{"id":13502,"date":"2021-10-20T11:01:28","date_gmt":"2021-10-20T11:01:28","guid":{"rendered":"https:\/\/scroll.morele.net\/?p=13502"},"modified":"2022-07-11T15:23:00","modified_gmt":"2022-07-11T13:23:00","slug":"czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/","title":{"rendered":"Czym by\u0142o Oko Moskwy? Wielkie konstrukcje z czas\u00f3w Zimnej Wojny: radar Duga"},"content":{"rendered":"\n<p class=\"single-post-lead\"><strong>Oko Moskwy pozostaje jednym z najwi\u0119kszych obiekt\u00f3w militarnych na \u015bwiecie. Ten relikt nie tak dawno minionych czas\u00f3w, do dzi\u015b fascynuje ludzi na ca\u0142ym \u015bwiecie, cz\u0119sto pojawiaj\u0105c si\u0119 te\u017c w teoriach spiskowych. Czym naprawd\u0119 by\u0142y radary Oka Moskwy?<\/strong><\/p>\n\n\n\n<div id=\"ez-toc-container\" class=\"ez-toc-v2_0_69_1 counter-hierarchy ez-toc-counter ez-toc-grey ez-toc-container-direction\">\n<div class=\"ez-toc-title-container\">\n<p class=\"ez-toc-title \" ><\/p>\n<span class=\"ez-toc-title-toggle\"><a href=\"#\" class=\"ez-toc-pull-right ez-toc-btn ez-toc-btn-xs ez-toc-btn-default ez-toc-toggle\" aria-label=\"Toggle Table of Content\"><span class=\"ez-toc-js-icon-con\"><span class=\"\"><span class=\"eztoc-hide\" style=\"display:none;\">Toggle<\/span><span class=\"ez-toc-icon-toggle-span\"><svg style=\"fill: #999;color:#999\" xmlns=\"http:\/\/www.w3.org\/2000\/svg\" class=\"list-377408\" width=\"20px\" height=\"20px\" viewBox=\"0 0 24 24\" fill=\"none\"><path d=\"M6 6H4v2h2V6zm14 0H8v2h12V6zM4 11h2v2H4v-2zm16 0H8v2h12v-2zM4 16h2v2H4v-2zm16 0H8v2h12v-2z\" fill=\"currentColor\"><\/path><\/svg><svg style=\"fill: #999;color:#999\" class=\"arrow-unsorted-368013\" xmlns=\"http:\/\/www.w3.org\/2000\/svg\" width=\"10px\" height=\"10px\" viewBox=\"0 0 24 24\" version=\"1.2\" baseProfile=\"tiny\"><path d=\"M18.2 9.3l-6.2-6.3-6.2 6.3c-.2.2-.3.4-.3.7s.1.5.3.7c.2.2.4.3.7.3h11c.3 0 .5-.1.7-.3.2-.2.3-.5.3-.7s-.1-.5-.3-.7zM5.8 14.7l6.2 6.3 6.2-6.3c.2-.2.3-.5.3-.7s-.1-.5-.3-.7c-.2-.2-.4-.3-.7-.3h-11c-.3 0-.5.1-.7.3-.2.2-.3.5-.3.7s.1.5.3.7z\"\/><\/svg><\/span><\/span><\/span><\/a><\/span><\/div>\n<nav><ul class='ez-toc-list ez-toc-list-level-1 ' ><li class='ez-toc-page-1 ez-toc-heading-level-2'><a class=\"ez-toc-link ez-toc-heading-1\" href=\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/#Podstawowe_informacje_o_Oku_Moskwy_%E2%80%93_do_czego_sluzylo\" title=\"Podstawowe informacje o Oku Moskwy \u2013 do czego s\u0142u\u017cy\u0142o?\">Podstawowe informacje o Oku Moskwy \u2013 do czego s\u0142u\u017cy\u0142o?<\/a><\/li><li class='ez-toc-page-1 ez-toc-heading-level-2'><a class=\"ez-toc-link ez-toc-heading-2\" href=\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/#Radar_pozahoryzontalny_%E2%80%93_co_to_jest_i_jak_dziala\" title=\"Radar pozahoryzontalny \u2013 co to jest i jak dzia\u0142a?\">Radar pozahoryzontalny \u2013 co to jest i jak dzia\u0142a?<\/a><\/li><li class='ez-toc-page-1 ez-toc-heading-level-2'><a class=\"ez-toc-link ez-toc-heading-3\" href=\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/#Najwazniejsze_elementy_instalacji\" title=\"Najwa\u017cniejsze elementy instalacji\">Najwa\u017cniejsze elementy instalacji<\/a><ul class='ez-toc-list-level-3' ><li class='ez-toc-heading-level-3'><a class=\"ez-toc-link ez-toc-heading-4\" href=\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/#Czarnobyl\" title=\"Czarnobyl\">Czarnobyl<\/a><\/li><li class='ez-toc-page-1 ez-toc-heading-level-3'><a class=\"ez-toc-link ez-toc-heading-5\" href=\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/#Mikolajow\" title=\"Miko\u0142aj\u00f3w\">Miko\u0142aj\u00f3w<\/a><\/li><li class='ez-toc-page-1 ez-toc-heading-level-3'><a class=\"ez-toc-link ez-toc-heading-6\" href=\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/#Komsomolsk_nad_Amurem\" title=\"Komsomolsk nad Amurem\">Komsomolsk nad Amurem<\/a><\/li><\/ul><\/li><li class='ez-toc-page-1 ez-toc-heading-level-2'><a class=\"ez-toc-link ez-toc-heading-7\" href=\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/#Specyfikacja_najwiekszego_radaru_w_Czarnobylu\" title=\"Specyfikacja najwi\u0119kszego radaru w Czarnobylu\">Specyfikacja najwi\u0119kszego radaru w Czarnobylu<\/a><\/li><li class='ez-toc-page-1 ez-toc-heading-level-2'><a class=\"ez-toc-link ez-toc-heading-8\" href=\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/#Czym_byl_rosyjski_dzieciol\" title=\"Czym by\u0142 rosyjski dzi\u0119cio\u0142?\">Czym by\u0142 rosyjski dzi\u0119cio\u0142?<\/a><\/li><\/ul><\/nav><\/div>\n<h2 class=\"wp-block-heading\" id=\"h-podstawowe-informacje-o-oku-moskwy-do-czego-sluzylo\"><span class=\"ez-toc-section\" id=\"Podstawowe_informacje_o_Oku_Moskwy_%E2%80%93_do_czego_sluzylo\"><\/span>Podstawowe informacje o Oku Moskwy \u2013 do czego s\u0142u\u017cy\u0142o?