Czym jest kwalifikowany podpis elektroniczny? W krótkich słowach to rzetelniejszy sposób na autoryzacje naszych operacji w sieci. Czym jednak dokładnie jest i jak go wyrobić? Zapraszamy do lektury.
Podpis cyfrowy – garść podstawowych informacji
Czym jest podpis cyfrowy i co powinniśmy o nim wiedzieć? Jest to elektroniczna metoda autoryzacji dokumentów oraz wiadomości e-mail. Jej zadaniem jest zapewnienie wiarygodności treści on-line w oczach odbiorcy. Osoba, która opatruje maila bądź dokument podpisem cyfrowym, nie ma już w następstwie tej czynności możliwości, by zaprzeczyć, że owe treści wyszły spod jej ręki.
Odbiorca ma także pewność, że wiadomość bądź dokument nie zostały podczas przesyłania przejęte i zmienione przez osoby trzecie. Podpis cyfrowy bazuje na technikach kryptografii asymetrycznej. Oznacza to, że jego składowymi są klucz prywatny, który jest używany do składania podpisu oraz klucz publiczny, który służy do weryfikacji podpisu ze strony odbiorcy. Warto jeszcze wspomnieć, że dominujące standardy podpisu cyfrowego to RSA oraz DSA. Popularne systemy podpisu cyfrowego to natomiast X.509 oraz PGP.
Kwalifikowany podpis elektroniczny i jego zastosowania
Kwalifikowany podpis elektroniczny to forma zaawansowanego podpisu cyfrowego, który to składany jest przez użytkownika za pośrednictwem kwalifikowanego urządzenia dedykowanego takiej czynności. Ta metoda autoryzacji bazuje natomiast na kwalifikowanym certyfikacie podpisu elektronicznego. Kiedy powyższa metoda autoryzacji może być dla nas przydatna?
Możemy wyróżnić dla niej kilka podstawowych zastosowań. Przede wszystkim kwalifikowany podpis elektroniczny może posłużyć nam do załatwiania spraw urzędowych w trybie on-line (jako alternatywa dla coraz popularniejszego wśród Polaków profilu zaufanego).
Podpis elektroniczny może być bardzo pomocny przy ratyfikowaniu umów zawieranych przez Internet. Inne zastosowanie kwalifikowanego podpisu elektronicznego to uczestnictwo w aukcjach internetowych: jako sposób uwierzytelnienia ofert składanych za pośrednictwem sieci. Nie sposób nie wspomnieć także o tym, że kwalifikowany podpis elektroniczny może być bardzo przydatny jeśli chodzi o zdalne załatwianie rozmaitych spraw formalnych z naszym bankiem.
Dzięki niemu możemy też podpisywać e-faktury, umowy handlowe, pisma procesowe w sądowym postępowaniu upominawczym, a także e-deklaracje podatkowe. Kwalifikowany podpis elektroniczny może umożliwić też szybkie założenie własnej działalności gospodarczej.
Jak wyrobić kwalifikowany podpis elektroniczny. Czy procedura kosztuje?
W przeciwieństwie do profilu zaufanego, wyrobienie kwalifikowanego podpisu elektronicznego nie jest darmowe. Co więcej – niektórych z nas mogą nieco przerazić koszty, jakie są związane z tym narzędziem. Przede wszystkim dlatego, że mamy tu do czynienia z narzędziem komercyjnym, za którego obsługę nie odpowiada Państwo. Jak uzyskać kwalifikowany podpis elektroniczny?
Ministerstwo Cyfryzacji zajmuje się tylko nadzorowaniem dostawców zajmujących się dostarczaniem rozwiązań związanych z kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Podpis cyfrowy musimy wykupić, a pełna lista podmiotów trudniących się owym procederem jest dostępna na stronie Narodowego Centrum Certyfikacji (NCCert).
Na zakup kwalifikowanego podpisu elektronicznego składa się kilka ważnych kroków, które musimy wykonać:
- po pierwsze – musimy wybrać odpowiedniego dostawcę usługi, skontaktować się z nim i zawrzeć przygotowaną dla nas umowę subskrypcyjną (umowa warunkowana jest przez kodeks postępowania certyfikacyjnego, bądź przez politykę certyfikacji),
- po drugie – musimy wybrać się osobiście do danego centrum certyfikacji, aby usługodawca mógł potwierdzić nasze dane personalne za pośrednictwem odpowiedniego, dostarczonego przez nas dowodu tożsamości,
- po trzecie – musimy zakupić zestaw do podpisu – oprogramowanie, kartę kryptograficzną i czytnik kart (oprogramowanie instalujemy na pokładzie naszego komputera).
