Wabi sabi to styl i filozofia, które swoje korzenie mają w dalekiej Japonii. Tu liczy się naturalność i prostota. Wabi sabi nie zakłada jednak przeestetyzowanego wysmakowania, zamiast tego proponując autentyzm. Poznaj estetykę wnętrz w tym stylu!
Co oznacza termin wabi sabi?
Kultura, jedzenie i zwyczaje ludzi z Kraju Kwitnącej Wiśni od lat intrygują praktycznie cały świat. Nie inaczej jest z wyjątkową estetyką, która ujawnia się chociażby w ogrodach utrzymanych w stylu japońskim. Podobnie jest z wnętrzami, bo Japończycy również na tym polu mają ciekawą propozycję. Jest nią styl i filozofia wabi-sabi. Na czym to polega?
Wabi sabi to wyjątkowa estetyka wnętrza, która odrzuca sztuczny konsumpcjonizm, akceptując wszelkie niedoskonałości i wady otaczających nas budynków i wnętrz. Wabi sabi nie odwraca wzroku od surowych murów, odsłoniętej cegły czy też wystających belek. To działa: w środowisku profesjonalnych aranżerów rok 2018 został okrzyknięty rokiem wabi sabi.
Filozofia wabi-sabi powstała z połączenia dwóch pojęć. Cząstka wabi oznacza pokorę i prostotę. Terminem tym określa się również osobę, która jest w stanie zrezygnować z dóbr materialnych i żyć skromnie, wyrzekając się wszelkich wygód. Z kolei sabi oznacza pogodzenie z przemijaniem, respekt przed upływającym czasem i akceptację przemijania. Jak zatem widać, obydwie te frazy skrywają pokorę powiązaną z akceptacją praw natury. Życie ludzkie przemija razem z upływającym czasem, dlatego należy żyć prosto i skromnie.
Wabi sabi doskonale wpisuje się w wartości kultywowane w japońskim społeczeństwie: respekt dla praw natury, szacunek dla surowej dyscypliny, a także poważanie względem osób starszych. Wabi sabi odnosi się przy tym nie tylko do stylu wykończenia wnętrz, ale też i codziennych zwyczajów. Mowa tu np. o ceremoniach picia herbaty, pielęgnacji relacji z bliskimi, a także praktykach mindfulness, które polegają na koncentracji i medytacji. Wszystko po to, by czerpać jeszcze więcej z otaczającego świata.
Może Cię zainteresować: Styl hygge we wnętrzach: jak wykorzystać duński minimalizm i filozofię szczęścia w aranżacji domu? Porady i inspiracje
Najważniejsze zasady filozofii wabi-sabi
Wabi-sabi to dla wielu Japończyków nie tylko styl wnętrzarski, ale też pomysł na życie. Często zwraca się uwagę na fakt, iż jest to swoisty manifest przeciwko nowinkom technologicznym, które miałyby napędzać powszechnie panującą kulturę konsumpcji.
Jeszcze do niedawna społeczeństwo japońskie znacznie różniło się przecież od zachodniego. Dla Japończyków bardzo ważna była rodzina, ciężka praca oraz czas spędzony na łonie natury. Obecnie również i tam dotarła jednak moda na pościg za pieniędzmi, karierą i szybkim życiem w wielkich miastach. Społeczeństwo japońskie bardzo się starzeje, zaś zaczerpnięte z Zachodu wzorce mogą jeszcze bardziej pogorszyć sytuację demograficzną w tym kraju. Dlatego filozofia wabi-sabi promująca zachwyt nad życiem, równowagą i naturą zyskuje tak dużą popularność.
