{"id":23295,"date":"2022-03-29T14:24:04","date_gmt":"2022-03-29T12:24:04","guid":{"rendered":"https:\/\/scroll.morele.net\/?p=23295"},"modified":"2022-03-29T14:26:07","modified_gmt":"2022-03-29T12:26:07","slug":"tablica-chemiczna","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/tablica-chemiczna\/","title":{"rendered":"Najpopularniejsza tablica chemiczna \u2013 tablica Mendelejewa. Kto, co i kiedy?"},"content":{"rendered":"\n<p class=\"single-post-lead\"><strong>Tablica chemiczna znana jest ka\u017cdemu uczniowi. Kolorowe prostok\u0105ty reprezentuj\u0105 kolejne pierwiastki i ich w\u0142a\u015bciwo\u015bci. Co jednak decyduje o miejscu w uk\u0142adzie? Wejd\u017a do klasy na lekcj\u0119 chemii i dowiedz si\u0119, czym jest tablica Mendelejewa.<\/strong><\/p>\n\n\n\n<p>Niewielu mo\u017ce sobie wyobrazi\u0107 lekcj\u0119 chemii czy fizyki bez udzia\u0142u uk\u0142adu okresowego pierwiastk\u00f3w. Tablica ta jest idealnym przyk\u0142adem, gdzie geniusz jednej osoby, potrafi\u0142 zainspirowa\u0107 kolejne pokolenia naukowc\u00f3w, kt\u00f3re dok\u0142ada\u0142y swoje w\u0142asne odkrycia i budowa\u0142y na powsta\u0142ym fundamencie. <strong>Najwa\u017cniejsze, \u017ce nie jest to projekt zako\u0144czony<\/strong> \u2013 wci\u0105\u017c dodawane s\u0105 nowe pierwiastki i przygotowane jest miejsce na kolejne.<\/p>\n\n\n\n<div id=\"ez-toc-container\" class=\"ez-toc-v2_0_69_1 counter-hierarchy ez-toc-counter ez-toc-grey ez-toc-container-direction\">\n<div class=\"ez-toc-title-container\">\n<p class=\"ez-toc-title \" ><\/p>\n<span class=\"ez-toc-title-toggle\"><a href=\"#\" class=\"ez-toc-pull-right ez-toc-btn ez-toc-btn-xs ez-toc-btn-default ez-toc-toggle\" aria-label=\"Toggle Table of Content\"><span class=\"ez-toc-js-icon-con\"><span class=\"\"><span class=\"eztoc-hide\" style=\"display:none;\">Toggle<\/span><span class=\"ez-toc-icon-toggle-span\"><svg style=\"fill: #999;color:#999\" xmlns=\"http:\/\/www.w3.org\/2000\/svg\" class=\"list-377408\" width=\"20px\" height=\"20px\" viewBox=\"0 0 24 24\" fill=\"none\"><path d=\"M6 6H4v2h2V6zm14 0H8v2h12V6zM4 11h2v2H4v-2zm16 0H8v2h12v-2zM4 16h2v2H4v-2zm16 0H8v2h12v-2z\" fill=\"currentColor\"><\/path><\/svg><svg style=\"fill: #999;color:#999\" class=\"arrow-unsorted-368013\" xmlns=\"http:\/\/www.w3.org\/2000\/svg\" width=\"10px\" height=\"10px\" viewBox=\"0 0 24 24\" version=\"1.2\" baseProfile=\"tiny\"><path d=\"M18.2 9.3l-6.2-6.3-6.2 6.3c-.2.2-.3.4-.3.7s.1.5.3.7c.2.2.4.3.7.3h11c.3 0 .5-.1.7-.3.2-.2.3-.5.3-.7s-.1-.5-.3-.7zM5.8 14.7l6.2 6.3 6.2-6.3c.2-.2.3-.5.3-.7s-.1-.5-.3-.7c-.2-.2-.4-.3-.7-.3h-11c-.3 0-.5.1-.7.3-.2.2-.3.5-.3.7s.1.5.3.7z\"\/><\/svg><\/span><\/span><\/span><\/a><\/span><\/div>\n<nav><ul class='ez-toc-list ez-toc-list-level-1 ' ><li class='ez-toc-page-1 ez-toc-heading-level-2'><a class=\"ez-toc-link ez-toc-heading-1\" href=\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/tablica-chemiczna\/#Czym_sa_tablice_chemiczne\" title=\"Czym s\u0105 tablice chemiczne?