Jaszczurki w Polsce – poznaj te gady!

Jaszczurki w Polsce to rzadkość, jednak może się zdarzyć, że spotkasz tego gada w swoim ogrodzie! Sprawdź, jakie są jaszczurki polskie, gdzie można je znaleźć i czym się żywią! Przedstawiamy rodzime gady i zdradzamy ich cechy charakterystyczne!

Jakie jaszczurki możemy spotkać w Polsce?

Jaszczurki występujące w Polsce liczą sobie 4 odmiany. W tym artykule poznasz ich pięć, dlatego że jaszczurka zielona jeszcze niedawno mogła być tu obserwowana, a od kilku lat uznano, że wyginęła już na terenie naszego kraju.

Jakie jaszczurki występują w Polsce? Są to:

• jaszczurka zwinka,
• padalec,
• jaszczurka żyworodna,
• murówka zwyczajna.

W dalszej części artykułu poznasz każdą z nich, a także jaszczurkę zieloną, znacznie dokładniej! Oprócz nich często możemy spotkać zwierzęta takie jak salamandra lub traszka – czy to gady? Nie! Choć mogłoby się wydawać zupełnie inaczej. To przedstawiciele płazów. Je również możemy zaobserwować w okolicy naszych ogrodów czy działek, w szczególności, jeśli posiadamy oczko wodne.

Wybierz najlepszy pokarm i suplementy dla Twojego pupila:

Najpopularniejsza jaszczurka w Polsce – zwinka

Jaszczurka zwinka (Lacerta agilis) to najpospolitszy gad, którego możemy spotkać w naszym kraju. Chętnie zamieszkuje ogrody wyposażone w skalniak, ciepłe polany i kamieniste obszary.

Sprawdź też: Jak odstraszyć jaskółki? Tych sposobów na pewno nie znałeś!

Te jaszczurki w Polsce charakteryzują się całkiem sporymi wymiarami – samce dorastają nawet do 28 centymetrów, natomiast samice osiągają maksymalnie 23,5 centymetra. Zwinka jest koloru szaro-brązowego, z widocznymi czarno-białymi kropkami oraz charakterystycznymi dwoma ciemnymi pręgami biegnącymi wzdłuż całej długości jej ciała. Samce w okresie godowym zielenieją – przez co łatwo pomylić je z jaszczurką zieloną. 

Silne kończyny gada są zakończone ostrymi pazurami, dzięki którym jest w stanie wspinać się i bardzo szybko poruszać. Ponad połowę długości ciała zwinki stanowi ogon. Głowa jaszczurki zwinki natomiast jest masywna, bardzo łatwo ją po niej rozpoznać.

Ta jaszczurka została szczegółowo przedstawiona w artykule Jaszczurka zwinka w Twoim ogrodzie! Znajdziesz tam szczegółowy opis i charakterystykę tego przepięknego gada.

Jaszczurka zielona

Największa jaszczurka, która do niedawna mieszkała na terenie Polski, to właśnie jaszczurka zielona (Lacerta viridis). Jej ciało osiąga 35 centymetrów długości i charakteryzuje się intensywnym zielonym ubarwieniem ciała.

Skoro raczej nie znajdziemy zielonej jaszczurki w Polsce – gdzie należy jej szukać? Południe Europy to kierunek, w którym powinniśmy się udać. Tam spotkać ją można w szczególności o poranku – wtedy notuje się ich największą aktywność.

Mimo tego, że w Polsce była to największa jaszczurka – porusza się ona wręcz błyskawicznie. Nawet jeśli parę lat temu udało nam się ją spotkać – wielce prawdopodobny był scenariusz, w którym ledwo zanim zdążyliśmy wyciągnąć aparat, a ta czmychnęła i schowała się przed nami.

Jedyna beznoga jaszczurka w Polsce – padalec

Padalec (Anguis fragilis), mimo że to beznoga jaszczurka, to wciąż nie wąż. Dorasta on do długości 20 centymetrów i charakteryzuje się brązową lub szarą barwą, a także czasem lekkim wzorem na górnej części ciała. Osobniki, których ten element jest wyraźniejszy i ciemniejszy mylone są ze żmiją, z którą nie mają tak naprawdę wiele wspólnego.

Sprawdź też: Kuna domowa — wszystko, co musisz o niej wiedzieć! Jak wygląda, czym się różni od kuny leśnej i w jaki sposób się jej pozbyć?

Beznogie jaszczurki są bardzo łagodnymi stworzeniami – z pewnością nie zrobią nam krzywdy – ich menu kończy się na niewielkich bezkręgowcach. Możemy spotkać je w lasach lub na łąkach, gdzie prawdopodobnie będą się poruszać bardzo nieporadnie.

Te jaszczurki w Polsce są bardzo żywotne – o ile nie padną ofiarą człowieka, ptaka lub ssaka, którego przysmakiem są właśnie padalce. Dożyć mogą 20 lub 30 lat w warunkach naturalnych, natomiast hodowlane osiągają wiek nawet 50 lat!

