Olejowanie blatu jest jedną ze skuteczniejszych metod ochrony drewna. Impregnacja olejem sprawia, że blat zyskuje na wyglądzie oraz chroniony jest przed uszkodzeniami. Dowiedz się, jaki olej wybrać i jak prawidłowo go używać.
Dlaczego należy olejować blat?
Wybór drewnianego olejowanego blatu niesie ze sobą wiele korzyści. Dzięki zastosowaniu oleju do blatu wydobyta zostaje żywa barwa materiału oraz uwydatnione są słoje drewna. Pomalowana lada nada kuchni ciepłego, domowego wyglądu. Oprócz walorów estetycznych, tego typu impregnacja tworzy powierzchnię odporną na wysoką temperaturą, wodę oraz osadzający się nadmiernie kurz.
Pokryte fabrykatem drewno cechuje się długowiecznością oraz łatwością w odnowieniu w razie drobnych uszkodzeń. Politura może być jednak podatna na zarysowania oraz wgłębienia. Należy również pamiętać o unikaniu stawiania na niej gorących rzeczy. Pomimo że powstała po malowaniu powłoka charakteryzuje się odpornością, nie ochroni drewnianego blatu przed zbyt intensywną eksploatacją. Konieczne będzie również regularne dbanie i olejowanie, jednak odpowiednio zabezpieczona drewniana płyta będzie służyć Ci latami.
Sprawdź też: Jaki blat do łazienki jest najlepszy? Praktyczne i najładniejsze propozycje blatów pod umywalkę
Wybór odpowiedniego oleju do drewna – czym się kierować?
Materiały przeznaczone do zabezpieczenia drewnianych powierzchni składają się zazwyczaj w głównej mierze z naturalnych olejów roślinnych uprzednio pozbawionych protein. Bardzo często do takich środków należy olej lniany, słonecznikowy lub rzepakowy. Produkty do drewna często posiadają w składzie również żywicę, wosk lub barwnik roślinny. Materiały do impregnacji podzielone są według trzech kryteriów:
- przeznaczenia,
- gatunku drewna,
- właściwości barwiących.
Ważnymi cechami różnych fabrykatów jest również szybkość ich schnięcia oraz procent wosku, jaki się w nich znajduje. Najważniejszymi elementami podczas wyboru oleju do blatu są jednak następujące sygnatury:
- ENV 1186 – określa możliwość kontaktu żywności z politurą,
- PN-EN 71-3 – oznaczenie mówiące o bezpieczeństwie materiału w kontakcie z dziecięcymi zabawkami,
- DIN 53160 – bezpieczny kontakt ze śliną lub potem.
Zakupując olej do blatu warto, żebyś skupił się na wszystkich powyższych kryteriach – zwłaszcza tych dotyczących bezpieczeństwa. Będzie to szczególnie ważne podczas wyboru preparatu do lady kuchennej, z którą żywność może mieć kontakt.
Najczęściej wybieraniem fabrykatem do drewnianych blatów jest olej lniany należący do grupy olejów schnących. Oznacza to, że głęboko wnika w drewno oraz może mieć kontakt z żywnością. Produkt ten jest dostępny w wersjach surowej, czyli tłoczonej na zimno, oraz gotowanej, czyli podgrzanej w procesie wytwarzania. Wytwór gotowany różni się od surowego tym, że dzięki jego zagotowaniu dochodzi do polimeryzacji. Dzięki temu powierzchnia pomalowana takim materiałem wysycha znacznie szybciej, a dodatkowo utworzona zostaje powłoka, dzięki której produkt po pewnym czasie nie wypływa z drewna, nie pozostawiając go bez ochrony.
Jakie narzędzia będą potrzebne przed przystąpieniem do pracy?
Oprócz zakupienia oleju do blatu konieczne jest również przygotowanie narzędzi, dzięki którym w poprawny sposób zaimpregnujesz ladę. Do wykonania takich prac potrzebować będziesz następujących narzędzi:
- szlifierka lub papier ścierny o gradacjach 80, 140, 200,
- pędzel z miękkim włosiem,
- kilka bawełnianych szmatek,
- folia malarska, którą położysz na podłogę,
- taśma malarska, by uniknąć pobrudzenia ścian i blatów,
- maska, rękawice i okulary ochronne,
- sprężone powietrze, zmiotka lub odkurzacz,
- wiaderko z wodą do odkładania przedmiotów, które pokryte są olejem, by zapobiec ich samozapłonowi.
Procedura olejowania blatu drewnianego – etapy
Po dobraniu odpowiedniego oleju oraz narzędzi warto, żebyś dowiedział się, jak przystąpić do malowania. Konieczne jest wykonanie kilku czynności, które zapewnią Ci zadowalający efekt. Poznaj krok po kroku wszystkie etapy olejowania drewnianego blatu.
Przygotowanie drewnianego blatu do olejowania
Drewno, które nigdy wcześniej nie było olejowane, prawdopodobnie będzie szorstkie i nieprzyjemne w dotyku. Z kolei w wypadku, gdy drewno było już kiedyś malowane, na jego powierzchni prawdopodobnie znajdują się zarysowania i odpryśnięcia. Niezależnie czy używasz oleju po raz pierwszy, czy zabezpieczasz drewno ponownie, konieczne będzie oczyszczenie blatu wilgotną szmatką, pozostawienie go do wyschnięcia oraz wyszlifowanie.
Sprawdź też: Olej lniany do drewna – w jaki sposób się go nakłada, czy sprawdzi się zarówno wewnątrz i na zewnątrz?