Za wyrobienie kwalifikowanego podpisu elektronicznego nie płaci się jednorazowo – jest to usługa subskrypcyjna, którą trzeba cyklicznie odnawiać. Najpopularniejsze modele abonamentu wykupywane są na rok, bądź na dwa lata. Kwoty, jakie przyjdzie nam zapłacić za tego typu podpis elektroniczny, nie są niskie, ale nie leżą też poza zasięgiem finansowym statystycznego Polaka. Za roczne korzystanie z kwalifikowanego podpisu elektronicznego przyjdzie nam zapłacić około 250-320 zł (w zależności od tego, jakiego dostawcę usługi wybierzemy). Subskrypcja dwuletnia to uśredniony wydatek zbliżony do 320-370 złotych.
Zasady bezpieczeństwa – jak przechowywać, czego się wystrzegać?
Gdy już wyrobimy sobie elektroniczny podpis kwalifikowany, musimy zdać sobie sprawę z tego, że niewłaściwe obchodzenie się z nim może być dla nas źródłem wielu problemów. Wynika to z tego, że – w rozumieniu polskiego prawa – posiada on takie same skutki, jak tradycyjny podpis odręczny, więc musimy dbać o to, by nie uzyskały do niego dostępu niepowołane osoby trzecie.
Nasz cyfrowy podpis powinniśmy przechowywać w specjalnej, dedykowanej aplikacji, bądź na urządzeniu kryptograficznym. Te zapewnią nam odpowiedni poziom bezpieczeństwa. Co ciekawe, kwalifikowany podpis elektroniczny jest uważany za znaczne bezpieczniejszą metodę autoryzacji dokumentów od podpisu odręcznego. Wynika to z tego, że nie sposób go podrobić. Jest również przypisany wyłącznie do właściciela. Z założenia jest więc o wiele bardziej pewnym i bezpiecznym sposobem ratyfikowania dokumentów od zwykłego podpisu.
Profil zaufany a kwalifikowany podpis elektroniczny – różnice
Jakie są różnice pomiędzy profilem zaufanym a kwalifikowanym podpisem elektronicznym? Przede wszystkim ten pierwszy jest zupełnie darmowy i wiele osób może go uzyskać bez wychodzenia z domu (za pośrednictwem naszej bankowości internetowej).
Obydwie metody autoryzacji umożliwiają nam załatwianie ważnych dla nas spraw w trybie on-line. W przypadku profilu zaufanego spektrum naszych możliwych do wykonania działań jest mocno ograniczone w stosunku do kwalifikowanego podpisu elektronicznego.
Tanie laptopy wyprzedażowe i poleasingowe
Profil zaufany to narzędzie ułatwiające nam współpracę z organami administracji państwowej sprzed ekranu komputera. Załatwimy sprawy takie, jak:
- sprawy w ZUS (sprawy dotyczące składek, rejestrowanie i wyrejestrowywanie ubezpieczonych, sprawdzanie salda składek, udzielanie pełnomocnictw, umówienie się on-line na wizytę w placówce),
- sprawy w US (zmiana formy opodatkowania w CEIDG, składanie podpisanych deklaracji podatkowych, udzielanie pełnomocnictw, wnioskowanie o zaświadczenia, rejestracja kasy fiskalnej),
- rejestracja firm w KRS i CEIDG, wszelkie zmiany danych naszego przedsiębiorstwa, czy nawet zawieszenie jego funkcjonowania.
Kwalifikowany podpis elektroniczny daje nam te same możliwości i dodatkowo, jak wspominaliśmy wcześniej, umożliwia autoryzowanie rozmaitych dokumentów, jak faktury elektroniczne, umowy handlowe, pisma sądowe czy elektroniczne deklaracje podatkowe. Oferuje nam więc szersze możliwości, niż profil zaufany.
Będzie też dobrym wyborem dla klientów biznesowych oraz instytucjonalnych. Przeciętny obywatel nie wykorzysta wszystkich jego atutów i w tym przypadku, zupełnie wystarczającym rozwiązaniem będzie profil zaufany. Zapewni nam on możliwość załatwienia sprzed ekranu komputera wszelkich najważniejszych spraw urzędowych.
A Ty? Na które rozwiązanie się zdecydujesz?
Sprawdź też: Informacja „dysk jest zabezpieczony przed zapisem” – co zrobić? Instrukcja
