Karnawał na świecie obchodzony jest w różnoraki sposób. Sprawdź, jakie z nich są najdziwniejsze i najbarwniejsze! Przedstawiamy obchody zarówno w Europie, Ameryce Południowej, jak i Północnej!
Zimowy czas nie zachęca do balang i opuszczania czterech ścian, zwłaszcza w naszym kraju. Karnawał jednak to znakomita okazja, by wybrać się na bal, kulig lub zorganizować ogromną biesiadę! Te pomysły idealnie wpisują się w naszą kulturę. Za granicami Polski natomiast popularne są inne obchody i zabawy. Niektóre z nich cechują się ogromnym przepychem, barwnymi przebraniami, a inne z kolei wydawać się mogą… nieco osobliwe. Poznaj tradycje karnawałowe, którymi żyją inne państwa!
Karnawał na świecie – dlaczego go obchodzimy?
Co to jest karnawał? Na czym on polega? Już samo pochodzenie tego słowa wskazuje na to, co się pod nim kryje. Ma ono swoje korzenie w łacinie – carnem levāre oznaczające „mięso usuwać”. Podobnie jest z caro, vale – „żegnaj mięso”. Znaczeń doszukiwać się można także w innych językach, jednak koniec końców zawsze wskazują one na pożegnanie z potrawami odzwierzęcymi. Cały ten okres jednak pełen jest mięsnych potraw, a żegnamy się z nimi dopiero później!
Sprowadza nas to do pytania – kiedy jest karnawał? Dlaczego obchodzi się karnawał na świecie? Karnawał zwykle zaczyna się w święto Trzech Króli i trwa aż do Środy Popielcowej. Jest to okres poprzedzający Wielki Post, który obfituje w tańce, zabawy i biesiadowanie na całego! W zależności od kraju tradycje różnią się, jednak jest to moment radości i zabaw, które poprzedzają okres zaciśnięcia pasa oraz spokojnego wyczekiwania Wielkanocy.
Jakie kraje warto wyróżnić, jeśli chodzi o karnawał na świecie?
Kiedy mowa o mięsopuście, chyba najczęściej i najmocniej przywoływaną myślą jest karnawał w Rio de Janeiro. Warto jednak poznać podejście innych krajów, by mieć pełen obraz tego, jak bardzo różni się świętowanie, w zależności od tradycji i kultury danych miejsc.
Poniżej poznasz dokładnie, jak świętuje się w następujących krajach:
- Brazylia,
- Włochy,
- Niemcy,
- USA,
- Francja,
- Hiszpania,
- Belgia,
- Dania,
- Boliwia.
Jest to dość długa lista, jednak zdecydowanie warto pochylić się nad tradycjami, które kultywowane są w różnych zakątkach świata – tych niedaleko nas, a także tych odległych. Aż trudno uwierzyć, na jak wiele sposobów można celebrować ten okres.
Karnawał w Rio – największy karnawał na świecie!
Kiedy mowa o karnawale, nie sposób pominąć tego najznamienitszego, który odbywa się w Brazylii. Świętowanie pełne kolorów, tancerek i tancerzy w niesamowitych strojach przyciąga do Rio de Janeiro tłumy turystów, którzy chcą na własnej skórze poczuć, jakiej skali jest to wydarzenie!
Paradę rozpoczyna porta-bandeira, czyli przedstawicielka jednej ze szkół samby, która trzyma w dłoni flagę. Jej zadaniem jest przykuwanie uwagi sędziów i widzów. Ma ona na sobie zdobny strój, obfitujący w charakterystyczne pióra i cekiny. Towarzyszy jej metre-sala, czyli mężczyzna, który przed laty musiał bronić tancerki, ponieważ inni występujący czasem uciekali się do przemocy.
Zaraz za nimi znajdują się platformy, na których sambę tańczą przedstawiciele innych szkół. Mają oni na sobie stroje, które zostały przygotowane specjalnie na tę uroczystość. Układy taneczne również są wyjątkowe, zaplanowane na pokazy karnawałowe. Całości towarzyszą bębny i gwizdki.