\">Czym s\u0105 tablice chemiczne?<\/a><\/li><li class='ez-toc-page-1 ez-toc-heading-level-2'><a class=\"ez-toc-link ez-toc-heading-2\" href=\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/tablica-chemiczna\/#Jak_powstala_tablica_chemiczna_Mendelejewa\" title=\"Jak powsta\u0142a tablica chemiczna Mendelejewa?\">Jak powsta\u0142a tablica chemiczna Mendelejewa?<\/a><\/li><li class='ez-toc-page-1 ez-toc-heading-level-2'><a class=\"ez-toc-link ez-toc-heading-3\" href=\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/tablica-chemiczna\/#Dmitrij_Mendelejew_%E2%80%93_sniacy_geniusz\" title=\"Dmitrij Mendelejew \u2013 \u015bni\u0105cy geniusz\">Dmitrij Mendelejew \u2013 \u015bni\u0105cy geniusz<\/a><\/li><li class='ez-toc-page-1 ez-toc-heading-level-2'><a class=\"ez-toc-link ez-toc-heading-4\" href=\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/tablica-chemiczna\/#Dlaczego_tablica_chemiczna_wyglada_w_ten_sposob_%E2%80%93_Niels_Bohr\" title=\"Dlaczego tablica chemiczna wygl\u0105da w ten spos\u00f3b \u2013 Niels Bohr\">Dlaczego tablica chemiczna wygl\u0105da w ten spos\u00f3b \u2013 Niels Bohr<\/a><\/li><li class='ez-toc-page-1 ez-toc-heading-level-2'><a class=\"ez-toc-link ez-toc-heading-5\" href=\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/tablica-chemiczna\/#Zasady_organizacji_ukladu_okresowego_pierwiastkow\" title=\"Zasady organizacji uk\u0142adu okresowego pierwiastk\u00f3w\">Zasady organizacji uk\u0142adu okresowego pierwiastk\u00f3w<\/a><\/li><li class='ez-toc-page-1 ez-toc-heading-level-2'><a class=\"ez-toc-link ez-toc-heading-6\" href=\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/tablica-chemiczna\/#Wlasciwosci_chemiczne_pierwiastkow_w_zaleznosci_od_miejsca_w_tablicy_chemicznej\" title=\"W\u0142a\u015bciwo\u015bci chemiczne pierwiastk\u00f3w w zale\u017cno\u015bci od miejsca w tablicy chemicznej\">W\u0142a\u015bciwo\u015bci chemiczne pierwiastk\u00f3w w zale\u017cno\u015bci od miejsca w tablicy chemicznej<\/a><\/li><\/ul><\/nav><\/div>\n<h2 class=\"wp-block-heading\" id=\"h-czym-s-tablice-chemiczne\"><span class=\"ez-toc-section\" id=\"Czym_sa_tablice_chemiczne\"><\/span>Czym s\u0105 tablice chemiczne?<span class=\"ez-toc-section-end\"><\/span><\/h2>\n\n\n\n<p>Tablice chemiczne to graficzne pomoce naukowe, przedstawiaj\u0105ce reakcje chemiczne czy modele zwi\u0105zk\u00f3w chemicznych.<strong> Ta najpopularniejsza z tablic chemicznych przedstawia spis wszystkich znanych obecnie pierwiastk\u00f3w<\/strong>. Wi\u0119kszo\u015b\u0107 z nich stanowi\u0105 pierwiastki <strong>wyst\u0119puj\u0105ce naturalnie<\/strong>. Cz\u0119\u015b\u0107 z nich odkryto w materii o\u017cywionej i nieo\u017cywionej wyst\u0119puj\u0105cej na Ziemi. Niekt\u00f3re nauka pozna\u0142a wy\u0142\u0105cznie dzi\u0119ki od\u0142amkom cia\u0142 niebieskich, kt\u00f3re spad\u0142y na powierzchni\u0119 planety. Opr\u00f3cz tego w zestawieniu obecne s\u0105 <strong>r\u00f3wnie\u017c pierwiastki uzyskane sztucznie w laboratoriach<\/strong>.