Kiedy rosną grzyby w lesie? Zawsze kojarzy nam się z tym jesienna aura. Do tego mamy popularne powiedzenie „rosnąć jak grzyby po deszczu”, gdy coś rośnie szybko i obficie. Ale kiedy dokładnie zaczynają się grzyby? Sprawdź najważniejsze informacje!
Grzyby to skarby polskich lasów. Zebranie pełnego kosza dorodnych okazów zależy jednak od kilku kluczowych czynników, takich jak odpowiednia pogoda, wilgotność gleby czy temperatura powietrza. Dla wielu osób zbieranie grzybów to nie tylko sposób na kontakt z naturą, ale też możliwość wzbogacenia kuchni o smakowite dodatki. Zanim jednak wyruszymy na grzybobranie, warto poznać kilka podstawowych zasad i dowiedzieć się, kiedy najlepiej wybrać się do lasu, aby powrócić z pełnymi koszami, a następnie zabrać się za gotowanie, marynowanie lub suszenie grzybów.
Kiedy rosną grzyby? Co wpływa na ich pojawianie się?
Grzyby rosną w określonych warunkach, które sprzyjają ich pojawianiu się w lasach. Kluczowym czynnikiem jest wilgotność gleby – to właśnie po intensywnych opadach deszczu, szczególnie w ciepłe dni, możemy liczyć na obfity wysyp grzybów. Grzyby preferują temperatury między 10 a 25 stopni Celsjusza, co sprawia, że najczęściej można je spotkać od późnej wiosny do jesieni, a szczególnie wczesną jesienią, kiedy chłodniejsze noce i wilgotne poranki tworzą idealne warunki do ich wzrostu. Istotną rolę odgrywają także gleby – najlepiej grzyby rosną na kwaśnych glebach, bogatych w substancje organiczne.
Warto pamiętać, że choć wiele grzybów, takich jak borowiki czy podgrzybki, pojawia się wczesną jesienią, inne gatunki, takie jak kurki czy pieprzniki, mogą zacząć rosnąć już latem. Dla doświadczonych grzybiarzy deszcz, ciepło i odpowiednia gleba to klucz do sukcesu – wystarczy kilka dni idealnych warunków, by w lesie pojawiły się pierwsze grzyby.
Jeśli już wcześniej udało Ci się zebrać sporo grzybów, warto pomyśleć o ich odpowiednim przechowywaniu. Świetnym rozwiązaniem jest suszarka do grzybów, która pozwoli Ci zachować ich smak i aromat na dłużej. A jeśli szukasz pomysłów, co zrobić z grzybów, sprawdź nasz poradnik pełen inspiracji kulinarnych!
Zainwestuj w profesjonalną suszarkę do grzybów i owoców:
Kiedy zaczynają się grzyby? Kalendarz dla najpopularniejszych gatunków
Grzybobranie w Polsce trwa przez długą część roku, jednak każda pora ma swoje specyficzne gatunki, które możemy znaleźć w lesie. Aby skutecznie zaplanować swoje wyprawy na grzyby, warto poznać kalendarz ich występowania i dowiedzieć się, kiedy poszczególne gatunki mają swoje „sezony”.
Kalendarz występowania najpopularniejszych grzybów:
- Borowiki (lipiec – październik)
Borowiki szlachetne, nazywane często królem grzybów, pojawiają się już w lipcu, a ich pełnia przypada na wrzesień i październik. Można je spotkać w lasach iglastych, mieszanych oraz liściastych, gdzie wyróżniają się swoim charakterystycznym brązowym kapeluszem i mięsistym trzonem. Borowiki preferują gleby o dużej wilgotności, zwłaszcza po ciepłych deszczach. Są jednym z najbardziej poszukiwanych grzybów ze względu na ich wyjątkowy smak i uniwersalne zastosowanie w kuchni.
- Podgrzybki (czerwiec – listopad)
Podgrzybki to grzyby, które możemy zbierać od czerwca do listopada, a ich pełnia przypada na wrzesień i październik. Mają ciemnobrązowy kapelusz, a od spodu rurki, które w starszych okazach przybierają zielonkawą barwę. Rosną przede wszystkim w lasach iglastych i mieszanych, a po opadach deszczu można je znaleźć w dużych ilościach, często w towarzystwie borowików.