Sprawdź też: Karnawał w Polsce, czyli czas na zapusty!
Najważniejszym punktem parady jest Sambodrom. Jest to konkurs samby, podczas którego szkoły tańca mają okazję, by wystawić swoich najlepszych tancerzy i poddać ich ocenie jury. Wydarzenie może oglądać nawet 75 000 widzów, a cały przemarsz odbywa się na odcinku mierzącym 700 metrów.
Włochy i karnawał w Wenecji
Interesujący karnawał na świecie wcale nie musi odbywać się na przeciwnej półkuli. Całkiem niedaleko, bo we Włoszech, a dokładniej Walencji zapoznać się możemy z tradycjami, które znane są na cały świat.
Świętowanie zaczyna się 10 dni przed Środą Popielcową na placu św. Marka. To właśnie tam ma miejsce pokaz zwany „lot anioła”, który kultywowany jest od 1548 roku. Pokaz polega na tym, że akrobatka w strojnej sukni sunie po niebie (na linie) między bazyliką św. Marka a Pałacem Dożów.
Włosi w tym okresie chętnie uczęszczają na sztuki teatralne (zarówno w budynkach, jak i oglądają uliczne występy) i biorą udział w maskaradach. To właśnie z Wenecji pochodzi zwyczaj balów maskowych. Wzmianki o takich przedsięwzięciach pojawiają się już w pismach z XI wieku. Mieszkańcy dzięki maskom mogli ukryć swój status społeczny, by bawić się wspólnie z elitą. Najpopularniejsze maski weneckie to Arlecchino oraz Colombina.
Sprawdź też: Jak zrobić maskę karnawałową? Poradnik krok po kroku
Obecnie maski wciąż są popularne. Co więcej – pod koniec karnawału odbywa się konkurs, który wskazuje tego, kto jest posiadaczem najpiękniejszej maski. Całość otoczona jest przez pokaz sztucznych ogni i balową atmosferę.
Czym charakteryzuje się karnawał w Niemczech?
Bardzo ciekawe tradycje karnawałowe spotkamy u naszych zachodnich sąsiadów. U nich koniec karnawału 2024 również nastąpi w Środę Popielcową, jednak ma on początek znacznie wcześniej. Zabawy bowiem rozpoczynają się już 11 listopada! Dokładnie o 11:11 można świętować poprzez sięgnięcie po słodkości! Od tego momentu także startują bale kostiumowe oraz posiadówki wypełnione rozmowami, żartami i tańcami.
Interesujące są również ostatki w Niemczech. Według tradycji sześć dni przed rozpoczęciem postu odbywa się Altweiber. Jest to dzień, w którym kobiety przejmują władzę! Nie byłoby w tym nic szczególnie dziwnego, gdyby nie sposób, w jaki się to odbywa. Kobiety szturmują ratusze, by zdobyć klucze do miasta. Także wszyscy mężczyźni noszący krawaty muszą się mieć na baczności – przyjęło się, że kobiety tego dnia obcinają je bez zawahania.
W międzyczasie, aż do Środy Popielcowej, nie brakuje balów, spotkań towarzyskich, pochodów i błaznów. W zależności od tego, w jakim regionie się znajdziemy – doświadczymy nieco innych zabaw i zwyczajów.
Nowy Orlean i najtłustszy karnawał na świecie!
Jeśli dotąd wydawało Ci się, że nasz rodzimy Tłusty Czwartek to dzień całkowitego szaleństwa – poznaj Tłusty Wtorek! Być może nie jest to dzień, kiedy ludzie masowo zapychają się słodkimi przysmakami (choć i ich nie brakuje), ale zdecydowanie nie można się wtedy nudzić!