<span class=\"ez-toc-section-end\"><\/span><\/h2>\n\n\n\n<p>Oko Moskwy to potoczna <strong>nazwa sieci radar\u00f3w pozahoryzontalnych<\/strong> zbudowanych <strong>na terenie Zwi\u0105zku Radzieckiego <\/strong>w drugiej po\u0142owie XX wieku. W\u0142a\u015bciwa, <strong>oficjalna nazwa Oka Moskwy to Duga <\/strong>\u2013 po rosyjsku to s\u0142owo oznacza \u201e\u0142uk\u201d. By\u0142 to system obrony, kt\u00f3rego zadaniem by\u0142o wczesne ostrzeganie <strong>o wystrzeleniu pocisk\u00f3w<\/strong> <strong>balistycznych z g\u0142owicami nuklearnymi<\/strong> przez Stany Zjednoczone (lub inne pa\u0144stwo).<\/p>\n\n\n\n<p>System wczesnego ostrzegania Duga <strong>obejmowa\u0142y swoim zasi\u0119giem 3 tysi\u0105ce km<\/strong>. Ka\u017cdy z nich by\u0142 strojony na inny zakres cz\u0119stotliwo\u015bci oraz obejmowa\u0142 zasi\u0119giem r\u00f3\u017cne cz\u0119\u015bci planety. Ka\u017cdy z nich <strong>by\u0142 w stanie wykry\u0107 odpalenie rakiety balistycznej <\/strong>z dowolnego miejsca na \u015bwiecie<strong> w ci\u0105gu 3 minut<\/strong> od startu. Dla por\u00f3wnania pocisk wystrzelony z terytorium USA m\u00f3g\u0142 <strong>dolecie\u0107 nad terytorium ZSRR w ci\u0105gu 20\u201330 minut<\/strong>. Niezale\u017cnie wi\u0119c od celu obranego przez Amerykan\u00f3w tak kr\u00f3tki czas reakcji <strong>umo\u017cliwia\u0142 Sowietom szybkie wyprowadzenie uderzenia odwetowego<\/strong>.<\/p>\n\n\n\n<p>W ten spos\u00f3b Duga uzyska\u0142a sw\u00f3j \u201epseudonim\u201d \u2013 Oko Moskwy. Ten zaawansowany jak na tamte czasy <strong>system radar\u00f3w pozwala\u0142<\/strong> radzieckim przyw\u00f3dcom <strong>\u201emie\u0107 oko\u201d <\/strong>na poczynania innych kraj\u00f3w. Przez dwie dekady system radarowy <strong>Oko Moskwy stanowi\u0142 jeden z najwa\u017cniejszych element\u00f3w militarnego wyposa\u017cenia armii ZSRR<\/strong>.<\/p>\n\n\n\n<figure class=\"wp-block-image size-large\"><img decoding=\"async\" data-src=\"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2021\/10\/Duga-1024x683.jpg\" alt=\"Oko Moskwy - Czarnobyl\" class=\"wp-image-13504 lazyload\" src=\"data:image\/gif;base64,R0lGODlhAQABAAAAACH5BAEKAAEALAAAAAABAAEAAAICTAEAOw==\" style=\"--smush-placeholder-width: 1024px; --smush-placeholder-aspect-ratio: 1024\/683;\" \/><figcaption>Radar zlokalizowany w Czarnobylu &#8211; Duga-1<\/figcaption><\/figure>\n\n\n\n<p>Dlaczego jednak Oko Moskwy w og\u00f3le powsta\u0142o? Radar ten to <strong>jeden z symboli czasu<\/strong>, kt\u00f3ry nakre\u015bla\u0142 kierunki globalnej polityki po zako\u0144czeniu II wojny \u015bwiatowej. <strong>Zimna Wojna<\/strong>, czyli walka o globaln\u0105 dominacj\u0119 <strong>mi\u0119dzy Zwi\u0105zkiem Radzieckim a Stanami Zjednoczonymi<\/strong> rozpocz\u0119\u0142a si\u0119 zaraz po kapitulacji III Rzeszy i Cesarstwa Japonii w 1945 roku. O upadku tego drugiego pa\u0144stwa przes\u0105dzi\u0142o<strong> skonstruowanie przez Amerykan\u00f3w bomb atomowych<\/strong> i zrzucenie ich na miasta Hiroszima i Nagasaki.<\/p>\n\n\n\n<p>Tak pot\u0119\u017cna bro\u0144 <strong>da\u0142a USA kolosaln\u0105 przewag\u0119 na \u015bwiatowej scenie politycznej<\/strong>. Z tego powodu \u00f3wczesny przyw\u00f3dca ZSRR, <strong>J\u00f3zef Stalin, poleci\u0142 opracowa\u0107 w\u0142asn\u0105 technologi\u0119<\/strong>, kt\u00f3ra umo\u017cliwia\u0142aby<strong> <\/strong>produkcj\u0119 g\u0142owic atomowych. <strong>Prace zako\u0144czy\u0142y si\u0119 w 1949 roku<\/strong> \u2013 zwie\u0144czy\u0142a je udana pr\u00f3ba detonacji radzieckiej bomby atomowej. Lata 50. zosta\u0142y naznaczone szybkim <strong>rozwojem tego rodzaju broni<\/strong>, czego rezultatem by\u0142y pr\u00f3by <strong>jeszcze bardziej \u015bmierciono\u015bnych bomb wodorowych<\/strong>.<\/p>\n\n\n\n<p>To w\u0142a\u015bnie wtedy, <strong>pod koniec lat 50., zapad\u0142a decyzja o budowie systemu anten <\/strong>pozwalaj\u0105cych wykrywa\u0107 start rakiet z g\u0142owicami nuklearnymi z terytorium wrogiego pa\u0144stwa. Wykonaniem projektu zaj\u0105\u0142 si\u0119<strong> zesp\u00f3\u0142 in\u017cynier\u00f3w pod kierownictwem Franca Kuzminskiego<\/strong>.<\/p>\n\n\n\n<p>Po kilku latach tworzenia koncepcji i prac in\u017cynieryjnych <strong>pierwszy radar systemu Duga zosta\u0142 oddany do u\u017cytku w 1964 roku<\/strong>. Na przestrzeni nast\u0119pnych dekad postawiono jeszcze dwie tego typu konstrukcje \u2013 w\u015br\u00f3d nich tak\u017ce t\u0119 najs\u0142ynniejsz\u0105, ulokowan\u0105 tu\u017c obok by\u0142ej elektrowni w Czarnobylu. <strong>Ostatnie Oko Moskwy rozpocz\u0119\u0142o prac\u0119 w 1982 roku.