Kody QR są następcą kodów kreskowych, będąc przy tym ogromnym progresem praktycznie pod każdym względem. W tym artykule wyjaśniamy wszystko, co jest z nimi związane – począwszy od podstaw, aż po budowę i bezpieczne korzystanie.
Spotykamy je obecnie niezwykle często – w restauracjach, wizytówkach, na stronach internetowych lub etykietach. Czym jednak są kody QR, jak wygląda ich budowa i jakie zalety oferują? Czy otwieranie kodów QR wiąże się z ryzykiem? W tym artykule zabraliśmy wszystko to, co związane jest z kodami QR, podane w zwięzłej formie.
Kody QR – co to jest?
Czym są kody QR? Kod QR (Quick Response) jest uszeregowanym ciągiem białych oraz czarnych kwadratów/pikseli, które ułożone są w obrębie kwadratu. Ich ułożenie nie jest losowe – unikatowa kolejność sprawia, że w ten sposób mogą zostać odczytane przez urządzenie (np. skaner lub smartfon). Choć dla ludzkiego oka nie mają głębszej wartości, obiektyw Twojego telefonu, po przeskanowaniu kodu, uzyskuje dostęp do określonych danych, jakie zakodowano w kodzie QR.
Z ich pomocą możesz w prosty sposób uzyskać dostęp do menu w restauracji lub potwierdzić operację w banku. I choć zastosowanie kodu brzmi jak coś bardzo nowoczesnego, same kody QR mają 30 lat. Zostały one opracowane w 1994 roku przez japońską firmę Denso, która, co może być zaskakujące, zajmuje się produkcją części samochodowych.
Kody QR opracowano z myślą o przyspieszeniu procesu skanowania poszczególnych części, podczas składania komponentów. W ten sposób kody QR stały się nowocześniejszą wersją kodów kreskowych. Nowocześniejszą, gdyż w odróżnieniu od nich mogą przechowywać więcej danych, są mniej podatne na uszkodzenia i mogą zostać odczytane z każdego kierunku.
Obecne kody QR w większości przypadków to nośniki adresów URL. Odczytanie takiego kodu nie różni się więc niczym od wprowadzenia adresu danej strony w przeglądarce. Jest to jednak proces znacznie wygodniejszy i przede wszystkim szybszy.
-75%
Jak działa kod QR?
Zastanawiasz się, jak działają kody QR? Każdy QR stanowi zakodowany układ modułów (przypominający kod kreskowy), z których każdy zawiera określoną ilość informacji. Zakodowany to słowo klucz w tym przypadku – kod QR nie składa się z symboli, wszak budują go jedynie kwadraty. I to właśnie w nich zawarta jest cała informacja. Zadaniem skanera jest przełożenie tego na bardziej „ludzki” język.
Zatem, jak działa skaner kodów QR? Po przejechaniu optycznym czytnikiem skanera przez kod rozpoczyna się proces konwersji modułów na zapisaną w nich informację. W ten sposób następuje dekodowanie symboli modułów (białych i czarnych kwadratów) na pierwotnie zapisaną informację.
Polecane smartfony – idealne narzędzie do skanowania kodów QR
Jak odczytać kody QR? Jak odczytać kod QR bez aplikacji? – z poziomu urządzeń z Androidem i iOS-em
W warunkach domowych naszym podstawowym urządzeniem do odczytywania kodów QR będzie smartfon. W tym akapicie wyjaśniamy, jak przeprowadzić całą operację, aby odczytać kod QR przez smartfon. Nie jest ona przesadnie skomplikowana – w zasadzie wystarczy zeskanować kod i gotowe.
Jak zeskanować kod QR na urządzeniu z Androidem
Chętnie wybierane smartfony z Androidem pozwolą Ci na odczytanie kodu QR, jednak niekiedy może to wymagać dodatkowych kroków. Choć większość urządzeń z tym systemem wspiera domyślne skanowanie kodu przez odczytanie go aparatem, nie zawsze jest to regułą. W wybranych przypadkach niezbędne będzie pobranie apki, która umożliwi urządzeniu skanowanie kodów QR.
