Klawiatury mechaniczne cechuje wiele różnych aspektów, które dla osoby niewtajemniczonej mogą okazać się całkowicie czarną magią. W kooperacji z marką Endorfy przygotowaliśmy poradnik, który będzie Waszym przewodnikiem w dziedzinie klawiatur dla graczy.
Klawiatura mechaniczna to skomplikowane urządzenie, choć nie sprawia takiego wrażenia swoim wyglądem. W celu oddania specyfiki pracy danego modelu, wielu producentów posiłkuje się w swoich opisach terminami, które mogą sprawiać problemy. Wraz z polską marką sprzętu dla graczy Endorfy, postanowiliśmy wnikliwiej pochylić się nad tematem klawiatur mechanicznych.
Wszak każdy model potrafi się od siebie różnić diametralnie. Z tego tekstu dowiesz się więcej na temat tego sprzętu. Wyjaśnimy takie zagadnienia, jak rozmiary klawiatur, rodzaje przełączników, wyjaśnimy czym jest hot-swap, NKRO, a także anty-ghosting. Po jego lekturze, klawiatury gamingowe nie będą mieć przed Tobą tajemnic!
-75%
Rozmiary klawiatur gamingowych
Cofając się w czasie, dajmy na to o 20 lat, ten element nie stanowiłby problemu. Panowała wtedy wszechobecna unifikacja rozmiarów klawiatur, gdzie dominowały praktycznie całkowicie tzw. pełnowymiarówki. Są to urządzenia, które posiadają na stanie najczęściej 104 przyciski, co czyni je największym standardem wśród najpopularniejszych rodzajów klawiatur.
Z czasem jednak producenci zaczęli projektować modele mniejsze. Nie tylko pod względem rozmiarów, ale co za tym idzie, również mniejszej liczby klawiszy. Czy takie rozwiązanie ma sens? Jak najbardziej! Spójrz na swoją klawiaturę – jeżeli jesteś graczem, istnieją spore szanse na to, że sekcja numeryczna Twojej klawiatury pełnowymiarowej będzie tylko zbierać kurz.
Jakie zatem są najpopularniejsze rozmiary klawiatur gamingowych? Oprócz full-size (zwanych także jako 100%) wyróżniamy też 75%, TKL oraz 60%. Co kryje się pod tymi nazwami? To wszystko wyjaśnimy poniżej, zacznijmy jednak od najpopularniejszego rozwiązania.
Poznaj sprzęt marki Endorfy!
Klawiatura pełnowymiarowa (full-size, 100%)
W ofercie polskiego producenta sztandarowym przykładem klawiatury typu full-size będzie klawiatura Endorfy Thock. Siła modeli z tego segmentu tkwi w ich funkcjonalności, na którą składają się 104 klawisze. Ich wysoka liczba sprawia, że mamy tu do czynienia z modelem, który sprawdzi się zarówno w grach, jak i zadaniach profesjonalnych.
W przypadku tych pierwszych, klawiatury 100% błyszczą pod względem tworzenia makr i przycisków programowalnych. Pod dostatkiem mamy tu klawiszy, które możemy swobodnie modyfikować tak, by za pomocą jednego przycisku wykonać skomplikowaną akcję w grze, co da nam przewagę. Sprawdzą się też podczas wprowadzania dużych ilości danych oraz wszelkiego innego rodzaju zastosowań biurowych.
Endorfy Thock to dobry przykład na to, że klawiatury 100% mają miejsce również na inne dodatki. Mowa tu o arcyprzydatnej rolce głośności – kto raz doświadczył wygody, jaką oferuje, nigdy już z niej nie zrezygnuje.
Klawiatura TKL (tenkeyless)
Redukując liczbę klawiszy w modelu pełnowymiarowym, przechodzimy do tzw. modeli TKL. Ich identyfikacja nie przysparza problemów, gdyż najczęściej określane sąk tym właśnie skrótem – jak ma to miejsce w przypadku Endorfy Thock TKL. Biorąc do rąk model Thock TKL od razu w oczy rzuca się nieobecność numpada. To właśnie główna cecha klawiatur TKL, które są pozbawione tej sekcji, zwanej również jako tenkey.
