Zdrowa dieta – gotowanie na parze. Co należy wiedzieć o gotowaniu na parze?

Jeśli lubisz jeść naturalnie i zdrowo, z pewnością spodoba Ci się gotowanie na parze! Dobrze doprawione i przygotowane potrawy poddane takiej obróbce bez dwóch zdań rozpieszczą Twoje kubki smakowe. Czytaj dalej, a szybko zostaniesz mistrzem parowaru.

Gotowanie na parze – o co tu chodzi?

Gotowanie na parze to jeden ze sposobów termicznej obróbki pożywienia. Jedzenie nie ma wtedy bezpośredniego kontaktu z wrzącą wodą, ale przestaje być surowe dzięki działaniu krążącej po naczyniu pary wodnej. Ma to duży wpływ na jego strukturę i smak, pozwalając zachować dużą zawartość cennych składników odżywczych.

Zalety gotowania na parze

Gotowanie na parze ma mnóstwo zalet. Przygotowane w ten sposób potrawy zachowują więcej składników odżywczych, m.in.:

• witamin – zwłaszcza tych, które są rozpuszczalne w wodzie (np. witamina C i witaminy z grupy B). W trakcie tradycyjnego gotowania związki te przedostają się do wody, w której gotują się warzywa, a po odcedzeniu są bezpowrotnie tracone,
• przeciwutleniaczy – takich jak flawonoidy, antocyjany, glukozynolany. Para wodna uszkadza ściany komórkowe w warzywach, przez co z jednej strony substancje te nie trafiają do wywaru (podobnie jak w przypadku witamin), a z drugiej stają się łatwiej dostępne dla naszych komórek.

Poza tym gotowanie warzyw na parze sprawia, że zachowują one swój kształt, kolor i jędrność, a mięso ani nie wysycha, ani też nie twardnieje. A co ze smakiem potraw? Wiele osób, które choć raz spróbowały przygotowanego w ten sposób jedzenia, nie chce wracać do tradycyjnego gotowania! Aby posiłek był smaczny, praktycznie nie ma potrzeby używania soli (co najwyżej w minimalnej ilości) – to ogromna zaleta zwłaszcza dla osób zmagających się z nadciśnieniem. Świeże lub suszone zioła, sok z cytrusów czy odrobina oliwy z oliwek w zupełności wystarczą do wyczarowania smakowitego dania na parze.

A czy gotowanie na parze odchudza? Samo w sobie nie, ale na pewno znacznie ułatwia to zadanie. Aby stracić na wadze, powinieneś dostarczać organizmowi mniej kalorii, niż wynosi dzienne zapotrzebowanie – czyli pozostawać na tzw. deficycie kalorycznym. Gotując na parze, praktycznie nie używasz tłuszczów, zatem cały posiłek jest mniej tuczący. Zastąpienie smażonych frytek ziemniakami gotowanymi na parze z pewnością wspomoże Twoją walkę o szczupłą sylwetkę.

Parowar czy garnek do gotowania na parze?

Zarówno parowar, jak i garnek do gotowania na parze działają na tej samej zasadzie. Cały system składa się z kilku poziomów – zbiornika na wodę, jednego lub kilku sitek oraz pokrywki. Do naczynia na samym dole wlewasz wodę, która zamienia się w parę i krąży między składnikami ułożonymi na wyższych piętrach.

Na czym polega różnica? Parowar to specjalne urządzenie do gotowania na parze, które wymaga podłączenia do prądu. Dla wielu osób korzystanie z parowaru to wygodny sposób na przygotowanie posiłku, ponieważ wiele tego rodzaju sprzętów posiada dodatkowe funkcjonalności: mogą to być np. czasomierze, czujniki temperatury czy systemy łatwego uzupełniania wody. Jeśli w swojej kuchni często korzystasz z mocy pary wodnej, warto rozważyć zakup takiego urządzenia. Jednak gdy nie wiesz, czy spodoba Ci się gotowanie na parze, nawet zwykły garnek z sitkiem będzie dobrym pomysłem na początek.

Gotowanie na parze bez użycia parowaru

Gotowanie na parze bez parowaru wcale nie nastręcza trudności. Jakie są inne opcje? Poniżej znajdziesz ich listę – ułożyliśmy ją od najprostszych do najbardziej zaawansowanych technologicznie metod.