Ceremonia picia herbaty
Wabi-sabi często łączy się z japońską sztuką parzenia i picia herbaty. Ta niezwykła ceremonia wymaga nie tylko spokoju i czasu, ale też umiejętności bycia „tu i teraz”. Nie chodzi o samo picie przygotowanego napoju, ale aranżację całego procesu. Na zaparzenie herbaty należy zarezerwować odpowiednią ilość czasu i nie można się przy tym spieszyć. Herbata jest więc jedną z podstaw wabi sabi, zaś sam rytuał nie jest zarezerwowany tylko dla Japończyków. Chodzi o to, by umieć dostrzegać piękno w rzeczach prostych i na pierwszy rzut oka niedoskonałych.
Wartościowe życie
Wartościowe życie według wabi-sabi wymaga pewnych kompromisów i poświęceń. Ważne by umieć zaakceptować wady w otaczających nas rzeczach, korzystać z posiadanych przedmiotów najdłużej jak się da i umieć odnaleźć piękno w nieuniknionym przemijaniu. Życie w stylu wabi-sabi zakłada pogodzenie się z faktem, że w życiu nie uda Ci się osiągnąć wszystkiego.
Zamiast gonić niemożliwe, lepiej skupić się na pielęgnowaniu relacji z innymi. Do tego potrzebny będzie otwarty, przyjazny dom, w którym każdy znajdzie schronienie. Spotkania z przyjaciółmi powinny być wartościowe: przepełnione rozmową, wymianą poglądów. Należy odrzucić grzecznościowe pogawędki czy przeglądanie mediów społecznościowych. Celebrowany powinien być przede wszystkim czas spędzony z bliskimi, zarówno w domu, jak i na łonie natury.
Mindfulness
Japońska filozofia wabi sabi sprzyja również koncentracji, pracy nad siłą umysłu i umiejętności wniknięcia w otaczający świat nieco głębiej. Szczególnie w dobie masowej cyfryzacji, której efektem jest wszechobecny szum informacyjny, koncentracja może być bardzo trudna. Wiele osób łapie się na tym, że poświęca czas na zbędne czynności, np. nieustanne przeglądanie social mediów. W wabi sabi należy skupić się na tym, co jest tu i teraz – czyli rzeczach, które naprawdę się liczą.
Cechy stylu wabi-sabi we wnętrzach
Kolory
We wnętrzach w stylu wabi sabi zdecydowanie dominują naturalne kolory ziemi: biele, brązy, écru, szarości i zmatowiałe zielenie. Kolory mają być dyskretne i nierzucające się w oczy. W tego typu wnętrzach nie znajdziemy krzykliwego różu, fioletu czy czerwieni. Wabi-sabi charakteryzują bardzo stonowane kolory, które nie przyciągają niepotrzebnej uwagi. Dodatki mogą być w tych samych kolorach, ale nieco ciemniejsze.
Wzory
W wabi sabi większość pojawiających się drobnych defektów jest… pozostawiona sama sobie. Dużo osób naprawia na bieżąco wszelkie niedoskonałości pojawiające się w mieszkaniu, takie jak np. odpadający tynk. W wabi sabi nie warto tym się przejmować. Skoro ściana jest stara, tynk zaczyna się osypywać – i tak musi być. Wszystkie tego typu niedociągnięcia (sęki w drewnie, ubytki w podłodze, zarysowania) są naturalnymi elementami i w żaden sposób nie szpecą pomieszczeń. Ściany często są niedokładnie pomalowane, aby było widać spod nich fakturę surowca, co dodaje wnętrzu naturalności. Stosowane są także często farby strukturalne, które dzięki niejednolitej powierzchni krycia tworzą efekt naturalności. W wabi sabi trudno o gładkie powierzchnie, dopracowane elementy czy eleganckie wykończenie. Wręcz przeciwnie – preferowane są nierówności, ubytki czy postarzane meble, które sugerują pogodzenie się z upływem czasu i brak ingerencji w naturalne procesy.