Modele TKL posiadają na stanie zazwyczaj 87 klawiszy. „Odcięcie” numpada przekłada się na kompaktowy i opływowy design całej klawiatury. Choć nieobecność numpada może być odczuwalna podczas pracy z dużą ilością danych, modele TKL cieszą się dużą popularnością wśród graczy, programistów oraz osób, które mają mniejszą przestrzeń roboczą na biurku gamingowym. To świetny wybór dla każdego, kto wie, że nie wykorzysta wszystkich przycisków oferowanych w modelach full-size.
Klawiatura 75%
Endorfy Thock 75% to kolejny model, który reprezentuje oddzielny segment rozmiaru klawiatur. Ten rodzaj urządzeń to swoisty złoty środek między małymi rozmiarami a funkcjonalnością. 75% oferuje zazwyczaj 84 przyciski, natomiast pod względem rozmiarów są one odrobinę mniejsze niż klawiatury TKL. Gdzie zatem zostały poczynione oszczędności pod względem przestrzeni?
Porównując ze sobą model Thock TKL i Thock 75% zobaczymy, że inaczej prezentuje się rozmieszczenie klawiszy z prawej strony urządzenia. Mowa tu o sekcji klawiszy nawigacyjnych, na którą składają się przyciski strzałek, Home, Del, Insert, End, Page Up i Down. To właśnie w tej części ograniczono ich liczbę, co więcej upakowano je również gęściej. Oznacza to, że klawisze nawigacyjne nie są oddzielone wolną przestrzenią, znajdując się za to obok pozostałych.
W ten sposób uzyskujemy jeszcze mniejszą formę całego urządzenia. Odpowiednie zarządzanie przestrzenią w modelach 75% oferuje masę korzyści np. w gamingu, ale może też wpływać na poprawę szybkości pisania. Mniejsza klawiatura to również przełożenie na krótszy czas, jaki zajmuje dłoni przejście z klawiatury na myszkę.
Klawiatura 60%
Dla każdego fana najbardziej kompaktowych rozmiarów polecamy model Endorfy Compact. Sprzęt ten reprezentuje bardzo popularny w ostatnich latach segment modeli klawiatur 60%. Co kryje się pod tą nazwą? 60% oznacza, że taka klawiatura ma na stanie 60% z łącznej liczby klawiszy urządzenia pełnowymiarowego.
Przekłada się to najczęściej na 61 klawiszy, co czyni z niej urządzenie najbardziej kompaktowe ze wszystkich wymienionych. W modelach 60% nieobecne są numpad, klawisze funkcyjne, nawigacyjne, w tym również strzałki. Rozmiary wpływają na możliwości przenoszenia klawiatury, co więcej modele 60% są najczęściej wybierane jako baza do pełnej personalizacji swojej klawiatury.
Switche i różne ich rodzaje
Sercem każdej klawiatury gamingowej są switche, które po polsku określamy mianem przełączników. Nazwa „klawiatura mechaniczna” wzięła się właśnie od nich – to właśnie one są tą wspomnianą mechaniczną częścią urządzenia. Mamy tu do czynienia ze znacznie bardziej rozbudowaną konstrukcją – każdy przycisk w popularnym „mechaniku” posiada swój własny przełącznik. Jest to odrębna część, która rejestruje naciśnięcie tego konkretnego przycisku.
Switche ukryte są po keycapami, czyli nasadkami z tworzywa, na których nadrukowane są symbole poszczególnych klawiszy. Zadaniem przełączników jest rejestrowanie każdego pojedynczego naciśnięcia klawisza. To punkt wspólny dla każdego switcha, ale to, jak podchodzą do tego zadania, sprawia, że na rynku wyróżniamy poszczególne rodzaje przełączników. Na same różnice składają się m.in. doznania dźwiękowe, siła niezbędna do aktywacji, opory – wszystko to przekłada się na nasze doświadczenia płynące z użytkowania danego „mechanika”.