Mardi Gras pozwala na oglądanie parad, przemarszów, występów i podziwianie niesamowitych kreacji. Ponadto przede wszystkim zetkniemy się z trzema kolorami: fioletowym, zielonym i żółtym. Tradycyjne ciasto spożywane w tym okresie to King Cake, w którym ukryta jest figurka dzieciątka Jezus. Osoba, którą dotknie zaszczyt odnalezienia jej, zostaje Królem Dnia. Obowiązkiem tego szczęśliwca jest dostarczenie ciasta na kolejną imprezę.
Warto także wspomnieć, że właśnie w Nowym Orleanie popularne są wszechobecne koraliki. Kilka lat wstecz panie miały za zadanie obnażyć górne partie ciała, by je otrzymać. Obecnie tylko miłośniczki mocnych wrażeń kultywują tę tradycję, również decydując się na malowanie swoich piersi. Ponadto wśród świętujących leją się hektolitry alkoholu, muzyka gra, a tłok nie znika aż do godzin porannych! Karnawał na świecie potrafi zaskakiwać, prawda?
Karnawał we Francji
A jak wyglądają zapusty we Francji? Tam najciekawsze atrakcje karnawałowe odnajdziemy w Nicei. To właśnie do tego miasta zjeżdżają się turyści z całego świata. Jednego roku było ich nawet milion! Skala tego wydarzenia z pewnością stara się dorównać karnawałowi w Rio de Janeiro.
Najważniejszym punktem, na który czekają wszyscy przybyli, jest Parada Światła. Ma ona miejsce na Placu Massena, który jest centrum całej zabawy. To właśnie tam zbierają się ludzie, a między nimi przechodzi parada wypełniona kukłami i artystami w barwnych strojach. Całość otoczona jest muzyką, tańcami, tonami konfetti i oświetleniem.
Tradycją, obok której nikt nie przejdzie obojętnie, jest Bitwa Kwiatowa. Te obchody mają miejsce na Promenadzie Anglików. Z korowodów rozrzucane są świeże kwiaty, między innymi mimozy, gerbery, róże i lilie. W poprzednich latach zostało zużyte w ten sposób nawet 100 000 kwiatów.
Ponadto warto wspomnieć, że Nicea jest miastem słynącym z bycia przyjaznym środowisku LGBT. Od 2015 roku odbywa się tam jednodniowa impreza skierowana do zainteresowanych tematem. Szczegóły odnaleźć można po nazwie „Queernaval”.
Karnawał na świecie, a świętowanie w Hiszpanii
W skali widowiska Francja jest na równi z Hiszpanią, a być może nawet odrobinę niżej. Karnawał na Teneryfie to jeden z najbardziej hucznych, trwających najintensywniej przez 10 dni.
Podobnie jak niemal każdy inny karnawał na świecie – i tu obchody rozpoczyna parada. W tym przypadku mamy do czynienia z pochodem pod nazwą Cabalgata Anunciadora. Wypełniona jest ona barwnymi platformami, muzyką, tańcem i ogromną widownią. Punktem kulminacyjnym jest pokaz fajerwerków. Imprezy trwają do rana i wszyscy bawią się znakomicie. Nie brakuje również konkursów – zawsze chętnie wybierana jest Królowa Karnawału, ale również Miss Drag Queen.
Coś, co sprawia, że Teneryfa wyróżnia się, jako karnawał na świecie, o którym warto wspomnieć, jest… pogrzeb sardynki. Co więcej, jest to kilkumetrowa sardynka wykonana z papieru. „Żałobnicy” w dość groteskowych strojach składających się ze spódniczek i kabaretkach (niezależnie od płci) zanoszą rybę na brzeg oceanu i spalają ją. W ten sposób przepędzana jest zimowa aura i złe moce. Jest to również sposób na przywołanie dobrej, życiodajnej energii i symboliczne przywitanie wiosny.
Belgijski karnawał
Podobnie jak w Nowym Orleanie – Belgia obchodzi Mardi Gras, czyli Tłusty Wtorek. Zdecydowanie miejsce, w którym dzieje się najwięcej jest Binche. To właśnie stamtąd pochodzi tradycja, obok której nie można przejść obojętnie.