Materiały
Wabi sabi, mimo że jest dość nowym stylem, to nakazuje wyrzec się zdobyczy nowoczesności, zwracając uwagę w stronę tego, naturalne, stare i sprawdzone. W tego typu wnętrzach bardzo popularne są gołe ściany, na których widać sam tynk lub cegłę. Może to przypominać nieco charakterystykę loftu, jednak w tym przypadku materiały takie, jak cegła, tynk czy beton nie są praktycznie niczym obrabiane, a raczej pozostawione same sobie. Popularnie wykorzystywanymi materiałami są drewno, wełna i len.
Styl wabi-sabi w aranżacji: jak go wprowadzić?
Design wabi sabi przypomina nieco styl industrialny połączony ze skandynawskim minimalizmem. Elementy nie są jednak specjalnie postarzane w celu osiągnięcia upragnionego efektu. W wabi sabi niedoskonałości mają wynikać z upływu czasu, który powoduje naturalne starzenie się materiałów i przedmiotów. Do japońskiego stylu niewątpliwie trzeba się przyzwyczaić i łatwiej jest go zaaranżować już na samym początku, niż później dokonywać gruntownych modyfikacji. Wiele osób bowiem uzna to za dewastację przestrzeni – zmiana może być zbyt radykalna, by móc poczuć się komfortowo w tego typu wnętrzu. Jeśli jednak planujesz wprowadzić filozofię wabi sabi do swojego lokum, to możesz zacząć od wyboru mebli, dodatków i dekoracji w oryginalnym japońskim stylu.
Meble wabi-sabi
Meble wabi sabi powinny przede wszystkim mieć duszę. Warto wykorzystywać przedmioty wiekowe, zalegające na strychach lub zakupione na targach staroci – czyli takie, na których widoczne są już ślady zużycia. Meble i akcesoria powinny być drewniane, ale mogą zostać wykonane również z solidnego kamienia. Mile widziane są przedmioty z poprzednich epok, które zdążyły się zestarzeć, ale będą pasować do wnętrza wabi sabi. Meble powinny charakteryzować się prostymi liniami, bez fantazyjnych wycięć. Warto zwrócić uwagę także na ich funkcjonalność.
Dodatki w stylu wabi-sabi
Nie wszystkie przedmioty muszą być nowe. Bardziej wskazane jest zaopatrywanie się w rzeczy pochodzące z drugiej ręki, szczególnie jeśli chodzi o meble, dodatki i dekoracje wabi sabi. Dodatki ze słomy i wikliny (np. donice czy skrzynie do przechowywania) sprawdzą się świetnie. Akcesoriów do wnętrz wabi sabi należy także poszukać wśród darów natury. Może to być kawałek kory porośnięty mchem, szyszki z lasu, gałązki paproci. W dyskretnym wazoniku odnajdzie się zaledwie jeden kwiat. Jednym z ważniejszych elementów jest ceramika. Donice, świeczniki, naczynia czy tace wykonane z ceramiki – to wszystko idealnie wpisuje się w styl wabi sabi.
Dekoracje do wnętrz wabi-sabi
Dekoracje wabi sabi wykonane są zwykle z drewna lub szkła. Na ścianach mogą znajdować się obrazy, jednak powinny być bardzo proste w swojej formie. Mogą to być np. czarno-białe kompozycje malowane na płótnie. Na niskich parapetach ustaw szklane lub metalowe wazony oraz lampiony na świece. Dekoracji w wabi sabi jest niewiele, bo wnętrza w swoim założeniu mają być proste i zbliżone do natury.
Wabi sabi to nie tylko ciekawy styl wykończenia wnętrz, ale także filozofia życia. Głównymi założeniami są radość z posiadanych rzeczy, skromność, pokora i odrzucenie konsumpcjonizmu. Wnętrza w stylu wabi sabi są bardzo charakterystyczne, jednak mają odzwierciedlać elementy występujące naturalnie w przyrodzie – typowe jest wykorzystanie starych ścian, drewna, betonu czy rattanu. Dodatków jest niewiele, meble są proste, a dominujące barwy to kolory ziemi.