Sprawdź też: TKL, 60% czy pełny wymiar – jaka klawiatura jest najlepsza dla Ciebie
Wyborów jest naprawdę sporo, co sprawia, że łatwo jest się w tym pogubić. Przeglądając poszczególne modele klawiatur mechanicznych, wielu producentów od razu zaznacza rodzaj zastosowanych przełączników. Przełączniki te rozróżniane są po kolorach i to właśnie dany kolor definiuje funkcjonalności oferowane przez przełącznik.
Zanim przejdziemy do poszczególnych kolorów switchy, należy jednak wspomnieć, że wyróżniamy trzy główne rodzaje w postaci: liniowych, dotykowych oraz dźwiękowo dotykowych. W ich przypadku nie ma konieczności doboru jednego konkretnego rodzaju przełącznika do określonego zadania. Warto więc pamiętać, że choć każdy z nich nie posiada statusu bycia topowym w jednym zastosowaniu, oferowane przez nie funkcjonalności powinno się znać. Przybliżmy je teraz poniżej.
Przełączniki liniowe
Ten rodzaj przełączników podczas wykonywanej pracy cechuje przede wszystkim płynny ruch. Podczas naciśnięcia, jak i odbicia (gdy switch wraca do pozycji spoczynkowej) nie ma tu żadnego momentu, który sugerowałby daną procedurę (jak np. zarejestrowanie pełnego wciśnięcia switcha). Czyni to z nich idealną rekomendację dla graczy, ponieważ same przełączniki nie stawiają zauważalnego oporu. Rzadziej polecane są osobom, które dużo piszą na komputerze, ze względu właśnie na przypadkowe naciśnięcia i liczne literówki. Są również najcichsze z wszystkich trzech rodzajów przełączników.
Przełączniki dotykowe
Ten rodzaj przełączników znany jest pod nazwą „tactile”. Kryje się pod nią charakterystyczny przeskok, który uruchamia się podczas naciśnięcia klawisza. Przełączniki dotykowe oprócz wyczuwalnego kliku cechuje również nieco większy opór, jaki stawiają naszym placom. Sprawdzą się podczas grania (w nieco „wolniejsze” tytuły), choć w szczególności docenią je osoby, które dużo piszą.
Przełączniki dźwiękowo-dotykowe
Zasada ich działania jest podobna jak w przypadku wyżej opisywanych. Naciskanie tego rodzaju przełączników wiąże się również z wyczuwalnym klikiem, ale oferują więcej ponadto. Każda aktywacja przełącznika generuje cichy dźwięki kliku, podobnie jakbyśmy korzystali z maszyny do pisania. Ten rodzaj przełączników jest najgłośniejszy z całej trójki. Wielu użytkowników uważa je za najlepszy wybór do pisania, jednak natura ich działania sprawia, że mogą być rozpraszające dla osób postronnych (np. współpracowników na open space).
Kolory przełączników – o co z nimi chodzi?
Wspominaliśmy już, że demontaż keycapa odsłania przełącznik. Warto jednak wiedzieć, że przełączniki potrafią mieć różne kolory. To również ważna sugestia, jednak nie w każdym przypadku powinniśmy na niej polegać w 100%. Dlaczego?
Trzy wspomniane przełączniki często identyfikowane są za pomocą trzech kolorów: czerwonego (liniowe, jak np. Omnis Pudding Red), brązowego (dotykowe, Omnis Brown) lub niebieskiego (dźwiękowo-dotykowe, czyli przykładowo Thock Blue). Ta swoista unifikacja nie jest jednak pewnym wyznacznikiem.