<\/strong><\/p>\n\n\n\n<p><em><strong>Zobacz: <a href=\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/haarp-co-to-jest-i-jak-dziala-historia-przeznaczenie-tajemnice-zwiazane-z-haarp\/\">HAARP \u2013 co to jest i jak dzia\u0142a? Historia, przeznaczenie, tajemnice zwi\u0105zane z HAARP<\/a><\/strong><\/em><\/p>\n\n\n\n<h2 class=\"wp-block-heading\" id=\"h-radar-pozahoryzontalny-co-to-jest-i-jak-dziala\"><span class=\"ez-toc-section\" id=\"Radar_pozahoryzontalny_%E2%80%93_co_to_jest_i_jak_dziala\"><\/span>Radar pozahoryzontalny \u2013 co to jest i jak dzia\u0142a?<span class=\"ez-toc-section-end\"><\/span><\/h2>\n\n\n\n<p>Na pocz\u0105tku tekstu jedynie wspomnieli\u015bmy,<strong> jakim rodzajem urz\u0105dzenia jest<\/strong> ta sowiecka instalacja. Co zatem dok\u0142adnie oznacza nazwa <strong>\u201eradar pozahoryzontalny\u201d<\/strong>? Radary Oka Moskwy nale\u017ca\u0142y do kategorii urz\u0105dze\u0144 nadawczo-odbiorczych, kt\u00f3re <strong>wykorzystuj\u0105 odbicie kr\u00f3tkich fal radiowych od jonosfery<\/strong> (warstwa atmosfery znajduj\u0105ca si\u0119 50\u201360 km nad powierzchni\u0105 Ziemi).<\/p>\n\n\n\n<p>W\u0142a\u015bnie dzi\u0119ki odbijaniu fal radiowych od jonosfery <strong>mo\u017cliwe by\u0142o prowadzenie nas\u0142uchu ca\u0142ego globu<\/strong>. W przeciwie\u0144stwie do innych typ\u00f3w radar\u00f3w Oko Moskwy <strong>nie by\u0142o ograniczane przez krzywizn\u0119 kuli ziemskiej<\/strong>. Pozwala\u0142o to namierza\u0107 obiekty znajduj\u0105ce si\u0119<strong> daleko poza lini\u0105 horyzontu<\/strong>.<\/p>\n\n\n\n<p><strong>Aby maksymalnie zwi\u0119kszy\u0107 zasi\u0119g radaru<\/strong>, ka\u017cdy z element\u00f3w systemu Duga by\u0142 r\u00f3wnie\u017c <strong>bardzo wysoki<\/strong>. Jak du\u017ce jest Oko Moskwy? Wymiary poszczeg\u00f3lnych radar\u00f3w <strong>r\u00f3\u017cni\u0105 si\u0119 od siebie<\/strong>, ale mowa tu o co najmniej <strong>dziesi\u0105tkach metr\u00f3w wysoko\u015bci<\/strong>.<\/p>\n\n\n\n<h2 class=\"wp-block-heading\" id=\"h-najwazniejsze-elementy-instalacji\"><span class=\"ez-toc-section\" id=\"Najwazniejsze_elementy_instalacji\"><\/span>Najwa\u017cniejsze elementy instalacji<span class=\"ez-toc-section-end\"><\/span><\/h2>\n\n\n\n<p>Termin \u201eOko Moskwy\u201d, kt\u00f3rego cz\u0119sto u\u017cywa si\u0119 w roli nazwy dla radaru Duga,<strong> <\/strong>mo\u017ce nieco wprowadza\u0107 w b\u0142\u0105d. Jego wyd\u017awi\u0119k <strong>sugeruje bowiem, \u017ce Duga to<\/strong> <strong>pojedyncze urz\u0105dzenie nas\u0142uchowe<\/strong>. Jak jednak zauwa\u017cyli\u015bmy wcze\u015bniej, wcale tak nie jest.<\/p>\n\n\n\n<p>I rzeczywi\u015bcie, Oko Moskwy to <strong>system sk\u0142adaj\u0105cy si\u0119 z o\u015bmiu stacji radiolokacyjnych<\/strong>. Zbudowane zosta\u0142y w dw\u00f3ch przeciwleg\u0142ych punktach dawnego ZSRR. <strong>Dwie z nich stoj\u0105 na terenie dzisiejszej Ukrainy, a jedna we wschodniej Azji<\/strong>, tu\u017c nad wodami Pacyfiku<strong>.<\/strong><\/p>\n\n\n\n<h3 class=\"wp-block-heading\" id=\"h-czarnobyl\"><span class=\"ez-toc-section\" id=\"Czarnobyl\"><\/span>Czarnobyl<span class=\"ez-toc-section-end\"><\/span><\/h3>\n\n\n\n<p>To najbardziej znana cz\u0119\u015b\u0107 instalacji sk\u0142adaj\u0105cej si\u0119 na Oko Moskwy. Znajduje si\u0119 <strong>w p\u00f3\u0142nocno-zachodniej Ukrainie<\/strong>, oko\u0142o <strong>10 km od s\u0142ynnej elektrowni<\/strong> atomowej, w kt\u00f3rej dosz\u0142o do wybuchu reaktora. By\u0142a to najwa\u017cniejsza cz\u0119\u015b\u0107 ca\u0142ego systemu. <strong>Oddana zosta\u0142a do u\u017cytku w 1976 roku.<\/strong> Zadaniem tej aparatury by\u0142o <strong>monitorowanie p\u00f3\u0142nocno-wschodniej cz\u0119\u015bci Stan\u00f3w Zjednoczonych<\/strong> \u0142\u0105cznie z Arktyk\u0105 i biegunem p\u00f3\u0142nocnym.<\/p>\n\n\n\n<p>Czarnobylska Duga sk\u0142ada\u0142a si\u0119 <strong>z trzech cz\u0119\u015bci<\/strong>, z kt\u00f3rych tylko dwie faktycznie zbudowano w okolicach tego miasta. Obydwie anteny z Czarnobyla <strong>s\u0142u\u017cy\u0142y do odbierania sygna\u0142\u00f3w<\/strong>. Cz\u0119\u015b\u0107 <strong>nadawcza zosta\u0142a zbudowana w okolicach miasta Lubecz<\/strong> na terenie dzisiejszej Ukrainy. W przeciwie\u0144stwie do konstrukcji z Czarnobyla <strong>dzi\u015b nie ma ju\u017c po niej \u015bladu<\/strong>.<\/p>\n\n\n\n<p><strong><em>Sprawd\u017a: <a href=\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-jest-darpa-najwazniejsze-informacje\/\">Czym jest DARPA? Najwa\u017cniejsze informacje o Agencji Zaawansowanych Projekt\u00f3w Badawczych<\/a><\/em><\/strong><\/p>\n\n\n\n<h3 class=\"wp-block-heading\" id=\"h-mikolajow\"><span class=\"ez-toc-section\" id=\"Mikolajow\"><\/span>Miko\u0142aj\u00f3w<span class=\"ez-toc-section-end\"><\/span><\/h3>\n\n\n\n<p>Kolejny element systemu nas\u0142uchowego zbudowano po drugiej stronie Ukrainy, <strong>w okolicach miasta znajduj\u0105cego si\u0119 niedaleko brzeg\u00f3w Morza Czarnego<\/strong>. Podobnie jak jej p\u00f3\u0142nocna \u201em\u0142odsza siostra\u201d, miko\u0142ajewska Duga tak\u017ce sk\u0142ada\u0142a si\u0119 z dw\u00f3ch cz\u0119\u015bci \u2013 nadawczej i odbiorczej. O tym, \u017ce radar rzeczywi\u015bcie dzia\u0142a, przekonano si\u0119, <strong>wykrywaj\u0105c start rakiety z kosmodromu Bajkonur<\/strong>, kt\u00f3ry od Miko\u0142ajowa dzieli&#8230; <strong>2500 km<\/strong>.