Odległości w Kosmosie potrafią być doprawdy oszałamiające. Jednak czy kiedykolwiek zastanawialiście się, co dzierży palmę pierwszeństwa w kategorii „najdalszy obiekt od Ziemi”? Czy jest to MACS0647-JD? Przeczytaj i dowiedz się, jak daleko stąd jest.
Czym jest MACS0647-JD? Co wiemy o obiekcie?
Wśród tych obiektów we Wszechświecie, które znajdują się najdalej od Ziemi, prym wiodą galaktyki. Jedną z nich jest MACS0647-JD, która znajduje się w Gwiazdozbiorze Żyrafy (nazywanym też Konstelacją Wielbłąda). Odległość MACS0647-JD od Ziemi to około 32 mld lat świetlnych. Światło, które emituje, potrzebowało 13,26 mld lat, by dotrzeć do naszej planety. Oznacza to, że powstała zaledwie około 500 mln lat po Wielkim Wybuchu, który miał miejsce prawdopodobnie 13,79 mld lat temu.
Choć MACS0647-JD jest galaktyką, jej wielkość znacznie różni się od rozmiarów Drogi Mlecznej. Ten odległy układ gwiezdny ma średnicę wynoszącą zaledwie 600 lat świetlnych. Dla porównania — średnica Drogi Mlecznej to około 100-120 tys. lat świetlnych. MACS0647-JD jest więc małym ciałem niebieskim. Naukowcy biorą pod uwagę możliwość, że pierwotnie MACS0647-JD była jeszcze mniejsza. Jako że powstała, gdy Wszechświat był jeszcze bardzo młody, mogła zderzać się z innymi małymi galaktykami. W efekcie powstać mógł większy, choć nadal niewielkich rozmiarów obiekt.
Odkrycia dokonali astronomowie pracujący w CLASH — Cluster Lensing and Supernova survey with Hubble. Czyli projekcie, którego celem jest właśnie wyszukiwanie bardzo odległych obiektów. Jak to możliwe, że tak odległe ciało niebieskie w ogóle zostało zaobserwowane? Ze względu na gigantyczną odległość oraz znajdujące się po drodze ciała niebieskie, bezpośrednia obserwacja tak dalekich obiektów nie jest możliwa.
Sprawdź: Jaka jest najjaśniejsza gwiazda? Najjaśniejsze gwiazdy widoczne na nocnym niebie i we wszechświecie
Rozwiązaniem jest soczewkowanie grawitacyjne, które jest swego rodzaju sztuczką optyczną polegającą na zakrzywieniu promieni świetlnych w polu grawitacyjnym innego, dużego ciała niebieskiego. Dzięki zakrzywieniu światła w pobliżu gromady galaktyk MACSJ0647.7+7015 możliwy stał się wgląd w najdalsze obszary Wszechświata. W ten właśnie sposób uzyskano potrójny obraz odległego obiektu kosmicznego, czyli MACS0647-JD. O jej znacznej odległości świadczy również bardzo mocne przesunięcie światła ku czerwieni. Galaktyki MACS0647-JD nie można bowiem zobaczyć bez wykorzystania specjalnego filtra.
Czy to rzeczywiście najdalszy obiekt we Wszechświecie?
Niewyobrażalny dystans, jaki dzieli Ziemię od ciał niebieskich, takich jak MACS0647-JD uniemożliwia precyzyjne zmierzenie odległości od nich. Wartość ta jest więc wynikiem szacunkowych obliczeń. Galaktyka MACS0647-JD została uznana za najdalszy obiekt w Kosmosie na początku poprzedniej dekady. Ze względu na nowe odkrycia straciła jednak palmę pierwszeństwa. Obecnie za najbardziej odległe ciało niebieskie uznaje się GN-z11.
-75%
Tak jak MACS0647-JD, obiekt GN-z11 jest galaktyką o nieregularnym kształcie. Dystans dzielący ją od naszej planety również oceniany jest na około 32 mld lat świetlnych. Dlaczego więc to właśnie GN-z11 uchodzi za najdalszy obiekt? Astronomowie obliczyli bowiem, że światło tej galaktyki potrzebowało 13,39 mld lat, by dotrzeć do Ziemi. Średnica GN-z11 to 2000-4000 lat świetlnych i ma zaledwie 1% masy Drogi Mlecznej. Jest od niej także 25 razy ciemniejsza. Galaktyka ta była interesującym odkryciem, ponieważ naukowcy nie spodziewali się, że kilkaset milionów lat po Wielkim Wybuchu mógł powstać tak duży obiekt.
W pierwszej piątce najdalszych ciał niebieskich we Wszechświecie znajduje się także EGSY8p7. Ta galaktyka znajduje się 30,5 mld lat świetlnych od Ziemi, a jej światło potrzebowało 13,23 mld lat, aby do nas dotrzeć. Kolejnym bardzo oddalonym od naszej planety ciałem niebieskim jest A2744YD4. Znajduje się „niewiele” bliżej, bo około 30 mld lat świetlnych stąd. Jej światło dotarło do Ziemi po 13,20 mld lat. Pierwszą piątkę zamyka nie obiekt, a zjawisko fizyczne. Jest nim GRB 090423, rozbłysk gamma, który pojawił się 630 mln lat po Wielkim Wybuchu. Rozbłyski gamma to najjaśniejsze źródła promieniowania elektromagnetycznego w Kosmosie. Przyczyną ich powstawania są eksplozje bardzo masywnych gwiazd. GRB 090423 także znajduje się w odległości około 30 mld lat świetlnych od Ziemi. Rozbłysk ten potrzebował 13,18 mld świetlnych, aby mógł dotrzeć do Ziemi.
Zobacz: Największa czarna dziura – co o niej wiemy? Czy TON 618 wciąż jest największą?
Mimo dziesiątek lat badań Kosmos nie przestaje zadziwiać. Niewyobrażalne odległości dzielące Ziemię od obiektów takich jak MACS0647-JD prowokują do pytań o miejsce człowieka we Wszechświecie. Czy poznamy kiedyś najdalszy obiekt we Wszechświecie?
Źródło obrazka głównego: wikipedia.org
Komentarze 
Jakim sposobem światło pokonało odległość 30mld lat świetlnych w 13mld lat? Światło jest szybsze od światła? Jeżeli ta galaktyka znajdowałaby się 30mld lat świetlnych od nas to zobaczylibyśmy ja dopiero za 17mld lat
Nie potrzeba tu prędkości nadświetlnej. To światło, które dotarło do nas przedstawia galaktykę sprzed 13 miliardów lat, jednak należy wziąć pod uwagę to, że Wszechświat się rozszerza, a wraz z nim zwiększają się odległości.
prosze o podanie mi tej odlegosci w cm !