Jeśli leży Ci na sercu dobro lokalnej przyrody i chciałbyś pomóc jej w okresie trudnych dla niej zimowych miesięcy, możesz wybudować karmnik dla ptaków. Z jakich materiałów można go wykonać i jak się za to zabrać?
Karmnik dla ptaków – co warto wiedzieć?
Wspólne stworzenie karmnika to świetna zabawa dla całej rodziny. W ten sposób można nie tylko nauczyć najmłodszych podstaw majsterkowania, ale i pokazać im, w jaki sposób na co dzień funkcjonuje jeden z bardzo ważnych elementów naszego ekosystemu – gromady okolicznych ptaków.
Dla tych zwierząt karmniki pełną głównie dwie funkcje: dostarczają pożywienia oraz zapewniają schronienie w razie niesprzyjającej pogody lub konieczności ucieczki przed drapieżnikiem. By budka mogła więc spełniać swoją funkcję, musimy zadbać o stworzenie jej w taki sposób, który pozwoli ptakom na swobodę korzystania z niej.
Zobacz: Domek dla jeża — jak to zrobić? Jak zagospodarować? Gdzie kupić gotowy domek dla jeża i jaki wybrać?
Należy przy tym pamiętać, że dokarmianie ptaków musi być przeprowadzane w sposób świadomy. Pokarmy takie jak resztki przyprawionej żywności czy chleb zaszkodzą ptakom, wywołując u nich problemy żołądkowe i poważniejsze choroby. Tym zwierzętom podajemy między innymi ziarna, nieprzetworzony słonecznik lub gotowe mieszanki możliwe do znalezienia w sklepach zoologicznych. W sezonie zimowym dobrze sprawdzi się też dodatek w postaci ulubionego przysmaku sikorek, czyli słoniny.
Lokalizacja i miejsce zawieszania karmnika
Wystawiony na ciągły wpływ warunków atmosferycznych karmnik narażony jest na wiele trudności, związanych na przykład z ryzykiem obsuwania się przy silnych podmuchach wiatru lub podmywania przez cieknącą wodę. Stabilna konstrukcja ułatwi ptakom korzystanie z karmnika i zagwarantuje bezpieczne schronienie. Na początku należy wybrać odpowiednie miejsce, w którym następnie zamontujesz strukturę.
Osoby chcące założyć karmnik często zastanawiają się, jaka lokalizacja dla ptasiej stołówki będzie najlepsza. Na pewno należy wybierać miejsca ustronne, położone z dala od ulic, chodnika oraz innych głośnych i często uczęszczanych miejsc. Dzięki takiemu ulokowaniu karmnika zagwarantujemy ptakom nie tylko syty posiłek, ale i korzystne warunki do jego spożywania. Cisza oraz brak nowych bodźców to coś, co pozwala zwierzętom poczuć się komfortowo.
Należy pamiętać, że ptaki przebywające w zbyt nisko ulokowanym schronieniu łatwo mogą paść ofiarą kota czy lisa. Zapewnienie bezpieczeństwa latającym gościom powinno więc obejmować nie tylko solidną konstrukcję karmnika, ale i usytuowanie go możliwie wysoko. Wybierz taką wysokość montażu, która nie przeszkodzi Ci w uzupełnianiu karmnika, a jednocześnie nie umożliwi doń dostępu większości drapieżnikom.
Co ułatwi utrzymanie karmnika w wyznaczonym miejscu?
Dobierz taką metodę montażu, która współgrać będzie z lokalizacją karmnika. Dla przykładu, jeśli zdecydowałeś się umieścić schronienie na łące lub w polu, możesz zamontować je na długim, wystającym z ziemi palu. Ten sposób osadzenia konstrukcji pozwoli ptactwu na swobodny posiłek bez obaw o polujące nań drapieżniki. Warto jednak pamiętać, że stawiany w takim miejscu karmnik powinien cechować się dość solidną konstrukcją, ponieważ wystawiony będzie na działanie silnego wiatru.
Jeżeli zdecydowaliśmy się zamontować karmnik w lesie, budkę można przybić lub przykręcić do drzewa. Warto jednak pamiętać o użyciu długich i mocnych wkrętów, tak, by pionowy montaż pozostał odporny na różnego rodzaju obciążenia, na przykład w postaci spadających nań gałęzi, lub – w przypadku niektórych gatunków drzew – żołędzi, kasztanów, jabłek lub innych owoców.
Jak zrobić karmnik dla ptaków? Sprawdzone sposoby
Do zrobienia użytecznego karmnika wcale nie potrzeba wiele – wystarczą materiały, które często mamy już w swoich domach, zaś wiele z zaprezentowanych technik prac jest na tyle proste, że mogą je wykonywać nawet dzieci.