<\/p>\n\n\n\n<p>Radar w Miko\u0142ajowie <strong>powsta\u0142 w 1964 roku i by\u0142 najstarszym<\/strong> z urz\u0105dze\u0144 sk\u0142adaj\u0105cych si\u0119 na Oko Moskwy. Antena by\u0142a skierowana <strong>w stron\u0119 Azji<\/strong>. Umo\u017cliwia\u0142o to Sowietom <strong>kontrolowanie poczyna\u0144 Chin i USA<\/strong>, a w szczeg\u00f3lno\u015bci dzia\u0142a\u0144 prowadzonych <strong>na wyspie Guam<\/strong>. Ta ma\u0142a wyspa na Oceanie Spokojnym do dzi\u015b pozostaje <strong>jedn\u0105 z najwa\u017cniejszych baz ameryka\u0144skiej marynarki wojennej<\/strong>.<\/p>\n\n\n\n<h3 class=\"wp-block-heading\" id=\"h-komsomolsk-nad-amurem\"><span class=\"ez-toc-section\" id=\"Komsomolsk_nad_Amurem\"><\/span>Komsomolsk nad Amurem<span class=\"ez-toc-section-end\"><\/span><\/h3>\n\n\n\n<p>Po drugiej stronie globu, <strong>niedaleko granicy z Chinami<\/strong>, wzniesiono trzeci i ostatni element systemu obronnego ZSRR. Tak\u017ce w tym przypadku zbudowano <strong>jeden nadajnik i jeden odbiornik<\/strong>. Przy ich pomocy <strong>kontrolowano dzia\u0142ania Amerykan\u00f3w na ca\u0142ym zachodnim wybrze\u017cu USA<\/strong>, \u0142\u0105cznie z Alask\u0105.<\/p>\n\n\n\n<figure class=\"wp-block-image size-large\"><img decoding=\"async\" data-src=\"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2021\/10\/Radar-1024x683.jpg\" alt=\"Oko Moskwy - wspinaczka\" class=\"wp-image-13505 lazyload\" src=\"data:image\/gif;base64,R0lGODlhAQABAAAAACH5BAEKAAEALAAAAAABAAEAAAICTAEAOw==\" style=\"--smush-placeholder-width: 1024px; --smush-placeholder-aspect-ratio: 1024\/683;\" \/><figcaption>Nie brakuje \u015bmia\u0142k\u00f3w, kt\u00f3rzy chc\u0105 wdrapa\u0107 si\u0119 na ogromn\u0105 konstrukcj\u0119<\/figcaption><\/figure>\n\n\n\n<p>Wyb\u00f3r akurat tego regionu nie by\u0142 przypadkowy. <strong>Daleki Wsch\u00f3d to do dzi\u015b jeden z najwa\u017cniejszych strategicznie obszar\u00f3w kraju.<\/strong> Region ten <strong>graniczy z <\/strong>kluczowymi dla rosyjskiej polityki mi\u0119dzynarodowej pa\u0144stwami: <strong>Chinami i Kore\u0105 P\u00f3\u0142nocn\u0105<\/strong>, znajduj\u0105c si\u0119 tak\u017ce <strong>niedaleko wybrze\u017ca Japonii<\/strong>.<\/p>\n\n\n\n<h2 class=\"wp-block-heading\" id=\"h-specyfikacja-najwiekszego-radaru-w-czarnobylu\"><span class=\"ez-toc-section\" id=\"Specyfikacja_najwiekszego_radaru_w_Czarnobylu\"><\/span>Specyfikacja najwi\u0119kszego radaru w Czarnobylu<span class=\"ez-toc-section-end\"><\/span><\/h2>\n\n\n\n<p>Wy\u0142\u0105czone instalacje czarnobylskiej Dugi stoj\u0105 do dzi\u015b i sk\u0142adaj\u0105 si\u0119 <strong>z dw\u00f3ch cz\u0119\u015bci<\/strong>. Wi\u0119kszy odbiornik mierzy <strong>135 m wysoko\u015bci i 300 m szeroko\u015bci<\/strong>. Sk\u0142ada si\u0119 na\u0144 <strong>17 maszt\u00f3w<\/strong>, na kt\u00f3rych zamontowano <strong>21 anten <\/strong>pracuj\u0105cych<strong> <\/strong>na falach<strong> w zakresie 4\u201314 MHz<\/strong>.<\/p>\n\n\n\n<p>Mniejszy z czarnobylskich radar\u00f3w ma <strong>85 m wysoko\u015bci i 210 m szeroko\u015bci<\/strong>. Dzia\u0142a\u0142 on na cz\u0119stotliwo\u015bciach <strong>14\u201330 MHz<\/strong>. Ta cz\u0119\u015b\u0107 Dugi z\u0142o\u017cona jest z <strong>12 maszt\u00f3w<\/strong>, kt\u00f3re pos\u0142u\u017cy\u0142y do zamontowania kolejnych <strong>21 anten<\/strong> szerokopasmowych.<\/p>\n\n\n\n<p>Duga z Czarnobyla odr\u00f3\u017cnia si\u0119 od konstrukcji z Miko\u0142ajowa i Komsomolska nad Amurem. <strong>Jako jedyna swym zasi\u0119giem obejmowa\u0142a region arktyczny<\/strong>, w kt\u00f3rym zachodzi <strong>zjawisko zorzy polarnej zak\u0142\u00f3caj\u0105cej sygna\u0142 radaru<\/strong>. W celu przeciwdzia\u0142ania tym niekorzystnym warunkom radzieccy in\u017cynierowie <strong>postanowili zwi\u0119kszy\u0107 zakres fal<\/strong>, na jakich pracowa\u0142a Duga. Z tego w\u0142a\u015bnie powodu radar pod Czarnobylem sk\u0142ada\u0142 si\u0119 <strong>nie z dw\u00f3ch cz\u0119\u015bci <\/strong>(nadawczej i odbiorczej, tak jak w pozosta\u0142ych lokalizacjach),<strong> ale z trzech <\/strong>\u2013 dw\u00f3ch odbiorczych i jednej nadawczej.<\/p>\n\n\n\n<p>Jak ogromna jest to konstrukcja, najlepiej mo\u017cna zrozumie\u0107, gdy policzymy, <strong>ile pi\u0119ter ma Oko Moskwy<\/strong>. Przyjmuj\u0105c u\u015brednion\u0105 warto\u015b\u0107 2,5 m wysoko\u015bci pomieszczenia oraz odliczaj\u0105c \u015brednio 15 cm na strop, <strong>wy\u017cszy z radar\u00f3w liczy 50 pi\u0119ter, a ni\u017cszy \u2013 32<\/strong>.