- Maślaki (czerwiec – październik)
Sezon na maślaki zaczyna się w czerwcu i trwa aż do października, z kulminacją we wrześniu. Charakterystycznym elementem tych grzybów jest ich śluzowaty kapelusz, który po deszczu pokrywa się lepką warstwą. Maślaki rosną głównie pod sosnami i świerkami, więc warto szukać ich w borach iglastych. Ze względu na ich delikatny smak, maślaki są chętnie zbierane i często wykorzystywane w marynatach. Polecamy sprawdzić poradnik, jak marynować grzyby.
- Kurki (czerwiec – listopad)
Kurki, czyli pieprzniki jadalne, można spotkać od czerwca do listopada. Najlepsze warunki do ich wzrostu to wilgotne, liściaste i mieszane lasy. Kurki wyróżniają się jaskrawo pomarańczowym kapeluszem i lejkowatym kształtem, co sprawia, że trudno je pomylić z innymi grzybami. Są jednymi z najczęściej zbieranych grzybów w Polsce ze względu na swój wyjątkowy smak.
- Gąski (lipiec – listopad)
Gąski zaczynają pojawiać się w lipcu, ale pełnię osiągają jesienią, zwłaszcza w październiku i listopadzie. Rosną w lasach iglastych, szczególnie na piaszczystych glebach. Te grzyby charakteryzują się jasnym kapeluszem i mięsistym trzonem, a ich charakterystyczna tekstura sprawia, że są cenionym składnikiem w wielu potrawach.
- Koźlarze (lipiec – październik)
Koźlarze można spotkać od lipca do października, a ich sezon pełni przypada na sierpień i wrzesień. Te grzyby rosną w towarzystwie brzóz, co ułatwia ich lokalizację. Mają charakterystyczny brązowy lub szary kapelusz oraz długie, smukłe trzony. Koźlarze są doskonałe do suszenia i przygotowywania grzybowych potraw. Nie masz suszarki do grzybów? Nic nie szkodzi – suszenie grzybów w piekarniku to też dobry sposób.
- Kanie (czerwiec – listopad)
Kanie, znane również jako czubajki kanie, pojawiają się już w czerwcu i można je zbierać do listopada. Ich pełnia przypada na wrzesień i październik. Kanie łatwo rozpoznać po dużym, parasolowatym kapeluszu i długim, cienkim trzonie. Rosną na skraju lasów, na polanach, a nawet na łąkach.
- Rydze (sierpień – listopad)
Rydze zaczynają się pojawiać w sierpniu, ale najwięcej można ich spotkać w październiku i listopadzie. Te grzyby rosną w lasach iglastych, szczególnie pod sosnami. Ich pomarańczowy kapelusz i mlecznobiały sok wydzielający się po uszkodzeniu to cechy, które pomagają w ich identyfikacji.
- Opieńki (wrzesień – listopad)
Opieńki, często rosnące w dużych skupiskach na pniach drzew, pojawiają się w lesie od września do listopada. Są doskonałym wyborem na grzyby do marynowania czy smażenia. Ich owocniki mają brązowy, łuskowaty kapelusz i długi, cienki trzon. Opieńki rosną głównie na martwym drewnie, często w pobliżu drzew liściastych.
Czy po tych informacjach nabrała Cię już ochota na potrawy z użyciem świeżych grzybów? Po zbiorach koniecznie sprawdź, ile gotować grzyby, aby wydobyć z nich najwięcej smaku i aromatu!
Grzyby wysuszysz również w piekarniku!
Gdzie i jak szukać grzybów?
Znalezienie dorodnych grzybów to nie tylko kwestia szczęścia, ale również wiedzy o tym, gdzie i jak ich szukać. Grzyby mają swoje ulubione miejsca w lesie, a zrozumienie tych zależności pozwala zwiększyć szanse na udane zbiory. Kluczowym czynnikiem jest rodzaj lasu – niektóre gatunki preferują lasy iglaste, inne liściaste, a jeszcze inne mieszane. Na przykład borowiki i podgrzybki najczęściej występują w lasach iglastych i mieszanych, podczas gdy maślaki można znaleźć pod sosnami.
