W trakcie roku spotykamy się z dwoma dużymi wydarzeniami astronomicznymi, zwanymi równonocą. Wpływają one na pory roku, a także oddziałują na nasze samopoczucie. Sprawiają, że jedna z półkuli otrzymuje więcej promieni słonecznych, a druga mniej. Kiedy występują te zjawiska i jak wpływają na codzienne życie?
Równonoc — co to jest za zjawisko?
Ziemia okrąża Słońce wokół osi, która jest przechylona o 23,5 stopnia. Z tego względu przez większość roku półkule otrzymują różne ilości światła słonecznego. Dwa razy w roku sytuacja ta jednak ulega zmianie.
Raz na sześć miesięcy Słońce przechodzi przez punkt Wagi oraz Barana, znane także jako tzw. punkty równonocy. Wówczas znajduje się ono dokładnie nad równikiem naszej planety. W takiej sytuacji długość dnia i nocy wynosi dokładnie tyle samo w każdym miejscu na Ziemi, czyli 12 godzin (występują minimalne różnice ze względu na refrakcję). Zdarzenie to określa się jako równonoc astronomiczna.
Rodzaje równonocy
Ze względu na to, że zjawisko występuje dwa razy w roku, nosi ono inną nazwę. Obie wersje wywołują odmienny wpływ na planetę i zwiastują sezonowe zmiany pogody. Mniej oświetloną półkulę czeka wówczas astronomiczna jesień, zaś część z większą ilością promieni słonecznych będzie cieszyć się wiosną.
Równonoc wiosenna
Rozpoczyna się ona 20-21 marca, choć ta data może ulec delikatnemu przesunięciu. Co oznacza równonoc wiosenna? Połowa planety, na której występuje takie zjawisko, świętuje wtedy astronomiczną wiosnę. Wszystkie kolejne dni będą zatem dłuższe, a noce — krótsze. Sytuacja ta będzie występować aż do przesilenia letniego.
Zobacz: Czym jest planeta karłowata? Wszystko o obiektach karłowatych
Równonoc jesienna
Określenie konkretnej daty równonocy jesiennej nie jest łatwe. Dzieje się tak ze względu na różnice między rokiem zwrotnikowym a kalendarzowym. Najczęściej jednak przypada ona na 22 września. Gdy na półkuli północnej pojawi się to zjawisko, wówczas oznacza to początek astronomicznej jesieni. Wystąpienie nowej pory sprawia, że dzień i noc zmieniają swoją długość. Promienie słoneczne nie są już tak widoczne, a za oknem szybciej zapada zmrok.
Ile trwa równonoc jesienna? Kończy się ona dopiero w momencie przesilenia zimowego, a więc aż po 6 miesiącach.
Kiedy występuje równonoc jesienna?
Pojawienie się równonocy jesiennej na półkuli północnej oznacza występowanie równonocy wiosennej na półkuli południowej. Oba te zjawiska muszą ze sobą współgrać. Mają na nie wpływ także przesilenia, zarówno letnie, jak i zimowe.
Kiedy konkretnie następuje moment równonocy? Jesienna wersja tego wydarzenia przypada na okres 21-24 września. W roku 2020 pojawiła się we wtorek 22 września, z kolei w 2021 r. będzie to środa, 23 września.
Wpływ równonocy jesiennej na samopoczucie
Ze względu na miesiąc, w którym pojawia się to niesamowite zdarzenie astronomiczne, niektórzy określają je jako „równonoc wrześniowa” lub „przesilenie jesienne”.
Rozpoczęcie zjawiska można odczuć także na własnej skórze. Okres ten bywa uciążliwy dla osób, które są wrażliwe na zmianę warunków atmosferycznych. Gdy naszą półkulę opuści odpowiednia dawka Słońca, możemy poczuć się senni i zmęczeni. Niektórzy zmagają się też z drażliwością, pogorszonym samopoczuciem, a nawet ze spadkiem motywacji.
Sprawdź: Wszystko o DRM — zarządzanie prawami cyfrowymi, systemy zarządzania
Podczas jesieni szczególnie ważna jest zbilansowana dieta i optymalna dawka ruchu. Warto zdecydować się na dodatkową aktywność fizyczną w ciągu dnia. Dotleniony organizm zyska nieco więcej energii, co pozwoli ograniczyć nadmierną senność. Zbyt małe ilości słońca powodują też niedobór witaminy D. Dobrze jest zatem wprowadzić ją do jadłospisu lub skorzystać z suplementów.
Świętowanie równonocy
Występująca na półkuli północnej równonoc jesienna najczęściej wypada między 21 a 24 września. To właśnie na tą datę przypada święto Mabon. Od lat opiera się ono na zebraniu żniw oraz podziękowaniu bogom za obfite plony. Na ich cześć rozpala się ognisko, a następnie składa niektóre produkty spożywcze w formie podarków.
Dziś uroczystość ta nie jest już tak licznie obchodzona. Mimo to równonoc wrześniowa nadal uchodzi za refleksyjny moment, w którym warto zastanowić się nad przemijającym czasem.