<\/p>\n\n\n\n<p><strong><em>Mo\u017ce Ci\u0119 zainteresowa\u0107: <a href=\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-jest-projekt-seti\/\">Czym jest projekt SETI i jaki cel ma za zadanie osi\u0105gn\u0105\u0107?<\/a><\/em><\/strong><\/p>\n\n\n\n<h2 class=\"wp-block-heading\" id=\"h-czym-byl-rosyjski-dzieciol\"><span class=\"ez-toc-section\" id=\"Czym_byl_rosyjski_dzieciol\"><\/span>Czym by\u0142 rosyjski dzi\u0119cio\u0142?<span class=\"ez-toc-section-end\"><\/span><\/h2>\n\n\n\n<p>Zar\u00f3wno lokalizacja, jak i przeznaczenie radar\u00f3w Duga by\u0142o <strong>\u015bci\u015ble tajne<\/strong>. Rejon w promieniu kilku kilometr\u00f3w od ka\u017cdego z urz\u0105dze\u0144 zosta\u0142 odci\u0119ty od \u015bwiata, pozostaj\u0105c \u015bci\u015ble kontrolowany przez wojsko. <strong>Dost\u0119p do obszaru pracy radar\u00f3w mieli wy\u0142\u0105cznie pracownicy ka\u017cdej ze stacji<\/strong>. Co wi\u0119cej, <strong>mieszkali oni w specjalnie zbudowanych osiedlach, tu\u017c obok radar\u00f3w<\/strong>.<\/p>\n\n\n\n<p>Zar\u00f3wno aura tajemnicy, jak i ogrom przedsi\u0119wzi\u0119cia <strong>przyczyni\u0142y si\u0119 do powstania niezwyk\u0142ych historii <\/strong>na temat tego, czym jest Oko Moskwy. Teorie spiskowe zwi\u0105zane z tym radarem cz\u0119sto mia\u0142y zupe\u0142nie fantastyczny wyd\u017awi\u0119k. Je\u015bli wierzy\u0107<strong> jednej z nich, Duga to radziecka bro\u0144 psychotroniczna<\/strong>, kt\u00f3ra mia\u0142aby zaburza\u0107 dzia\u0142anie m\u00f3zgu. Mia\u0142oby to umo\u017cliwi\u0107 Sowietom kontrol\u0119 nad umys\u0142ami ludzi na ca\u0142ym \u015bwiecie.<\/p>\n\n\n\n<p>Wed\u0142ug innej, <strong>Oko Moskwy to instalacja s\u0142u\u017c\u0105ca do zak\u0142\u00f3ce\u0144 sygna\u0142u radiowego i satelitarnego na ca\u0142ym \u015bwiecie.<\/strong> Teoria ta, cho\u0107 spiskowa, zawiera\u0142a w sobie <strong>ziarno prawdy<\/strong>. Okaza\u0142o si\u0119, \u017ce Oko Moskwy wydaje<strong> charakterystyczny d\u017awi\u0119k<\/strong>. Przypomina\u0142 on nieco<strong> dzi\u0119cio\u0142a stukaj\u0105cego <\/strong>w drzewo. Z tego powodu do radar\u00f3w Duga przylgn\u0119\u0142o<strong> <\/strong>miano<strong> \u201eRosyjski Dzi\u0119cio\u0142\u201d<\/strong>.<\/p>\n\n\n\n<figure class=\"wp-block-image size-large\"><img decoding=\"async\" data-src=\"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2021\/10\/Duga-lokalizacja-1024x683.jpg\" alt=\"Zasi\u0119g radar\u00f3w Oka Moskwy\" class=\"wp-image-13507 lazyload\" src=\"data:image\/gif;base64,R0lGODlhAQABAAAAACH5BAEKAAEALAAAAAABAAEAAAICTAEAOw==\" style=\"--smush-placeholder-width: 1024px; --smush-placeholder-aspect-ratio: 1024\/683;\" \/><figcaption>Lokalizacja oraz kierunek zasi\u0119gu poszczeg\u00f3lnych radar\u00f3w Duga &#8211; Duga-1 to radar ko\u0142o Czarnobyla, Duga-N to urz\u0105dzenie zlokalizowane ko\u0142o Miko\u0142ajewa. Duga-2 to Komsomolsk nad Amurem. Mapa pokazuje przybli\u017cony zasi\u0119g operacyjny radar\u00f3w, gdy\u017c ten jest \u015bci\u015ble tajny oraz zale\u017cy od wielu r\u00f3\u017cnych czynnik\u00f3w, np. pogodowych \/ \u0179r\u00f3d\u0142o: <strong><em>rijmenants.blogspot.com<\/em><\/strong><\/figcaption><\/figure>\n\n\n\n<p>Sygna\u0142 ten, mimo stara\u0144 Sowiet\u00f3w, <strong>zosta\u0142 szybko dostrze\u017cony<\/strong>, co nast\u0119pnie pozwoli\u0142o do\u015b\u0107 dok\u0142adnie okre\u015bli\u0107 lokalizacj\u0119 poszczeg\u00f3lnych instalacji Oka Moskwy. Dodatkow\u0105 motywacj\u0105 do zlokalizowania \u017ar\u00f3d\u0142a by\u0142a\u2026 <strong>zwyk\u0142a<\/strong> <strong>irytacja<\/strong>. D\u017awi\u0119k wysy\u0142any przez \u201eDzi\u0119cio\u0142a\u201d <strong>zak\u0142\u00f3ca\u0142 niekiedy nadawanie transmisji telewizyjnych i radiowych<\/strong>. Tak\u017ce mi\u0142o\u015bnicy kr\u00f3tkofalarstwa z ca\u0142ego \u015bwiata, szczerze zainteresowani technik\u0105 radiow\u0105, <strong>wysy\u0142ali sygna\u0142y o tej samej cz\u0119stotliwo\u015bci z powrotem<\/strong> w kierunku radar\u00f3w. <strong>Mia\u0142o to doprowadzi\u0107 do ich zag\u0142uszania.<\/strong><\/p>\n\n\n\n<p>Ostatecznie <strong>Rosyjski Dzi\u0119cio\u0142 przesta\u0142 stuka\u0107 pod koniec lat 80<\/strong>. Upadaj\u0105ce radzieckie imperium nie by\u0142o w stanie utrzymywa\u0107 <strong>kosztownych<\/strong>, a przy tym coraz bardziej <strong>przestarza\u0142ych instalacji<\/strong>. Nie bez znaczenia by\u0142a <strong>r\u00f3wnie\u017c katastrofa w elektrowni atomowej w Czarnobylu <\/strong>\u2013 podwy\u017cszone poziomy promieniowania nie pozosta\u0142y bez wp\u0142ywu na prac\u0119 Dugi, powoduj\u0105c powa\u017cn\u0105 wyrw\u0119 w ca\u0142ym systemie.