<\/p>\n\n\n\n<p>Zar\u00f3wno dawniej, jak i dzi\u015b <strong>spotka\u0107 si\u0119 mo\u017cna niekiedy z tablicami w formie p\u0119tli, spirali, piramidy <\/strong>lub o nieregularnym kszta\u0142cie. Obecnie jednak <strong>najpopularniejszym sposobem <\/strong>przedstawiania wszystkich pierwiastk\u00f3w s\u0105 <strong>poziome tabele podzielone na grupy i okresy<\/strong>. W celu u\u0142atwienia znalezienia kolejnych pierwiastk\u00f3w s\u0105 one dodatkowo zaznaczane r\u00f3\u017cnymi kolorami.<\/p>\n\n\n\n<p>Ka\u017cda pozycja w tablicach chemicznych sk\u0142ada si\u0119 <strong>zawsze z co najmniej dw\u00f3ch informacji<\/strong>. S\u0105 nimi <strong>symbol chemiczny<\/strong> <strong>pierwiastka <\/strong>(np. H \u2013 wod\u00f3r) <strong>i jego liczba atomowa<\/strong>. Bardziej rozbudowane wersje tablic mog\u0105 zawiera\u0107 tak\u017ce inne informacje. Mo\u017ce to by\u0107 <strong>pe\u0142na nazwa<\/strong> pierwiastka (po \u0142acinie lub po polsku, np. <em>hydrogenium<\/em>, czyli wod\u00f3r), <strong>elektroujemno\u015b\u0107, energia jonizacji i inne<\/strong>.<\/p>\n\n\n\n<h2 class=\"wp-block-heading\" id=\"h-jak-powsta-a-tablica-chemiczna-mendelejewa\"><span class=\"ez-toc-section\" id=\"Jak_powstala_tablica_chemiczna_Mendelejewa\"><\/span>Jak powsta\u0142a tablica chemiczna Mendelejewa?<span class=\"ez-toc-section-end\"><\/span><\/h2>\n\n\n\n<p>Pr\u00f3by klasyfikacji pierwiastk\u00f3w przed Mendelejewem podejmowa\u0142o kilku innych badaczy. Jednym z nich by\u0142 <strong>Alexandrre de Chancourtois<\/strong>. Stworzy\u0142 on tzw. <strong>\u015brub\u0119 telluryczn\u0105<\/strong>. Nazwa ta bierze si\u0119 z zaproponowanego przez niego spiralnego uk\u0142adu graficznego, kt\u00f3rego punkt centralny stanowi\u0142 pierwiastek tellur. <strong>Podstaw\u0105 umieszczenia pierwiastka w danym miejscu by\u0142o jego masa atomowa.<\/strong><\/p>\n\n\n\n<figure class=\"wp-block-image size-large\"><img decoding=\"async\" data-src=\"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2022\/03\/pierwsza-wersja-tablicy-mendelejewa-scroll-1024x375.jpg\" alt=\"Tablica Mendelejewa przygotowana na odkrycia nowych pierwiastk\u00f3w. - Scroll\" class=\"wp-image-23320 lazyload\" src=\"data:image\/gif;base64,R0lGODlhAQABAAAAACH5BAEKAAEALAAAAAABAAEAAAICTAEAOw==\" style=\"--smush-placeholder-width: 1024px; --smush-placeholder-aspect-ratio: 1024\/375;\" \/><figcaption>Pierwsza drukowana wersja tablicy Mendelejewa \u2013 znacznie odmienna od obecnie nam znanej. | \u0179r\u00f3d\u0142o: commons.wikimedia.org<\/figcaption><\/figure>\n\n\n\n<p>Nad metod\u0105 organizacji pierwiastk\u00f3w pracowa\u0142 tak\u017ce niemiecki uczony <strong>Julius Lothar Meyer<\/strong>. Jego kompozycja powsta\u0142a w tym samym czasie, co wykaz Mendelejewa. W przeciwie\u0144stwie do Rosjanina <strong>nie przewidywa\u0142 on odkrycia nowych pierwiastk\u00f3w<\/strong>. Nie zostawi\u0142 wi\u0119c pustych, \u201ezapasowych\u201d miejsc w swojej tablicy chemicznej.