Padalec a zaskroniec – z czym mamy do czynienia? Jak je rozróżnić? Zaskrońce to przede wszystkim węże – choć niejadowite i o zupełnie innym wyglądzie. One są koloru znacznie bardziej szarego, z dwoma żółtymi kropkami na głowie, natomiast ich długość może wynieść nawet 1,5 metra.

Jaszczurka żyworodna

Bardzo rzadko spotykanym gadem w ogrodzie jest jaszczurka żyworodna (Lacerta vivipara), określana często jako jaszczurka żyworódka. Ten gad jest naprawdę niewielki – maksymalna wielkość, jaką osiąga, to 12 centymetrów.

Odpowiednie terrarium dla jaszczurki to podstawa:

Ciało jaszczurki żyworodnej jest koloru brązowego lub niemal czarnego. Na jej grzbiecie możemy zaobserwować ciemne plamki, które biegną wzdłuż jej ciała w nieregularnych szlaczkach.

Spotkać ją możemy w lasach, górach i na bagnach. Często zdarza się, że osobniki tego gatunku wspólnie wygrzewają się na rozgrzanych kamieniach. Są do siebie przyjaźnie nastawione w przeciwieństwie do zwinek, które potrafią parać się kanibalizmem.

Murówka zwyczajna

Zestawienie, które obejmuje jaszczurki żyjące w Polsce, zamyka murówka zwyczajna (Podarcis muralis), która często jest pomijana w tego typu opisach. To kolejna jaszczurka o brązowo-szarym ubarwieniu z wyraźnymi, ciemnymi kropkami na grzbiecie. Jej wielkość jest podobna do zwinki, choć nie wygląda aż tak masywnie.

Te jaszczurki w Polsce występują tylko w południowo-zachodnich rejonach, wśród skał, gdzie mają zapewnione ciepło i spokój. Podejrzewa się, że znalazła się tam nienaturalnie, wypuszczona przez człowieka – jednak zadomowiła się w naszym kraju mimo braku aż tak sprzyjających warunków jak na południu Europy.

Co jedzą jaszczurki w Polsce?

Jadłospis polskich jaszczurek jest nieskomplikowany i bardzo nam przychylny w momencie, gdy któraś z nich postanowi zamieszkać w naszym ogrodzie! Jakie pozycje znajdują się w menu tych gadów? Są to między innymi:

• wije,
• dżdżownice
• ślimaki,
• pająki,
• gąsienice,
• stonogi.

Sprawdź też: Rudzielec w Twoim ogrodzie: wiewiórka pospolita – najważniejsze informacje

Jak widzisz, (niemal) Twoja jaszczurka domowa może sprawować pieczę nad Twoimi grządkami, a dodatkowo nie sprawi Ci najmniejszych kłopotów. Odwiedziny tych gadów mogą być naprawdę zbawienne, jeśli mierzysz się z plagą ślimaków lub innych nieproszonych gości.

Jedynie jaszczurki zwinki mają złe nawyki – pałają się one czasem kanibalizmem. Dorosłe osobniki nie czują żadnej więzi z młodymi, przez co mogą stać się one ich przekąską.

Czy jaszczurki w Polsce są pod ochroną?

Jaszczurki w Polsce, tak samo jak inne gady tu występujące, są pod ochroną gatunkową. Nie wolno ich łapać i hodować w domu – kary za takie przestępstwa mogą być naprawdę srogie. Dodatkowo wiele z nich nie dożywa sędziwego wieku w niewoli.

Gady – choć obrzydliwe zdaniem wielu osób – są naprawdę pożytecznymi zwierzętami. Chrońmy je i nie zaburzajmy ich spokoju, by mogły w spokoju żyć i rozmnażać się.

Wyświetl ten post na Instagramie

Post udostępniony przez Paweł Czerechowicz (@paulus_in_sto_gram)

Mamy nadzieję, że dowiedziałeś się wszystkiego, czego chciałeś, a jaszczurki w Polsce są Ci już dobrze znane! Czy któryś z przedstawicieli tych gadów mieszka w Twoim ogródku? A może spotkałeś jednego z nich podczas leśnych wędrówek? Koniecznie podziel się w sekcji komentarzy swoimi doświadczeniami z polskimi gadami w roli głównej!

A jeśli chcesz poznać zwierzęta, które w odróżnieniu od polskich jaszczurek możesz hodować w domu – sprawdź te artykuły:

• Jaki pies do bloku? Najważniejsze informacje i porady
• Kot w domu – najważniejsze informacje o kotach w jednym miejscu
• Papuga – jaki gatunek wybrać? Ile żyją i ile kosztują papugi?
• Jak wygląda chomik? Ile żyje? Co je? Ile kosztuje chomik?