Czym są kryptowaluty? Podstawowe informacje o kryptowalutach w pigułce

Kryptowaluty to rodzaj cyfrowego pieniądza opartego na algorytmie, który zrewolucjonizował rynki finansowe na całym świecie. Co to jest kryptowaluta i czy bitcoin może funkcjonować jako zwykły środek płatniczy? Co wpływa na kurs waluty?

Czym są kryptowaluty?

Kryptowaluty można najprościej określić mianem wirtualnych walut. Oznacza to, że kryptowaluta nie posiada fizycznej formy i jest jedynie cyfrowym zapisem opartym na specjalnie opracowanym algorytmie. Wirtualna waluta przyjęła się jako środek płatniczy, którym można zapłacić za wszelkie towary i usługi, w miejscach, w których taki środek płatności jest akceptowalny. Ze względu na rosnącą popularność takiego rozwiązania oraz wartość samej kryptowaluty, wirtualne pieniądze kupowane są również w ramach inwestycji.

Przedrostek krypto w odniesieniu do kryptowaluty pochodzi od kryptografii, czyli cyfrowego sposobu szyfrowania pieniędzy. Zaszyfrowane ciągi danych tworzą jednostki kryptowaluty, nadając jej określoną wartość. Przesłanką do stworzenia cyfrowej waluty była chęć dostarczenia alternatywnego sposobu dokonywania płatności online. Pierwszą walutą, która pojawiła się na rynku był Bitcoin. Kryptowaluta weszła do obiegu w styczniu 2009 roku. Twórcą Bitcoina jest Satoshi Kakamoto. Nie ma jednak pewności czy jest to jednak osoba, czy raczej grupa ekonomistów i programistów.

Jak działają kryptowaluty?

Kryptowaluty to cyfrowe waluty alternatywne (ang. altcoin), które nie występują w kruszcu, a jedynie w formie wirtualnej. Ich wartość determinowana jest przez mechanizmy wolnorynkowe, co oznacza, że aktualny kurs kryptowaluty zależy od podaży i popytu. Wyjątkiem jest Bitcoin ze względu na odgórne ograniczenie dostępnych na rynku kryptowalut tego rodzaju.

Istotą kryptowalut jest zdecentralizowany system bazujący na łańcuchu bloków nazywanych blockchain. Blockchain to rodzaj cyfrowej księgi głównej zbierającej zapis wszystkich transakcji wykonywanych w ramach sieci oraz zapewniającej publiczny dostęp do zgromadzonych danych. Wirtualne transakcje są weryfikowane i grupowane w określone bloki, a następnie szyfrowane przy wykorzystaniu metod kryptograficznych. Zaszyfrowane jednostki są dołączane do istniejącego już łańcucha transakcji. Stąd nazwa właśnie wzięła się nazwa blockchain. Sam proces tworzenia bloków oraz przyłączania ich do łańcucha blockchain nazywany jest miningiem. Wraz z nowym blokiem powstaje nowa jednostka kryptowaluty, którą określa się mianem nagrody. Jest to równocześnie wynagrodzenie dla osób zajmujących się obsługą sieci.

Sprawdź też: Jak kupić Bitcoin? Gdzie zakupić BTC za złotówki w 2024 roku?

Blockowo-łańcuchowa technologia blockchain działa w sposób, który skutecznie uniemożliwia fałszowanie walut oraz przeprowadzanych operacji. W odróżnieniu od rozwiązań tradycyjnej bankowości transakcje przeprowadzane za pomocą kryptowaluty odbywają się bez pośredników. Oznacza to, że środki od nadawcy przelewu, wpływają bezpośrednio na wirtualne konto odbiorcy. Szczegóły operacji są znane tylko uczestniczącym w niej stronach. Natomiast rejestr transakcji oraz podstawowe dane są zapisywane w księdze głównej danej kryptowaluty i jako takie są dostępne publicznie, co jest związane z kwestią nadzoru finansowego w ramach sieci.

Bitcoin i nie tylko — rodzaje kryptowalut

Od czasu premiery BTC minęło już kilkanaście lat. Obecnie rynek kryptowalut jest niezwykle rozbudowany, a w obrocie znajduje się ponad 1000 wirtualnych walut. Przewiduje się również, że intensywny wzrost charakterystyczny dla ostatnich lat, może się utrzymać. Jakie są najpopularniejsze rodzaje kryptowalut?