<\/p>\n\n\n\n<p>Wp\u0142yw na dzie\u0142o Mendelejewa mia\u0142o r\u00f3wnie\u017c <strong>odkrycie prawa oktaw przez Johna Newlandsa<\/strong>. Regu\u0142a ta m\u00f3wi o tym, \u017ce po uszeregowaniu pierwiastk\u00f3w zgodnie z mas\u0105 atomow\u0105, <strong>co \u00f3smy z nich wykazuje podobne cechy<\/strong>.<\/p>\n\n\n\n<p>Prawo oktaw Newlandsa mia\u0142o ogromny<strong> wp\u0142yw na odkrycie regu\u0142y okresowo\u015bci przez Mendelejewa<\/strong>. Zauwa\u017cy\u0142 on, \u017ce w\u0142a\u015bciwo\u015bci pierwiastk\u00f3w <strong>powtarzaj\u0105 si\u0119 cyklicznie<\/strong> (cho\u0107 nie zawsze co 8) w zale\u017cno\u015bci od ich mas atomowych.<\/p>\n\n\n\n<p>Odkrycie prawa okresowo\u015bci oraz znajomo\u015b\u0107 dorobku innych badaczy <strong>pozwoli\u0142a Mendelejewowi na stworzenie i publikacj\u0119 swojej tablicy chemicznej<\/strong> <strong>6 marca 1869 roku<\/strong>. Znalaz\u0142o si\u0119 w niej 90 \u00f3wcze\u015bnie znanych pierwiastk\u00f3w.<strong> <\/strong>Zdawa\u0142 sobie spraw\u0119, \u017ce du\u017ce r\u00f3\u017cnice w masach atomowych pomi\u0119dzy pierwiastkami zapewne \u015bwiadcz\u0105 o tym, \u017ce zapewne nie odkryto jeszcze wszystkich. <strong>Pozostawi\u0142 wi\u0119c puste miejsca w uk\u0142adzie na kolejne pierwiastki.<\/strong> Jeszcze za jego \u017cycia okaza\u0142o si\u0119, \u017ce mia\u0142 racj\u0119, poniewa\u017c odkryte zosta\u0142y gal, german i skand.<\/p>\n\n\n\n<figure class=\"wp-block-image size-large\"><img decoding=\"async\" data-src=\"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2022\/03\/niels-bohr-i-albert-einstein-scroll-1024x683.jpg\" alt=\"Albert Einstein i Niels Bohr pogr\u0105\u017ceni w dyskusji. - Scroll\" class=\"wp-image-23324 lazyload\" src=\"data:image\/gif;base64,R0lGODlhAQABAAAAACH5BAEKAAEALAAAAAABAAEAAAICTAEAOw==\" style=\"--smush-placeholder-width: 1024px; --smush-placeholder-aspect-ratio: 1024\/683;\" \/><figcaption>Niels Bohr i Albert Einstein &#8211; nobli\u015bci. Oto ostateczny dow\u00f3d na wy\u017cszo\u015b\u0107 pozycji p\u00f3\u0142le\u017c\u0105cej podczas rozkmin\u00f3w. | \u0179r\u00f3d\u0142o: commons.wikimedia.org<\/figcaption><\/figure>\n\n\n\n<p><strong>Pionierskie podej\u015bcie do chemii<\/strong>, jakim by\u0142o oczekiwanie potencjalnych odkry\u0107 kolejnych pierwiastk\u00f3w, <strong>sformu\u0142owanie prawa okresowo\u015bci i u\u0142o\u017cenie tablicy<\/strong> sprawi\u0142y, <strong>\u017ce dzi\u015b najpopularniejszy tego typu uk\u0142ad to w\u0142a\u015bnie tablica Mendelejewa<\/strong>. Nie jest to jedyny spos\u00f3b uhonorowania wybitnego chemika. Na jego cze\u015b\u0107 nazwano <strong>tak\u017ce jeden z pierwiastk\u00f3w \u2013 mendelew<\/strong>.