Karmnik z butelki – prosto i szybko
Do wykonania karmnika dla ptaków możemy wykorzystać plastikowe butelki, na przykład po wodzie mineralnej. W przypadku tego sposobu otrzymujemy konstrukcję schronienia niemal od razu – stanowią ją ścianki pojemnika. W dolnej części butelki, lecz zachowując około pięciocentymetrową odległość od jej dna, wycinamy 2-4 otwory o średnicy nie mniejszej niż 8 cm. Posłużą one za wejście do karmnika.
Dziury zarówno z jednej, jak i drugiej strony należy zabezpieczyć dokładnie taśmą izolacyjną – ich ostre krawędzie mogłyby zranić ptaki. Teraz trzeba wyciąć kilka drobnych otworów na górze butelki, a następnie przewlec przez nie sznurek, który posłuży do zamocowania konstrukcji na gałęzi drzewa lub na słupie. Dno pojemnika wystarczy już tylko wysypać ziarnami.
Drewniany karmnik – trwała i solidna konstrukcja
Do wykonania karmnika szczególnie warto wykorzystać drewno. Dzięki swojej twardości i masie budulec ten nie zostanie przewrócony lub przemieszczony nawet podmuchem silnego wiatru. Daszek karmnika z tego materiału skutecznie ochroni ptaki przed deszczem oraz silnymi opadami śniegu i gradu.
By zbudować karmnik z drewna potrzeba niestety nieco więcej narzędzi, czasu i umiejętności niż w przypadku schronienia wykonanego z butelki. Warto jednak się do tego przyłożyć – efekt końcowy zdecydowanie będzie wart zachodu. Klasyczny karmnik to nie tylko przepis na przyjazną stołówkę dla lokalnych ptaków, ale i prawdziwa ozdoba ogrodu, która ubarwi to miejsce o każdej porze roku.
Do zrobienia drewnianego karmnika możemy wykorzystać najprostszą deskę, trzy listewki, kantówkę i kątowniki. Łączenie drewnianych fragmentów najszybciej przebiegnie z pomocą wkrętarki, warto więc zaopatrzyć się zarówno w nią, jak i wkręty. Do cięcia drewna przyda się ręczna piłka, a do jego wygładzania – papier ścierny. Gotowy karmnik możemy pomalować np. farbami akrylowymi lub zabezpieczyć bezbarwnym pokostem lnianym.
Należy połączyć drewniane elementy w szkielet karmnika. W tym celu przycinamy i dokonujemy złączenia kantówek za pomocą wkrętów tak, by utworzyły kształt budki. Deskę dzielimy na trzy części – jedna z nich posłuży jako podłoga konstrukcji, dwie pozostałe jako części daszka. W każdym z narożników podłogi wykonujemy wiertarką po jednym otworze, a następnie przy pomocy wkrętów osadzamy kantówki. Do gotowego szkieletu zostanie teraz przytwierdzona jedna i druga połać daszku.
Listewki należy rozlokować wokół boków zbudowanej wcześniej konstrukcji, przykręcając je do narożników podłogi tak, by tworzyły coś w rodzaju płotka. Boczne listewki sprawią, że pokarm nie będzie się wysypywał, nawet gdy w schronieniu przebywać będzie wiele ptaków. Tak otrzymujemy gotową konstrukcję karmnika, którą możemy poddać dalszej obróbce.
Stanowiący największą część konstrukcji daszek musi zostać wyszlifowany. W celu pozbycia się zadziorów i uchronienia ptaków przed drzazgami powierzchnię daszka wygładzamy papierem ściernym. Wygładzamy także podłogę oraz listewki. Możemy już przejść do impregnacji drewna lub pomalowania zewnętrznych elementów konstrukcji.
Jeśli zdecydowaliśmy się na to pierwsze, karmnik zabezpieczamy pokostem lnianym (tylko od zewnątrz, w środku pozostawiamy naturalne, surowe drewno). Teraz wystarczy już tylko pozostawić konstrukcję do wyschnięcia, a następnie przytwierdzić do drzewa, przybijając ją lub zawieszając. Karmnik dla ptaków jest już gotowy – pozostało jeszcze wsypać do jego środka ziarno.
Tworzenie karmnika to dla najmłodszych przede wszystkim okazja do nauki, ale i również świetna zabawa, którą zapamiętają jeszcze na długo. Ustawione w zaciszu ogrodu schronienie dla ptaków pozwoli obserwować ich zwyczaje i dostarczy ciekawskim nie lada rozrywki.