<\/p>\n\n\n\n<p>Jednak to przede wszystkim nowoczesna <strong>technologia <\/strong>finalnie uciszy\u0142a \u201eDzi\u0119cio\u0142a\u201d. <strong>Systemy satelitarne okaza\u0142y si\u0119 skuteczniejsze<\/strong>, a przy tym trudniejsze do wykrycia ni\u017c ogromne stalowe konstrukcje Dugi. Po Oku Moskwy <strong>pozosta\u0142y ju\u017c tylko szcz\u0105tki<\/strong> b\u0119d\u0105ce \u015bwiadectwem czas\u00f3w, w kt\u00f3rych widmo globalnego konfliktu nuklearnego by\u0142o jak najbardziej realne.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"<p>Oko Moskwy pozostaje jednym z najwi\u0119kszych obiekt\u00f3w militarnych na \u015bwiecie. Ten relikt nie tak dawno minionych czas\u00f3w, do dzi\u015b fascynuje ludzi na ca\u0142ym \u015bwiecie, cz\u0119sto pojawiaj\u0105c si\u0119 te\u017c w teoriach spiskowych. Czym naprawd\u0119 by\u0142y radary Oka Moskwy? Podstawowe informacje o Oku Moskwy \u2013 do czego s\u0142u\u017cy\u0142o? Oko Moskwy to potoczna nazwa sieci radar\u00f3w pozahoryzontalnych zbudowanych [&hellip;]<\/p>\n","protected":false},"author":6,"featured_media":13503,"comment_status":"open","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_acf_changed":false,"footnotes":""},"categories":[5],"tags":[31],"class_list":["post-13502","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-technologia","tag-nauka"],"acf":[],"yoast_head":"<!-- This site is optimized with the Yoast SEO Premium plugin v22.9 (Yoast SEO v24.2) - https:\/\/yoast.com\/wordpress\/plugins\/seo\/ -->\n<title>Czym by\u0142o Oko Moskwy? Wielkie konstrukcje z czas\u00f3w Zimnej Wojny: radar Duga &#8211; Scroll<\/title>\n\n\n<link rel=\"canonical\" href=\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/\" \/>\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\t\n\t\n\t\n\n\n\n\n\n\t\n\t\n\t\n<script type=\"application\/ld+json\" class=\"yoast-schema-graph\">{\"@context\":\"https:\/\/schema.org\",\"@graph\":[{\"@type\":\"Article\",\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/#article\",\"isPartOf\":{\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/\"},\"author\":{\"name\":\"B\u0142a\u017cej Charzy\u0144ski\",\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/#\/schema\/person\/9821d4c65281eeef6293b888ec7e49fe\"},\"headline\":\"Czym by\u0142o Oko Moskwy? Wielkie konstrukcje z czas\u00f3w Zimnej Wojny: radar Duga\",\"datePublished\":\"2021-10-20T11:01:28+00:00\",\"dateModified\":\"2022-07-11T13:23:00+00:00\",\"mainEntityOfPage\":{\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/\"},\"wordCount\":1940,\"commentCount\":0,\"publisher\":{\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/#organization\"},\"image\":{\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/#primaryimage\"},\"thumbnailUrl\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2021\/10\/Oko-Moskwy-obraz-glowny.jpg\",\"keywords\":[\"Nauka\"],\"articleSection\":[\"Technologia\"],\"inLanguage\":\"pl-PL\",\"potentialAction\":[{\"@type\":\"CommentAction\",\"name\":\"Comment\",\"target\":[\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/#respond\"]}],\"copyrightYear\":\"2021\",\"copyrightHolder\":{\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/#organization\"}},{\"@type\":\"WebPage\",\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/\",\"url\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/\",\"name\":\"Czym by\u0142o Oko Moskwy? Wielkie konstrukcje z czas\u00f3w Zimnej Wojny: radar Duga &#8211; Scroll\",\"isPartOf\":{\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/#website\"},\"primaryImageOfPage\":{\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/#primaryimage\"},\"image\":{\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/#primaryimage\"},\"thumbnailUrl\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2021\/10\/Oko-Moskwy-obraz-glowny.jpg\",\"datePublished\":\"2021-10-20T11:01:28+00:00\",\"dateModified\":\"2022-07-11T13:23:00+00:00\",\"description\":\"Oko Moskwy pozostaje jednym z najwi\u0119kszych obiekt\u00f3w militarnych na \u015bwiecie. Czym naprawd\u0119 by\u0142y radary Oka Moskwy i co wchodzi\u0142o w ich sk\u0142ad?