Ladę wyrównaj szlifierką lub papierem ściernym o gradacjach kolejno 80, 140 i 200. Powierzchnie ścieraj wzdłuż słojów, z umiarkowaną siłą, żeby przypadkowo nie zrobić dziur. Po skończonym szlifowaniu odpyl blat przy pomocy sprężonego powietrza, zmiotki, odkurzacza lub suchej ścierki.
Nałożenie oleju na drewno
Po wykonaniu przygotowań do malowania upewnij się, że pomieszczenie jest dobrze wentylowane. Naklej taśmę malarską na ściany, płytę indukcyjną oraz inne elementy łączące się z blatem. Na podłogę rozłóż folię malarską. Wymieszaj dokładnie olej. Produkt nakładaj cienkimi warstwami wzdłuż słojów drewna przy pomocy pędzla o miękkim włosiu lub bawełnianej szmatki. Nadmiar fabrykatu po skończeniu malowania każdej warstwy wytrzyj czystą bawełnianą ścierką.
Schnięcie blatu
Szybkość schnięcia oleju zależy od tego, na jaki produkt się zdecydujesz. Czas ten oscyluje w zakresie 4-24 godzin. Pamiętaj o postępowaniu według instrukcji na opakowaniu dotyczących odstępów czasowych pomiędzy malowaniem kolejnych warstw. Podczas schnięcia oleju nie zapomnij o dobrej wentylacji pomieszczenia, w którym znajduje się blat: zapach może być uciążliwy, a do tego toksyczny.
Polerowanie
Gdy olej do blatu całkowicie wyschnie, zaleca się wypolerowanie pomalowanej powierzchni, co zapewni jej większy połysk. Nie jest to konieczny krok, jednak sprawi to, że lada będzie prezentowała się atrakcyjniej. Do ręcznego nabłyszczania możesz użyć miękkiej flanelowej, filcowej lub bawełnianej szmatki. Drewno pocieraj przy użyciu małych okrężnych ruchów. Jeśli posiadasz elektryczną wiertarkę, możesz dokupić do niej końcówkę z tarczą polerską z filcu lub sukna. Zaoszczędzisz dzięki temu dużo czasu oraz nadasz lepszy połysk powierzchni. Do polerowania mechanicznego używaj wolnych obrotów maszyny (150-300 obr./min).
Jak rozpoznać, że olej został położony prawidłowo?
W celu sprawdzenia, czy drewnianą powierzchnię pomalowałeś prawidłowo, zrób prosty test. Po nałożeniu dwóch warstw produktu oraz ich całkowitym wyschnięciu zaleca się wykonanie testu hydrofobowego. Polega on na nałożeniu na pomalowany blat kilku kropli wody oraz dmuchnięciu w nie. W sytuacji, gdy krople przesuwają się po blacie, oznacza to, że został on prawidłowo zaimpregnowany. Jeżeli jednak krople wchłonęły się w drewno, konieczne będzie nałożenie kolejnej warstwy oleju. Prawidłowo nałożony produkt nie powinien również pękać ani odpryskiwać. Gdy dojdzie do takiej sytuacji, konieczne będzie starcie i ponowne pomalowanie tego fragmentu.
Konserwacja i dbanie o zaimpregnowany blat
Olej do blatu, pomimo trwałości, nie zapewnia ochrony przez wszystkimi uszkodzeniami. Drewniana lada wymaga regularnego czyszczenia wilgotną, dobrze odciśniętą bawełnianą szmatką. Można do tego użyć małej ilości płynu do naczyń, zwłaszcza jeśli powstały większe zanieczyszczenia. Następnie konieczne jest wytarcie wszystkiego do sucha – powierzchnie wykonane z drewna nie powinny nigdy pozostawać mokre! Przed położeniem gorących naczyń powinieneś też pamiętać o specjalnej podkładce, by uniknąć trwałych śladów. Do okresowej impregnacji pomalowanego blatu możesz używać wosku lub dedykowanego oleju pielęgnacyjnego.
Jak czyścić blat kuchenny: trwałe ślady, pleśń, trudne plamy
Podczas eksploatacji powierzchni roboczej może ona ulec zniszczeniu. Jeżeli na Twoim blacie pozostanie ślad po gorącym garnku albo kubku, przygotuj gęsty roztwór oliwy z oliwek i soli. Następnie nałóż mieszankę na 3 godziny. Po tym czasie zetrzyj miejsce na sucho, następnie na mokro, a pod koniec wytrzyj blat w całości. Taką samą mieszankę możesz sporządzić również wtedy, jeśli na olejowanym blacie powstaną zacieki po wodzie. Namocz ścierkę przygotowanym środkiem i przetrzyj dane miejsce. Ślad powinien od razu zejść.
Z czasem na drewnianej powierzchni może się pojawić pleśń. W takim wypadku wyczyść dane miejsce namoczonym w nafcie patyczkiem do ucha. Delikatnie pocieraj plamę. Pod koniec wypoleruj miejsce ściereczką. Pamiętaj, żeby używać nafty punktowo, ponieważ ten preparat przyczynia się do matowienia powierzchni. W sytuacji, gdy na drewnianą nawierzchnię wyleje się alkohol, wytrzyj plamę natychmiastowo i użyj zwykłego oleju lnianego, dzięki któremu uzupełnione zostaną ubytki.
Olejowanie blatu z drewna jest jedną z najczęściej stosowanych metod impregnacji. Samodzielne pomalowanie drewnianej powierzchni jest bardzo łatwe, jeśli odpowiednio się do niego przygotujesz, a prawidłowo wykonany proces da Ci estetyczny i zadowalający efekt. Musisz jedynie pamiętać o odpowiednim dbaniu o ladę, a z pewnością jej nieskazitelny wygląd utrzyma się przez wiele lat.
Sprawdź też: Impregnat do drewna – jaki wybrać? Rodzaje impregnatów do drewna