- Uruchom aplikację Kamera/Aparat na swoim urządzeniu.
- Uchwyć obiektywem dany kod QR, który chcesz zeskanować.
- Obraz może na moment się zaciąć, co jest oznaką tego, że smartfon odczytuje kod.
- Po prawidłowym odczytaniu powinno pojawić się okienko z adresem URL, pod który możesz przejść.
Co w przypadku, gdy urządzenie nie reaguje na skanowany kod? Najlepszym rozwiązaniem będzie pobranie stosownej apki z Play Store. W sklepie jest ich pod dostatkiem, jak np. QR code reader, który pomimo obecnych reklam będzie skutecznym narzędziem.
Sprawdź też: Jak odebrać paczkę z Paczkomatu przy pomocy aplikacji, z kodem
Jak zeskanować kod QR na urządzeniu z iOS
Posiadacze iPhone’ów mają ułatwioną sprawę – urządzenia Apple wyposażono fabrycznie w stosowne narzędzia do odczytywania kodów QR. W ich przypadku nie musimy wspomagać się zewnętrznymi aplikacjami – wszystko to, co będzie potrzebne mamy „na pokładzie” naszego sprzętu. Poniższa procedura powinna wyglądać tak samo również na nieco starszych modelach iPhone’ów.
- Uruchom aplikację Aparat.
- Korzystając z tylnego aparatu, skieruj obiektyw na kod, który chcesz zeskanować.
- iPhone rozpozna kod, po czym otrzymasz stosowne powiadomienie.
- Należy je stuknąć, by uzyskać dostęp do adresu URL.
Z czego składa się kod QR?
Nowoczesne kody QR, choć bardzo podobne do siebie, muszą posiadać indywidualne cechy, tak by ich rozróżnienie od siebie było możliwe. Skaner w postaci obiektywu telefonu jest w stanie je wychwycić. Są jednak pewne wymogi co do budowy każdego kodu QR. Przede wszystkim musi on mieć kształt kwadratu i zawierać 7 indywidualnych elementów, które opisujemy poniżej.
Strefa ciszy – wyznacza granicę między obszarem kodu a jego otoczeniem.- Pozycjonowanie – wyznaczają kierunek w którym kod QR został wydrukowany.
- Wzór osiowy – pozwala ustalić perspektywę całego kodu QR i jego orientację.
- Wzór synchronizacji – pozwala czytnikowi w określeniu wielkości modułu.
- Informacje o wersji – umożliwia identyfikację wersji, którą wykorzystuje dany kod.
- Format – źródło informacji na temat rodzaju zapisanych danych.
- Słowa kodowe i moduł korekcyjny – miejsce zapisu danych.
Strefa ciszy – wyznacza granicę między obszarem kodu a jego otoczeniem.
Pozycjonowanie – wyznaczają kierunek w którym kod QR został wydrukowany.
Wzór osiowy – pozwala ustalić perspektywę całego kodu QR i jego orientację.
Wzór synchronizacji – pozwala czytnikowi w określeniu wielkości modułu.
Informacje o wersji – umożliwia identyfikację wersji, którą wykorzystuje dany kod.
Format – źródło informacji na temat rodzaju zapisanych danych.
Słowa kodowe i moduł korekcyjny – miejsce zapisu danych.Czy kody QR są bezpieczne?
Kody QR same w sobie nie stanowią zagrożenia dla Twojego urządzenia. Nie zbierają one żadnych danych prywatnych (poza odczytaniem lokalizacji, czasu i systemu operacyjnego), ani nie mogą zostać zhackowane. Nie oznacza to jednak, że powinniśmy ufać im bezgraniczenie, ponieważ pewien rodzaj ryzyka istnieje. Każdy kod QR jest bezpieczny tyle, ile bezpieczny jest link, jaki zawiera.