\",\"breadcrumb\":{\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/#breadcrumb\"},\"inLanguage\":\"pl-PL\",\"potentialAction\":[{\"@type\":\"ReadAction\",\"target\":[\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/\"]}]},{\"@type\":\"ImageObject\",\"inLanguage\":\"pl-PL\",\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/#primaryimage\",\"url\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2021\/10\/Oko-Moskwy-obraz-glowny.jpg\",\"contentUrl\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2021\/10\/Oko-Moskwy-obraz-glowny.jpg\",\"width\":1200,\"height\":800,\"caption\":\"Oko Moskwy obraz g\u0142\u00f3wny\"},{\"@type\":\"BreadcrumbList\",\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/#breadcrumb\",\"itemListElement\":[{\"@type\":\"ListItem\",\"position\":1,\"name\":\"Strona g\u0142\u00f3wna\",\"item\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/\"},{\"@type\":\"ListItem\",\"position\":2,\"name\":\"Czym by\u0142o Oko Moskwy? Wielkie konstrukcje z czas\u00f3w Zimnej Wojny: radar Duga\"}]},{\"@type\":\"WebSite\",\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/#website\",\"url\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/\",\"name\":\"Scroll\",\"description\":\"Blog Scroll Morele\",\"publisher\":{\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/#organization\"},\"potentialAction\":[{\"@type\":\"SearchAction\",\"target\":{\"@type\":\"EntryPoint\",\"urlTemplate\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/?s={search_term_string}\"},\"query-input\":{\"@type\":\"PropertyValueSpecification\",\"valueRequired\":true,\"valueName\":\"search_term_string\"}}],\"inLanguage\":\"pl-PL\"},{\"@type\":\"Organization\",\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/#organization\",\"name\":\"Morele Sp. z o.o.\",\"url\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/\",\"logo\":{\"@type\":\"ImageObject\",\"inLanguage\":\"pl-PL\",\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/#\/schema\/logo\/image\/\",\"url\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2021\/05\/1200x627.png\",\"contentUrl\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2021\/05\/1200x627.png\",\"width\":1200,\"height\":627,\"caption\":\"Morele Sp. z o.o.\"},\"image\":{\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/#\/schema\/logo\/image\/\"},\"sameAs\":[\"https:\/\/www.facebook.com\/morele.net\",\"https:\/\/x.com\/morele_net\",\"https:\/\/www.youtube.com\/user\/MoreleTV\"]},{\"@type\":\"Person\",\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/#\/schema\/person\/9821d4c65281eeef6293b888ec7e49fe\",\"name\":\"B\u0142a\u017cej Charzy\u0144ski\",\"description\":\"Kosmos, \u015bwiat komputer\u00f3w, gry PC, p\u0142ywanie - kolejno\u015b\u0107 przypadkowa, ceni\u0119 sobie to wszystko.\",\"url\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/redaktor\/blazej-charzynski\/\"}]}<\/script>\n<!-- \/ Yoast SEO Premium plugin. -->","yoast_head_json":{"title":"Czym by\u0142o Oko Moskwy? Wielkie konstrukcje z czas\u00f3w Zimnej Wojny: radar Duga &#8211; Scroll","description":"Oko Moskwy pozostaje jednym z najwi\u0119kszych obiekt\u00f3w militarnych na \u015bwiecie. Czym naprawd\u0119 by\u0142y radary Oka Moskwy i co wchodzi\u0142o w ich sk\u0142ad?","robots":{"index":"index","follow":"follow","max-snippet":"max-snippet:-1","max-image-preview":"max-image-preview:large","max-video-preview":"max-video-preview:-1"},"canonical":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/","og_locale":"pl_PL","og_type":"article","og_title":"Czym by\u0142o Oko Moskwy? Wielkie konstrukcje z czas\u00f3w Zimnej Wojny: radar Duga","og_description":"Oko Moskwy pozostaje jednym z najwi\u0119kszych obiekt\u00f3w militarnych na \u015bwiecie. Ten relikt nie tak dawno minionych czas\u00f3w, do dzi\u015b fascynuje ludzi na ca\u0142ym","og_url":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/","og_site_name":"Scroll","article_publisher":"https:\/\/www.facebook.com\/morele.net","article_published_time":"2021-10-20T11:01:28+00:00","article_modified_time":"2022-07-11T13:23:00+00:00","og_image":[{"width":1200,"height":800,"url":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2021\/10\/Oko-Moskwy-obraz-glowny.jpg","type":"image\/jpeg"}],"author":"B\u0142a\u017cej Charzy\u0144ski","twitter_card":"summary_large_image","twitter_creator":"@morele_net","twitter_site":"@morele_net","twitter_misc":{"Napisane przez":"B\u0142a\u017cej Charzy\u0144ski","Szacowany czas czytania":"10 minut"},"schema":{"@context":"https:\/\/schema.org","@graph":[{"@type":"Article","@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/#article","isPartOf":{"@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/"},"author":{"name":"B\u0142a\u017cej Charzy\u0144ski","@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/#\/schema\/person\/9821d4c65281eeef6293b888ec7e49fe"},"headline":"Czym by\u0142o Oko Moskwy? Wielkie konstrukcje z czas\u00f3w Zimnej Wojny: radar