Karnawał w Belgii oznacza ogromny przemarsz. Aż 600 mężczyzn, którzy ubrani są dokładnie tak samo, przechodzą dumnie ulicami miasta. Ten zaszczyt mają jedynie mieszkańcy, którzy należą do stowarzyszenia Gilles. Strój takiego pana składa się z tuniki, spodni z juty, kapelusza ze strusich piór i maski z zielonymi okularami, wąsami oraz bródką. Oprócz przemarszu mają oni zadanie. Polega ono na niesieniu koszy pomarańczy, którymi rzucają w tłum. Wszystko dlatego, że według tradycyjnych wierzeń, ten owoc przynosi szczęście.
Wskazane jest wiedzieć, że karnawał w Binche jest na liście niematerialnego dziedzictwa UNESCO. Warto choć raz wybrać się na to świętowanie, by odkryć tradycję, która tylko w minimalnym stopniu zmieniła się od czasów średniowiecza.
Jak świętuje się karnawał w Danii?
Przedostatni karnawał na świecie, który znajduje się na naszej liście, odbywa się w Danii. Fastelavn, jak go tam nazywają, to także zabawa, kolorowe kostiumy i specjały kulinarne. Huczna zabawa poprzedzająca Środę Popielcową i Wielki Post to rzecz jakoby przewidywalna.
Jest jednak jeden tradycyjny element, który przed laty był bardzo brutalny, a teraz stał się naprawdę miłą zabawą. Mianowicie – kiedyś ku potrzebie odpędzania złej energii i pecha, strącano podwieszaną beczkę, w której znajdował się czarny kot. Uderzano w nią tak długo, aż odpadało wieko, a kot z niej wypadał. Obecnie oczywiście żaden czarny kot nie znajduje się wewnątrz, a cukierki. Jest to prawdziwa frajda dla najmłodszych, a zwłaszcza dla tego, któremu uda się wybić dno beczki. Taka pociecha zostaje obdarzona tytułem Kociego Króla.
Odległy karnawał na świecie – Boliwia
Ostatni karnawał na świecie, o którym zdecydowanie warto wspomnieć, jest karnawał w Boliwii. Obchody, które możemy tam obserwować, są z pewnością jednymi z największych w Ameryce Południowej, zaraz po Brazylii.
W Oruro pochody startują wcześnie rano i trwają do późna. Wypełnione są one tańcami i znakomitą zabawą. Mają one także charakter religijny, który jest hołdem w stronę Matki Boskiej z Socavón (inkaskiej Matce Ziemi).
Sprawdź też: Chiński Nowy Rok – kiedy wypada i jak jest celebrowany?
Zwyczajem, o którym warto wspomnieć dla każdego Gringo, jest popularne polewanie się wodą i pryskanie pianką w sprayu. Dlaczego powinni wiedzieć o tym obcokrajowcy? Dlatego, że najczęściej takie zabawy są wymierzone właśnie w nich! Chcąc jednak uchronić swój strój lub makijaż, bez kłopotu można zainwestować w foliową pelerynkę. W taki sposób zabawa na całego nie ominie nikogo!
Czym różni się karnawał w Polsce i na świecie?
Jak widzisz, na całym świecie jest mnóstwo sposobów na to, jak obchodzić karnawał. W naszym kraju tradycje takie jak Tłusty Czwartek, kuligi lub maskarady znane są na pewno każdemu. Zwłaszcza ostatki są niezwykle interesującym czasem, który mógłby zaskoczyć niejednego turystę.
Polski karnawał zawsze rozpoczyna się w święto Trzech Króli i zakańcza z hukiem o północy poprzedzającej Środę Popielcową. W tym roku nie pobalujemy zbyt wiele, ponieważ to, do kiedy trwa karnawał 2024, daje nam tylko 39 dni czystej zabawy.
A Ty, jak spędzasz karnawał 2024? Czy kiedykolwiek brałeś udział w karnawale w innym kraju? Koniecznie podziel się w sekcji komentarzy swoimi doświadczeniami lub planami podróżniczymi na ten szalony czas zapustów!