Zespół odpowiedzialny za funkcjonowanie Teleskopu Hubble’a, opublikował wczoraj zdjęcie galaktyki NGC 976. Choć opisane zostało jako “galaktyczny spokój”, układ ten jest miejscem jednej z najbardziej widowiskowych i brutalnych eksplozji jakie mają miejsce w przestrzeni kosmicznej – wybuchu supernowej.
Spiralna galaktyka NGC 976 znajduje się w gwiazdozbiorze Barana i jest oddalona od Drogi Mlecznej o około 150 milionów lat świetlnych. Odkryta w 1876 roku przez Wilhelma Tempela, znana jest także jako UGC 2042. Astronomowie z NASA opublikowali wczoraj jej zdjęcie, które wykonane zostało za pomocą danych z Wide Field Camera 3, urządzenia które znajduje się na pokładzie Teleskopu Hubble’a.
Spokój jaki może płynąć z tego zdjęcia jest jednak pozorny – galaktyka NGC 976 jest miejscem zarejestrowanego wybuchu supernowej. Co to za wydarzenie?
Otóż, ma ono miejsce na końcu życia masywnej gwiazdy i jest wręcz niewyobrażalnych rozmiarów. Wytwarzana przy tym energia powoduje, że jasność supernowej przez pewien czas przewyższa jasność całej galaktyki.
Choć takie eksplozje są końcem życia gwiazdy, mają jednak inne, bardzo ważne znaczenie: są źródłem cięższych pierwiastków. Wystrzeliwane w przestrzeń, zostają później “przejmowane” przez młodsze generacje gwiazd oraz planet.
Badacze z NASA zaznaczają także, że eksplozje supernowych są również swoistymi drogowskazami w kosmosie – pomagają w szacowaniu odległości. Dzięki badaniu poziomu jasności, astronomowie są w stanie oszacować dystans jaki zajął światłu dotarcie do naszej planety.
Widoczne zdjęcie jest efektem połączenia kilku odrębnych fotografii wykonanych w świetle widzialnym oraz podczerwieni, dzięki wspomnianej wyżej WFC3. Przy czym cztery różne filtry zostały użyte jako wzorce dla różnych długości fal. Każdy kolor jest rezultatem przypisywania różnych odcieni do każdego monochromatycznego zdjęcia, powiązanego z indywidualnym filtrem.
Brzmi skomplikowanie, ale to codzienna praca astronomów, pracujących przy obróbce zdjęć wykonanych przez teleskopy kosmiczne. Warto zaznaczyć, że innym “drogowskazem kosmicznym” do wyznaczania odległości są także cefeidy, czyli tak zwane gwiazdy zmienne. Cefeidy razem z wybuchami supernowych pomagają astronomom w obliczeniach dystansu – jeśli dana galaktyka zawiera oba wymienione, obie metody mogą być ze sobą porównane i tym samym można zmniejszyć margines błędu.
Źródło: esahubble.org, scitechdaily.com