Duga","datePublished":"2021-10-20T11:01:28+00:00","dateModified":"2022-07-11T13:23:00+00:00","mainEntityOfPage":{"@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/"},"wordCount":1940,"commentCount":0,"publisher":{"@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/#organization"},"image":{"@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/#primaryimage"},"thumbnailUrl":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2021\/10\/Oko-Moskwy-obraz-glowny.jpg","keywords":["Nauka"],"articleSection":["Technologia"],"inLanguage":"pl-PL","potentialAction":[{"@type":"CommentAction","name":"Comment","target":["https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/#respond"]}],"copyrightYear":"2021","copyrightHolder":{"@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/#organization"}},{"@type":"WebPage","@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/","url":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/","name":"Czym by\u0142o Oko Moskwy? Wielkie konstrukcje z czas\u00f3w Zimnej Wojny: radar Duga &#8211; Scroll","isPartOf":{"@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/#website"},"primaryImageOfPage":{"@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/#primaryimage"},"image":{"@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/#primaryimage"},"thumbnailUrl":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2021\/10\/Oko-Moskwy-obraz-glowny.jpg","datePublished":"2021-10-20T11:01:28+00:00","dateModified":"2022-07-11T13:23:00+00:00","description":"Oko Moskwy pozostaje jednym z najwi\u0119kszych obiekt\u00f3w militarnych na \u015bwiecie. Czym naprawd\u0119 by\u0142y radary Oka Moskwy i co wchodzi\u0142o w ich sk\u0142ad?","breadcrumb":{"@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/#breadcrumb"},"inLanguage":"pl-PL","potentialAction":[{"@type":"ReadAction","target":["https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/"]}]},{"@type":"ImageObject","inLanguage":"pl-PL","@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/#primaryimage","url":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2021\/10\/Oko-Moskwy-obraz-glowny.jpg","contentUrl":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2021\/10\/Oko-Moskwy-obraz-glowny.jpg","width":1200,"height":800,"caption":"Oko Moskwy obraz g\u0142\u00f3wny"},{"@type":"BreadcrumbList","@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-bylo-oko-moskwy-wielkie-konstrukcje-z-czasow-zimnej-wojny-radar-duga\/#breadcrumb","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"name":"Strona g\u0142\u00f3wna","item":"https:\/\/scroll.morele.net\/"},{"@type":"ListItem","position":2,"name":"Czym by\u0142o Oko Moskwy? Wielkie konstrukcje z czas\u00f3w Zimnej Wojny: radar Duga"}]},{"@type":"WebSite","@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/#website","url":"https:\/\/scroll.morele.net\/","name":"Scroll","description":"Blog Scroll Morele","publisher":{"@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/#organization"},"potentialAction":[{"@type":"SearchAction","target":{"@type":"EntryPoint","urlTemplate":"https:\/\/scroll.morele.net\/?s={search_term_string}"},"query-input":{"@type":"PropertyValueSpecification","valueRequired":true,"valueName":"search_term_string"}}],"inLanguage":"pl-PL"},{"@type":"Organization","@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/#organization","name":"Morele Sp. z o.o.","url":"https:\/\/scroll.morele.net\/","logo":{"@type":"ImageObject","inLanguage":"pl-PL","@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/#\/schema\/logo\/image\/","url":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2021\/05\/1200x627.png","contentUrl":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2021\/05\/1200x627.png","width":1200,"height":627,"caption":"Morele Sp. z o.o."},"image":{"@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/#\/schema\/logo\/image\/"},"sameAs":["https:\/\/www.facebook.com\/morele.net","https:\/\/x.com\/morele_net","https:\/\/www.youtube.com\/user\/MoreleTV"]},{"@type":"Person","@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/#\/schema\/person\/9821d4c65281eeef6293b888ec7e49fe","name":"B\u0142a\u017cej Charzy\u0144ski","description":"Kosmos, \u015bwiat komputer\u00f3w, gry PC, p\u0142ywanie - kolejno\u015b\u0107 przypadkowa, ceni\u0119 sobie to wszystko.","url":"https:\/\/scroll.morele.net\/redaktor\/blazej-charzynski\/"}]}},"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/13502","targetHints":{"allow":["GET"]}}],"collection":[{"href":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-json\/wp\/v2\/users\/6"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=13502"}],"version-history":[{"count":4,"href":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/13502\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":28400,"href":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/13502\/revisions\/28400"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-json\/wp\/v2\/media\/13503"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=13502"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=13502"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=13502"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}