Sprawdź też: Endorfy Thock 75% Wireless – test bezprzewodowej klawiatury mechanicznej za rozsądne pieniądze
W branży producentów przełączników, jak i samych klawiatur mechanicznych istnieją odstępstwa od wspomnianych zasad. Przykładowo, wybrane marki mogą stosować swoje własne i indywidualne malowanie, które może być mylące. Problem ten nie istnieje w przypadku Endorfy, ponieważ oferowane modele klawiatur i ich przełączników mogą być z łatwością zidentyfikowane. Co więcej, polski producent umożliwia swobodny wybór przełączników praktycznie w każdym modelu.
Popularność zyskują również czarne przełączniki, które w ofercie Endorfy mogą być wybrane w przypadku modelu Thock 75% Wireless Black. Są to, podobnie jak czerwone, przełączniki liniowe, jednak różnią się niezbędną siłą aktywacji, Mianowicie wymagają większej siły przy każdym naciśnięciu, mniej więcej porównywalnej z niebieskimi przełącznikami. To dobry wybór dla gracza, który lubi wyższe opory stawiane przez klawisze.
Rodzaj komunikacji klawiatury z komputerem
Klawiatura pozbawiona komputera jest zaledwie bardzo niewydolnym przyciskiem do papieru. By nasz sprzęt mógł oferować pełnię swoich możliwości, niezbędne jest jego podłączenie do PC. Wyróżniamy dwa główne rodzaje podłączenia klawiatury: przewodowe oraz bezprzewodowe.
Podłączenie przewodowe to niezwykle popularny rodzaj wśród klawiatur. Znaczenie ma tu cena, ponieważ klasyczne połączenie „po kablu” jest tańszym rozwiązaniem. Klawiatura wyposażona jest w przewód (najczęściej USB-A, choć nie brakuje modeli USB-C). Sprzęt ten podłączamy do właściwego portu w PC i gotowe – klawiatura jest gotowa do użytkowania. Endorfy w swojej ofercie poleca takie modele przewodowe, jak Thock Compact czy też Omnis Pudding Blue.
Sprawdź też: Endorfy Thock Onyx White – recenzja bezprzewodowej klawiatury mechanicznej dla graczy
Kabel nie musi nas jednak ograniczać, jeśli postawimy na klawiaturę gamingową bezprzewodową. Polski producent oferuje szereg rozwiązań z tego segmentu jak Thock Wireless, Thock 75% Wireless Red Onyx White Pudding, Thock TKL Wireless lub Thock Compact Wireless. To, co łączy wszystkie te modele to praca bezprzewodowa, jednak jak ona się odbywa?
Wyróżniamy dwa główne rodzaje łączności bezprzewodowe: Bluetooth oraz połączenie radiowe 2,4 GHz. Ten pierwszy rodzaj wymaga jedynie aktywacji modułu BT w PC lub smartfonie, podczas gdy połączenie radiowe wymaga podpięcia tzw. dongle’a USB do portu USB. Pozwala to na zachowanie łączności na linii PC-klawiatura i korzystanie z tej drugiej bez użycia kabla.
Dobra klawiatura bezprzewodowa może oferować kilka różnych rodzajów łączności. Przykładowo, modele z serii Endorfy Thock Wireless oferują trzy rodzaje łączności – BT, radiowe 2,4 GHz a do tego przewód USB, który można swobodnie od niej odłączać. W ten sposób możemy jej używać na różne sposoby. Co więcej, nie ma również problemu, gdy się rozładuje – klawiatura może być dalej użytkowana podczas ładowania „po kablu”.
Czym jest hot-swap w klawiaturze mechanicznej?
Każde zarejestrowane naciśnięcie klawisza musi być dostarczone do PC. By tego dokonać, switch musi być połączony bezpośrednio o płytką drukowaną klawiatury. Jest ona ukryta w obudowie, ale każdy przełącznik ma z nią połączenie w postaci dwóch pinów. W wybranych modelach wspomniane piny (które znajdują się pod przełącznikiem) są lutowane do płytki PCB. Oznacza to, że mamy wtedy do czynienia z przylutowanymi przełącznikami klawiatury.