<\/p>\n\n\n\n<h2 class=\"wp-block-heading\" id=\"h-dmitrij-mendelejew-ni-cy-geniusz\"><span class=\"ez-toc-section\" id=\"Dmitrij_Mendelejew_%E2%80%93_sniacy_geniusz\"><\/span>Dmitrij Mendelejew \u2013 \u015bni\u0105cy geniusz<span class=\"ez-toc-section-end\"><\/span><\/h2>\n\n\n\n<p>Dzie\u0142o \u017cycia Mendelejewa, jakim s\u0105 tablice chemiczne,<strong> powstawa\u0142o latami<\/strong>. Wyczerpuj\u0105ca psychicznie praca naukowa by\u0142a tym trudniejsza, \u017ce m\u0119czy\u0142a Mendelejewa tak\u017ce fizycznie. Szukaj\u0105c rozwi\u0105zania problemu, badacz mia\u0142 podobno <strong>zaniedbywa\u0107 sen<\/strong>.<\/p>\n\n\n\n<p><strong>Rzekomo to w\u0142a\u015bnie jednak sen okaza\u0142 si\u0119 mie\u0107 zbawienny wp\u0142yw<\/strong> na prac\u0119 umys\u0142ow\u0105 Rosjanina. Tablica mia\u0142a si\u0119 bowiem Mendelejewowi przy\u015bni\u0107. Jak by\u0142o naprawd\u0119? <strong>On sam twierdzi\u0142, \u017ce to wymys\u0142y.<\/strong> Nie mo\u017cna jednak wykluczy\u0107, \u017ce w\u0142a\u015bciwy odpoczynek w pewien spos\u00f3b pom\u00f3g\u0142 chemikowi opracowa\u0107 odpowiedni uk\u0142ad pierwiastk\u00f3w.<\/p>\n\n\n\n<h2 class=\"wp-block-heading\" id=\"h-dlaczego-tablica-chemiczna-wygl-da-w-ten-spos-b-niels-bohr\"><span class=\"ez-toc-section\" id=\"Dlaczego_tablica_chemiczna_wyglada_w_ten_sposob_%E2%80%93_Niels_Bohr\"><\/span>Dlaczego tablica chemiczna wygl\u0105da w ten spos\u00f3b \u2013 Niels Bohr<span class=\"ez-toc-section-end\"><\/span><\/h2>\n\n\n\n<p>Stworzona przez Mendelejewa tablica <strong>by\u0142a bez w\u0105tpienia ogromnym krokiem naprz\u00f3d<\/strong> w dziedzinie chemii. Naukowiec ten \u017cy\u0142 jednak w czasach, w kt\u00f3rych jeszcze <strong>nie znano wewn\u0119trznej struktury atomu<\/strong>. Bada\u0142 j\u0105 inny wybitny uczony \u2013 du\u0144ski fizyk <strong>Niels Bohr<\/strong>.<\/p>\n\n\n\n<p>Jeszcze przed I wojn\u0105 \u015bwiatow\u0105<strong> prowadzi\u0142 on badania, kt\u00f3rych rezultatem by\u0142 opis j\u0105dra atomowego<\/strong>. Udowodni\u0142 tym samym kr\u0105\u017cenie elektron\u00f3w po torze pow\u0142oki wok\u00f3\u0142 j\u0105dra, mo\u017cliwo\u015b\u0107 przechodzenia z jednej pow\u0142oki na drug\u0105 oraz procesy emisji i poch\u0142aniania energii podczas tego procesu.<\/p>\n\n\n\n<p>Dzi\u0119ki pracom<strong> <\/strong>nad <strong>struktur\u0105 atomu<\/strong> Niels Bohr <strong>skorygowa\u0142 tablic\u0119 Mendelejewa<\/strong>. Ze wzgl\u0119du na jego odkrycia dzi\u015b przyjmuje si\u0119, \u017ce <strong>cechy pierwiastk\u00f3w zale\u017c\u0105 nie od masy, ale liczby atomowej<\/strong>.