Bitcoin (BTC)

Najbardziej znaną kryptowalutą jest wspomniany już Bitcoin. Waluta została stworzona w 2009 roku w wyniku pracy Satoshi Nakamoto lub grupy osób kryjących się pod tą nazwą. Twórca Bitcoina nigdy nie pokazał się publicznie. Koncepcja BTC bardziej zbliża do towaru niż waluty wykorzystywanej w handlu. Kryptowalutę kupuje się głównie w ramach inwestycji środków. O jej wartości decyduje popyt i podaż oraz giełda. Zabezpieczeniem przed znaczną utratą wartości jest limit określający ilość Bitcoinów, które mogą zostać wprowadzone do obiegu kryptowalutami. Z tego powodu inwestowanie w Bitcoiny jest obarczone najmniejszym ryzykiem ze strony inwestorów. Bitcoiny można nabyć na giełdzie lub spekulować ceny za pośrednictwem kontraktów CFD.

Litecoin

Litecoin to kryptowaluta oparta na technologii peer-to-peer, która powstała jako produkt uboczny tradycyjnego Bitcoina. Początkowo Litecoiny wykorzystywane były do obsługiwania transakcji na mniejsze kwoty w obrębie sieci Bitcoina. W późniejszym okresie Litecoin wyodrębnił się jako samodzielna kryptowaluta. Zastosowany algorytm pozwala na aż czterokrotnie szybsze przetwarzania bloków niż w przypadku Bitcoina. Waluta bazuje też na znacznie bardziej skomplikowanych metodach wydobywania oraz budowy łańcucha. Kryptowaluta nie ma dużych limitów wydobywania, dzięki czemu na rynku jest obecnie dostępnych około 84,000,000 Litecoinów, czyli aż czterokrotnie więcej w stosunku do Bitcoina. Broker CMC Markets oferuje swoim klientom możliwość spekulacji cen Litecoinów na LTC, dzięki czemu waluta ma wysoki potencjał inwestycyjny.

Ethereum

To stosunkowo nowa waluta cyfrowa, która została wprowadzona do obiegu w 2015 roku. Obecnie należy jednak do finansowej czołówki w dostępnych walutach cyfrowych, a jej notowania stale rosną. Ethereum działa podobnie do Bitcoinów, dając możliwość sprzedaży i zakupu wirtualnych tokenów o określonej wartości. Należące do sieci tokeny nazywane są eterami. W odróżnieniu od innych walut krypto Ethereum działa nie jako środek płatności, ale forma zawierania kontraktów. Instrumentami są tu złożone skrypty kodu ETH, które można wdrożyć do blockchaina, jako osobne elementy, na podstawie których można określić danego użytkownika lub dostawcy.

Bitcoin cash

Bitcoin cash to nieco inne rozwiązanie powstałe na bazie sieci Bitcoina, w wyniku twardego rozwidlenia łańcucha bloków (hard fork) w 2017 roku. Hard fork to zjawisko, które pojawia się, gdy górnicy z sieci kryptowaluty wykopią równocześnie dwa bloki i próbują je umieścić w podobnym czasie w łańcuchu. Niezgodność może dotyczyć m.in. nadmiernego zwiększenia bloku, jak miało to miejsce w przypadku Bitcoin Cash. Rozwiązaniem było wyodrębnienie osobnej waluty oraz pozostawienie użytkownikom decyzji, którą z nich chcą używać. Możliwość spekulacji Bitcoin Cash BCH podobnie jak w przypadku innych kryptowalut zapewnia broker CMC Markets.

Sprawdź też: Metadane – co to jest? Wszystko o metadanych – bazy danych, wyszukiwarka, informatyka

Czy kurs USD i EUR wpływa na wartość kryptowalut?

Na wartość każdej kryptowaluty wpływa przede wszystkim podaż i popyt. To ogólna zasada, która ma zastosowanie w przypadku większości towarów. Cyfrowe waluty jako zdecentralizowane systemy są dużo bardziej odporne na czynniki makroekonomiczne niż tradycyjne waluty, jak USD lub EUR. Z tego powodu kryptowaluty są postrzegane przez inwestorów jako dużo pewniejsza inwestycja. Prawdopodobieństwo straty jest tu obarczone dużo niższym ryzykiem, niż w przypadku wahających się kursów, pod warunkiem wybrania stabilnej kryptowaluty.