Rozwiązanie to pozwala osiągnąć największą stabilność, ponieważ mamy pewność, że połączenie pinów z płytką nie zostanie zerwane, nawet podczas mocniejszych wstrząsów. Ma to jednak swoje minusy, ponieważ lutowanie skutecznie utrudnia demontaż switcha, jego wymianę lub naprawę. Chcąc wymienić switche, będziemy nawet zmuszeni do posiadania specjalnych narzędzi, a także rozlutownicy.
Wyjściem z sytuacji jest tzw. hot-swap, umożliwiający swobodny demontaż i montaż switchy, bez konieczności rozbierania klawiatury i zabawy lutownicą. Klawiatury hot-swappable mają swoje switche w specjalnych gniazdach, z których mogą być wyciągane (lub do nich wkładane) za pomocą przeznaczonych do tego szczypców. Posiadając klawiaturę hot-swap możemy w niej dowolnie wymienić switche – w tej kwestii nie ma ograniczeń, gdyż jedyne co musimy posiadać to same nowe przełączniki.
Funkcje oferowane przez klawiaturę mechaniczną
Klawiatury mechaniczne skierowane dla graczy są reklamowane wieloma sloganami, które same w sobie mogą być niezrozumiałymi. W tym paragrafie wyjaśnimy nazwy takie, jak N-key rollover czy też anti-ghosting.
N-key rollover (NKRO)
N-key rollover to funkcja, która często jest przedstawiana, jako powód dominacji klawiatur mechanicznych nad klawiaturami membranowymi. Rollover to funkcja, która opisuje to, ile klawiszy, które wciśnięto równocześnie, zostanie zarejestrowane przez klawiaturę. N-key rollover oznacza, że dany model klawiatury jest w stanie zarejestrować nawet wszystkie, równocześnie wciśnięte klawisze.
Taka sytuacja raczej nie będzie mieć miejsca, ale nie oznacza to, że funkcja N-key rollover nie jest użytecznym dodatkiem. W szczególności sprawdza się np. podczas szybkiego pisania lub gier, które wymagają wciskania wielu kombinacji klawiszy, również w tym samym czasie. NKRO to maksimum pewności, że klawiatura zarejestruje każdy naciśnięty przycisk, bez obaw, że po drodze coś zostanie „przeoczone”.
Sprawdź też: Czym jest anti-ghosting i jakie ma znaczenie przy wyborze klawiatury?
Anti-ghosting
W celu zrozumienia tego, czym jest anti-ghosting, wyjaśnijmy wpierw pojęcie ghosting. Mianem tym określa się wszelkie problemy, które wiążą się z błędną rejestracją klawiszy. Przykładowo, klawiatura rejestruje naciśnięcie klawisza, którego my sami nie aktywowaliśmy. Stąd też nazwa, która nawiązuje do rzekomego ducha, naciskającego klawisze zamiast użytkownika.
Winą w tym przypadku nie jest wszelka paranormalna aktywność, ale specyficzna budowa samej klawiatury. Dobrym przykładem będzie tu popularny WSAD, czyli cztery klawisze, które wykorzystywane są w wielu grach. Wciskając w tym samym czasie W i D, klawiatura samoczynnie może aktywować przycisk S, pomimo faktu, że nasz palec nawet go nie dotyka – dlaczego?
Ze względu na wspomniany układ klawiatury – dokładnie, chodzi o ścieżki, które łączą poszczególne przyciski. Wspomniane W dzieli taką samą ścieżkę „pionową” z S, tak, jak D dzieli ścieżkę „poziomą” z S. W takim przypadku, pomimo faktu, że nie naciskamy S, klawiatura sama z siebie stwierdza, że przycisk ten musiał zostać naciśnięty i aktywuje go.
Problem ten nie występuje w żadnej z klawiatur wspomnianej marki Endrofy. Obecnie wielu producentów przykłada do tego szczególną wagę, projektując je tak, aby oferowały pełny anti-ghosting. To metoda, która zakłada odpowiednie wykonanie ścieżek na PCB, tak aby klawiatura sama z siebie nie aktywowała przycisków, których nie naciskamy.