Dlatego też kody QR są chętnie wybieranym narzędziem scammerów – obserwując je wzrokowo, nie dostrzeżemy żadnej różnicy. Dla ludzkiego oka każdy kod QR będzie wyglądał mniej więcej tak samo. Kod QR służący niecnym zamiarom może być jednak nośnikiem niebezpiecznego linku, który odeśle nas do strony podszywającej się np. pod stronę banku. W ten sposób możemy nieświadomie udostępnić złodziejom dane do logowania lub nawet nieświadomie wysłać im pieniądze.
Przykładem zagrożenia płynącego ze strony kodu QR może być sytuacja z amerykańskiego miasta Austin. Oszuści umieścili na publicznych parkometrach naklejki z kodami QR, które w założeniu miały umożliwiać szybkie i łatwe uiszczanie opłat za pozostawione samochody. Rzecz jasna każdy kod QR był nośnikiem URLa, który odsyłał do strony oszustów. Strona ta jedynie imitowała całą procedurę uiszczania opłat – 100% sumy trafiało do kieszeni przestępców.
Jak sprawdzić, że kod QR jest bezpieczny?
Na oko będzie to niemożliwe, gdyż nie zidentyfikujemy samodzielnie tego, co dany kod zawiera. Skanując kod QR swoim urządzeniem bądźmy jednak ostrożni przed przejściem do linku, który zostanie wygenerowany. Samo skanowanie kodu pozostaje bezpieczne, póki nie przejdziemy do linku.
Rzecz jasna, nawet oczywisty scam nie musi równać się z natychmiastowym niebezpieczeństwem dla naszego urządzenia. Część takich stron wymaga np. wprowadzenia naszych danych (czego rzecz jasna nie róbmy) pozostając niegroźnymi tak długo, póki tego unikniemy.
Z dużą dożą ostrożności podchodźmy do kodów QR, co do których mamy najmniejsze podejrzenia. Zwracajmy też uwagę na to, gdzie są one zlokalizowane oraz do jakiego adresu prowadzą. Przykładowo, kod QR w restauracji z pewnością odeśle nas do menu, ale losowo umieszczony na słupie może okazać się pułapką. Wystrzegajmy się wiec skanowania i sprawdzania losowo pozostawionych kodów.
Nie traćmy czujności po samym skanowaniu i otrzymaniu linka. W każdym przypadku warto będzie poświęcić chwilę na przyjrzenie się otrzymanemu adresowi. Niekiedy link pojawi się w skróconej wersji w celu zachowania miejsca, ale większość telefonów powinna umożliwić pełne rozwinięcie adresu. Sprawdźmy go w poszukiwaniu wszelkich niepożądanych modyfikacji.
Pod żadnym pozorem nie udostępniaj dostępu do swojego urządzenia. Po przejściu do trefnego adresu może pojawić się powiadomienie „…prosi o dostęp do…” – to klasyczny przykład czerwonej flagi. Nie pobieraj też na swoje urządzenie żadnych programów udostępnionych z niepewnego kodu QR.
Sprawdź też: Kompresja PDF – jak zmniejszyć rozmiar PDF?
Jak wygenerować kod QR za darmo?
Najczęściej skanujemy kody QR, ale co w przypadku, gdy potrzebujemy go na własny użytek? Nic nie stoi na przeszkodzie, aby wygenerować go na własną rękę. W sieci dostępnych jest wiele generatorów kodów QR. Co więcej, najczęściej są to narzędzia darmowe, zatem z ich korzystaniem nie będą się wiązać żadne opłaty.
Darmowy generator kodów QR to przykładowo qrcode-monkey.com. Z jego pomocą możemy nawet zmodyfikować kolory samego kodu, dodać logo, jak i wpłynąć na kształt modułów – możliwości są bardzo rozbudowane. Warto jest przesunąć pasek maksymalnie w prawo, w celu uzyskania najlepszej jakości obrazu. Po zaakceptowaniu finalnego kształtu i wyglądu wystarczy kliknąć Create QR Code, a następnie pobrać interesujący nas format kodu.