Nie oznacza to jednak, że kursy USD, EUR czy innych walut pozostaje bez żadnego wpływu na kryptowaluty. Ma to szczególne znaczenie w przypadku wiadomości o tym, że dany kraj lub licząca się instytucja wykorzystują daną kryptowalutę lub jej technologię. Medialna otoczka towarzysząca takiej informacji może powodować wahania wartości kryptowaluty lub wpływać na decyzję o wymianie wirtualnych pieniędzy na tradycyjne. Co do zasady nie ma jednak ścisłej korelacji między kursem walut tradycyjnych a wartością kryptowaluty.

Kryptowaluty a kwestia nadzoru finansowego

Kryptowaluty to rodzaj walut zdecentralizowanych, co oznacza, że wirtualne pieniądze nie podlegają ingerencjom rządu oraz innych instytucji finansowych. Rynek kryptowalut monitorowany jest za pomocą protokołu internetowego peer-to-peer oraz technologii open source. Zdecentralizowany system bazuje na technologii blockchain, czyli łańcuchu bloków, będących rodzajem księgi głównej, na której zapisywane są transakcje. Wykaz operacji oraz podstawowe dane na temat transakcji są publicznie dostępne w ramach księgi głównej przynależnej do sieci danej kryptowaluty.

Za obsługę transakcji oraz przechowywanie informacji o operacjach odpowiadają użytkownicy sieci kryptowaluty nazywany górnikami lub mincerami (od słowa mine, czyli kopalnia). Proces weryfikacji, uzupełniania informacji o transakcjach oraz wprowadzaniu do obiegu nowych kryptowalut nazywany jest kopaniem lub miningiem. Sprawne i płynne działanie sieci kryptowalut umożliwia praca całego zespołu minerów. Dzięki temu, gdy któryś z nich przestania udostępniać moc obliczeniową swojego komputera, pozostali są w stanie sprostać wymaganiom sieci, tak że nie wpływa to na funkcjonalność całego systemu kryptowaluty.

Czy opłaca się inwestować w kryptowaluty?

Kryptowaluty to stosunkowo nowa technologia płatności. O ile w przypadku sieci takich Bitcoin czy Litecoin można mówić o stabilizacji i bezpiecznej inwestycji, tak zakup kryptowalut, które dopiero wchodzą na rynek jest obarczony sporym ryzykiem. Ryzyko jest jednak proporcjonalne do potencjalnych korzyści finansowych, jakie może odnieść inwestor.

Nowe cyfrowe waluty, które dopiero wchodzą na rynek, posiadają zazwyczaj dużo niższą wartość początkową od tej oczekiwanej. Wynika to z faktu, że kryptowaluty to rynek, który jest ciągle w stadium rozwoju i nie nastąpiło jeszcze jego nasycenie. Z drugiej strony nie każda kryptowaluta posiada odpowiednią siłę przebicia czy innowacyjną strukturę, które pozwoliłyby jej szybko zyskać większą wartość na rynku. Inwestycja w nowe kryptowaluty może więc zarówno okazać się bardzo intratna, jak i spowodować utratę pieniędzy w przypadku, gdy system się nie przyjmie lub znacznie spadnie jego wartość.

Istnieje także duże ryzyko, że spekulacyjna bańka, którą nakręcają sami inwestorzy, może w każdej chwili pęknąć. Może dojść również do sytuacji, w której nabywcy z poprzednich lat będą chcieli zrealizować zyski z poniesionej inwestycji i zaczną wyprzedawać kryptowaluty, co przy dużej skali może doprowadzić do dużych spadków wartości wirtualnych pieniędzy. Rynek kryptowalut wymaga więc pewniej wiedzy i znajomości szerszego kontekstu.

Eksperci zwracają jednak uwagę, że mimo dużych wahań cen i niestabilności rynku, technologia kryptowalut ma zdecydowanie duży potencjał do dalszego rozwoju. Nie bez znaczenia jest też fakt, że popularność i udział tego typu transakcji w płatnościach ciągle rośnie, podobnie jak zaufanie użytkowników.

Inwestycja w kryptowaluty ciągle oferuje również niewspółmiernie większą możliwość zysku, niż w przypadku kapitału zdeponowanego w banku. Eksperci wskazują, że obecnie najbezpieczniej jest inwestować najbardziej znane kryptowaluty, jak Bitcoin, czy Ethereum, których wartość ciągle stabilnie rośnie. Inwestorzy powinni jednak zrobić rozeznanie wśród platform umożliwiających zakup kryptowalut i wybrać sprawdzona firmę, tak aby nie paść ofiara oszustwa przy zakupie.

Sprawdź: Revolut w pigułce – co to jest Revolut, jak działa, czy warto? Wszystko o Revolucie