Keycapy w klawiaturze mechanicznej
Każdy przełącznik w klawiaturze mechanicznej jest „przykryty” keycapem. To właśnie w nie stukamy naszymi palcami – bez nich korzystanie z takiej klawiatury byłoby niewygodne. Mogą być one swobodnie zdejmowane gołymi dłońmi, a także wymieniane. Z czego najczęściej wykonywane są keycapy?
Wśród producentów dominują dwa materiały: ABS i PBT. Ten pierwszy jest kombinacją dwóch monomerów, które razem tworzą materiał niezwykle wytrzymały oraz elastyczny. Ma jednak swoje minusy w postaci podatności na żółkniecie. Powodem są w tym przypadku promienie słoneczne oraz kremy do rąk, które niszczą strukturę ABS. Co więcej, materiał ten wyciera się pod tarciem skóry palców, co prowadzi do powstawania lśniących miejsc.
Sprawdź też: Ranking myszek Endorfy. Najlepsze myszki do grania
ABS jest zatem materiałem z niższej półki, znajdziemy go w urządzeniach najtańszych. W przeciwieństwie do niego, PBT to materiał premium. Polski producent w swoich produktach wykorzystuje tylko keycapy z PBT, z uwagi na najwyższą oferowaną jakość. Znaczenie ma tu wyższa wytrzymałość względem ABS, odporność na utratę barw lub też pojawianie się jasnych plam. PBT odznacza się również inną fakturą w kontakcie z palcami, oferując przy tym lepszy kontakt – koniuszki nie ślizgają się po nich.
To jednak nie wszystko, ponieważ w rzadkich przypadkach na rynku znajdziemy też modele z gumowymi keycapami. Produkuje się je z utwardzonego sylikonu, który cechuje wysoka odporność na ciepło i elastyczność. Materiał ten pozwala na zachowanie niskiego poziomu hałasu każdego kliku, jak i oferuje „miękkie” doznania przy każdym naciśnięciu. Rozwiązanie to nie jest jednak tak wytrzymałe jak PBT i ASB, a same keycapy po dłuższym czasie stają się „klejące”. Utrzymanie ich w czystości jest również zdecydowanie trudniejsze.
Czym są keycapy puddingowe?
Polski producent w swojej ofercie uwzględnia takie modele, jak Omnis Pudding Onyx White, Thock TKL Pudding Onyx White czy też Thock TKL Wireless Red Pudding. W nazwie tych modeli konsekwentnie pobrzmiewa słowo „pudding”, jednak w tym przypadku nie należy go kojarzyć z deserem kuchni brytyjskiej. Nazwa ta sugeruje, że modele te wyposażono w tzw. puddingowe keycapy – co to oznacza?
Ten rodzaj klawiszy pozwala na zapewnienie jeszcze lepszych doznań estetycznych, które są związane z podświetleniem klawiatury. Jest to związane z kompozycją wykonania każdego keycapa. Dolna część klawisza otoczona jest prześwitującą warstwą o kolorze mlecznym, natomiast wierzch to barwa nieprześwitująca. Całość sprawia więc wrażenie puddingu, stąd też zaczerpnięta została nazwa dla tego rozwiązania.
Zastosowanie klawiszy puddingowych pozwala na podświetlenie keypaców nie tylko od dołu, ale także po bokach. Przekłada się to na wygląd całej klawiatury, zapewniając jeszcze ładniejsze podświetlenie. Jeżeli cenisz sobie ten dodatek, postaw na model, który oferuje takie keycapy (w ofercie Endrofy jest ich łącznie siedem) lub zakup je osobno.
Wiesz już wszystko o klawiaturach dla graczy. Z pomocą Endorfy omówiliśmy najważniejsze elementy tych urządzeń, posiłkując się przykładami z oferty tego producenta. Wiesz już, co należy brać pod uwagę podczas dokonywania zakupu tego peryferium.
Niniejszy tekst powstał we współpracy z marką Endorfy.