Warto też zwracać uwagę na rodzaj gleby i mikroklimat. Grzyby najlepiej rosną w miejscach wilgotnych, ale nie zbyt mokrych. Obszary w pobliżu strumieni, zagłębienia terenu czy skraje lasów to doskonałe miejsca do poszukiwań. Grzyby rosną często w grupach, więc jeśli znajdziesz jednego, dobrze rozejrzyj się w pobliżu – istnieje duża szansa, że w okolicy znajdziesz ich więcej.
O której godzinie na grzyby? Kiedy jest odpowiednia pora na zbieranie grzybów?
Masz wspomnienie z dzieciństwa, gdy rodzice budzili Cię o świcie na grzybobranie? Nie bez powodu. Najlepsza pora na zbieranie grzybów to wczesny poranek, tuż po wschodzie słońca. Dlaczego? Po pierwsze, las o tej porze jest wilgotny i chłodny, co sprzyja świeżości grzybów. Wczesne godziny poranne dają również przewagę nad innymi grzybiarzami – popularne miejsca na grzybobranie szybko się wyczerpują, więc im wcześniej dotrzesz, tym większa szansa na znalezienie świeżych okazów. Ponadto poranna rosa często pomaga w lokalizowaniu grzybów, które lśnią na tle leśnej ściółki.
Choć popołudnie również może być dobrym czasem na grzybobranie, zwłaszcza po ciepłych, wilgotnych dniach, to jednak najlepsze efekty daje wyprawa o świcie. Pamiętaj, że grzyby rosną szybko, ale równie szybko się psują, szczególnie w gorące dni. Dlatego wczesny poranek to idealny moment, aby wrócić z koszem pełnym zdrowych i świeżych grzybów, zanim ciepło dnia wpłynie na ich jakość.
O czym pamiętać podczas zbierania grzybów w lesie?
Zbieranie grzybów w lesie to wspaniałe hobby, ale wiąże się także z pewnymi zasadami, które warto przestrzegać, aby grzybobranie było bezpieczne i przyjemne. Przede wszystkim, nigdy nie zbieraj grzybów, których nie rozpoznajesz lub nie jesteś pewien co do ich bezpieczeństwa. W Polsce rośnie wiele gatunków grzybów trujących, które na pierwszy rzut oka mogą wyglądać podobnie do jadalnych, dlatego warto korzystać z przewodników grzybiarskich lub – w dobie internetu – aplikacji mobilnych dla grzybiarzy. Takie aplikacje pomagają szybko zidentyfikować grzyby na podstawie zdjęć i opisów, co zwiększa szansę na bezpieczne zbiory.
Kolejnym istotnym elementem grzybobrania jest dbałość o środowisko naturalne. Grzyby odgrywają ważną rolę w ekosystemie, dlatego podczas ich zbierania warto stosować się do kilku zasad. Odcinaj grzyby nożem blisko ziemi, zamiast wyrywać je z korzeniami, aby nie uszkadzać grzybni, która odpowiada za dalszy wzrost owocników. W tym celu dobrze jest mieć przy sobie nóż kuchenny lub specjalny nożyk do grzybów, który ułatwi delikatne cięcie.
Ważną kwestią jest również odpowiedni ubiór. Las to miejsce pełne wilgoci, owadów, a także potencjalnych zagrożeń, jak kleszcze czy pajęczyny. Dlatego długie spodnie i kalosze to podstawa, aby chronić się przed ukąszeniami i zabrudzeniami. Przyda się także koszyk wiklinowy, który pozwala grzybom „oddychać” i zapobiega ich gnieceniu – unikaj plastikowych worków, w których grzyby szybko się psują.
Sprawdź też: Co zrobić z grzybów? Przepisy i porady, których potrzebujesz
Pamiętaj, że las to wspólne dobro, dlatego podczas grzybobrania zachowaj ciszę, nie śmieć i staraj się nie niszczyć roślinności. Dzięki odpowiedzialnemu podejściu możesz nie tylko cieszyć się z udanego zbioru, ale także przyczynić się do ochrony natury, która dostarcza nam tych leśnych skarbów.
Źródło zdjęć: Adobe Stock