• Gotowanie na parze w garnku – możesz zakupić naczynie specjalnie przeznaczone do tego celu… ale nie musisz. Aby ugotować na parze zdrowy i pełen smaku posiłek, wystarczy silikonowy bądź metalowy wkład (lub sitko), szczelna pokrywka oraz zwykły garnek. Gotowanie na parze bez parowaru jest naprawdę proste i przyjemne, a przyrządzone tak jedzenie posiada porównywalną jakość.
• Gotowanie na parze w szybkowarze – szybkowary (czyli garnki do gotowania pod ciśnieniem) często posiadają w zestawie podstawkę do gotowania na parze. Przed przystąpieniem do przygotowania posiłku zapoznaj się z instrukcją obsługi urządzenia, ponieważ w takich warunkach składniki będą gotowe szybciej – jeśli nie przypilnujesz czasu, warzywa zmienią się w nieapetyczną papkę.
• Gotowanie na parze w mikrofalówce – na rynku można znaleźć naczynia zaprojektowane do gotowania parowego w kuchence mikrofalowej. Raczej nie zrobisz w ten sposób obiadu dla całej rodziny, ale szybko przyrządzisz niewielką porcję lub dodatek do obiadu.
• Gotowanie na parze w piekarniku – to wymagająca opcja, ponieważ potrzebny będzie piekarnik parowy. Najlepsze modele pozwalają na gotowanie mięsa na parze, a później także zarumienienie skórki – wszystko w trakcie jednego cyklu. Ta metoda winduje jakość dania na najwyższy poziom. Możesz oczywiście wykorzystać zestaw blach do gotowania na parze w piekarniku, ale efekt z pewnością nie będzie tak spektakularny jak w piekarniku parowym.

Sprawdź też: Wybieramy piekarnik! Ranking piekarników do zabudowy 2021

Poznałeś już urządzenia, które umożliwiają gotowanie na parze. Teraz kolej na następne zagadnienie: co konkretnie można ugotować na parze?

Jaką żywność ugotujemy na parze?

Najważniejszą cechą składników ugotowanych na parze jest ich miękkość i soczystość. Dlatego ten sposób przygotowania potraw doskonale sprawdzi się w przypadku każdego dania, które nie powinno być skarmelizowane czy chrupiące. Pamiętaj więc o kilku podstawowych zasadach.

• Czas gotowania dania liczy się od momentu zagotowania wody w pojemniku.
• Potrawy gotuj na małej mocy palnika, aby woda nie bulgotała zbyt intensywnie i nie miała kontaktu ze składnikami.
• Sól dodawaj dopiero na zakończenie gotowania na parze.
• Świeże i suszone zioła, aromatyczny bulion, a nawet wino dodane do pojemnika z wodą znacznie wzbogacą smak potrawy.
• Jeśli gotujesz kilka składników jednocześnie, na samym dole ułóż te, które powinny gotować się najdłużej.

Warzywa

Na parze ugotujesz większość warzyw. Czas gotowania zależy od ich rodzaju, wielkości kawałków (jeśli są pokrojone), a także od tego, czy są świeże, czy może mrożone. Korzeniowe (np. ziemniaki, marchew czy seler) oraz kapustne (brokuł, kalafior) potrzebują mniej więcej 15-20 minut. Delikatnym jarzynom (cukinia, świeże szparagi, fasolka) wystarczy 10-15 minut, zaś liściasty szpinak będzie gotowy nawet w 5 minut. Aby sprawdzić, czy warzywa już się ugotowały, wystarczy nakłuć je widelcem.

Jeśli chodzi o pomidory, gotowanie ich na parze nie jest najlepszym sposobem. Możesz jednak z niego skorzystać, aby szybko je sparzyć i łatwo pozbawić skórki!

Mięso

Gotowanie na parze to gwarancja pysznego, miękkiego i soczystego mięsa. Najlepiej nadają się do tego chude, delikatne kawałki takie jak filet i polędwica. Mięso i ryby warto przyprawiać co najmniej na kilka godzin przed gotowaniem; najlepiej jednak zamarynować je przez noc w lodówce. Poza tym pamiętaj, by w parowarze używać rozmrożonego mięsa i ryb.

Ryż i kasze

Aby ugotować na parze ryż lub kaszę, połóż na sitku bawełnianą ściereczkę lub ponakłuwany papier do pieczenia – dzięki temu drobne ziarenka nie wpadną do środka. Cały proces zajmie mniej więcej 30-35 minut.

Inne składniki

To oczywiście nie wszystkie potrawy, które przygotujesz na parze. W ten sposób możesz przyrządzać jajka na twardo (a nawet jajecznicę!), suflety, kremy, ciasta czy budynie, a także szybko odgrzać ugotowane wcześniej potrawy. W sieci znajdziesz mnóstwo przepisów na ciekawe i smaczne dania na parze.

Gotowanie na parze zyskuje coraz więcej zwolenników – i bardzo dobrze, bo to jedna z najzdrowszych metod przyrządzania posiłków! Nie wymaga ani specjalistycznych umiejętności, ani niezwykłych składników, dlatego naprawdę warto wypróbować ją w swojej kuchni.