gdy przykleisz już każdy wycięty wzór, poczekaj, aż klej wyschnie, a następnie zabezpiecz stworzony obrazek za pomocą lakieru akrylowego. Doskonały pomysł stanowi pokrycie go wieloma warstwami lakieru – to sprawi, że dany przedmiot będzie wyglądał jak pomalowany. Pozostaw przedmiot do wyschnięcia i tym sposobem możesz już zakończyć wszystkie etapy pracy. Teraz już tylko wyeksponuj ozdobiony przedmiot w wybranym przez Ciebie miejscu.
Technika decoupage przynosi mnóstwo satysfakcji i stanowi świetny sposób na udekorowanie mieszkania. Jest przyjazna także dla osób początkujących, nie musisz więc obawiać się, że brak Ci dostatecznych umiejętności. Ozdobiony przez Ciebie przedmiot z pewnością będzie cieszył oko nie tylko Twoje, ale i niejednego Twojego gościa.
Sprawdź też: Suszone pomarańcze jako dodatek na choinkę. Jak je przygotować?