<\/p>\n\n\n\n<figure class=\"wp-block-image size-large\"><img decoding=\"async\" data-src=\"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2022\/03\/niels-bohr-uklad-okresowy-pierwiastkow-scroll-1024x683.jpg\" alt=\"Tablica chemiczna Mendelejewa zosta\u0142a zrewolucjonizowana przez Nielsa Bohra, przekszta\u0142caj\u0105c j\u0105 w uk\u0142ad okresowy pierwiastk\u00f3w. - Scroll\" class=\"wp-image-23317 lazyload\" src=\"data:image\/gif;base64,R0lGODlhAQABAAAAACH5BAEKAAEALAAAAAABAAEAAAICTAEAOw==\" style=\"--smush-placeholder-width: 1024px; --smush-placeholder-aspect-ratio: 1024\/683;\" \/><figcaption>Noblista Niels Bohr w 1935 roku. | \u0179r\u00f3d\u0142o: astronet.pl<\/figcaption><\/figure>\n\n\n\n<p>Co wi\u0119cej, to Niels Bohr <strong>uszeregowa\u0142 pierwiastki chemiczne w grupy i okresy<\/strong>. Zaproponowany przez niego model zosta\u0142 powszechnie zaakceptowany, staj\u0105c si\u0119 <strong>podstaw\u0105 budowy tablic chemicznych<\/strong>. Z tego te\u017c powodu ich inn\u0105 nazw\u0105 jest <strong>uk\u0142ad okresowy pierwiastk\u00f3w<\/strong>. Obecnie za publikacj\u0119 aktualnej wersji uk\u0142adu okresowego odpowiedzialna jest Mi\u0119dzynarodowa Unia Chemii Czystej i Stosowanej (IUPAC).<\/p>\n\n\n\n<h2 class=\"wp-block-heading\" id=\"h-zasady-organizacji-uk-adu-okresowego-pierwiastk-w\"><span class=\"ez-toc-section\" id=\"Zasady_organizacji_ukladu_okresowego_pierwiastkow\"><\/span>Zasady organizacji uk\u0142adu okresowego pierwiastk\u00f3w<span class=\"ez-toc-section-end\"><\/span><\/h2>\n\n\n\n<p>Wsp\u00f3\u0142czesna tablica chemiczna przyporz\u0105dkowuje pierwiastki chemiczne <strong>na podstawie ich liczb atomowych<\/strong>. Oznacza to, \u017ce dla pozycji atomu na tablicy decyduj\u0105ce znaczenie ma <strong>ilo\u015b\u0107 proton\u00f3w w j\u0105drze atomu<\/strong>. Z tego w\u0142a\u015bnie wzgl\u0119du pierwszym pierwiastkiem jest wod\u00f3r. W jego j\u0105drze znajduje si\u0119 bowiem tylko jeden proton.<\/p>\n\n\n\n<p>Dlaczego to w\u0142a\u015bnie protony s\u0105 tak wa\u017cne? Wynika to z faktu, \u017ce w\u0142a\u015bnie te cz\u0105stki subatomowe <strong>s\u0105 niezb\u0119dnym sk\u0142adnikiem j\u0105der atomowych<\/strong>. Innymi s\u0142owy, <strong>bez proton\u00f3w, zar\u00f3wno pierwiastki, jak i ca\u0142a materia w obecnej postaci, nie mog\u0142yby istnie\u0107.<\/strong><\/p>\n\n\n\n<p>Na dalszy podzia\u0142 sk\u0142adaj\u0105 si\u0119<strong> <\/strong>grupy i okresy<strong>.<\/strong> <strong>Grupy <\/strong>obejmuj\u0105 pierwiastki <strong>o podobnych w\u0142a\u015bciwo\u015bciach <\/strong>chemicznych. <strong>Okresy <\/strong>z kolei porz\u0105dkuj\u0105 je w odniesieniu <strong>do cech, kt\u00f3re zmieniaj\u0105 si\u0119 stopniowo w zale\u017cno\u015bci od miejsca w uk\u0142adzie<\/strong>.<\/p>\n\n\n\n<h2 class=\"wp-block-heading\" id=\"h-w-a-ciwo-ci-chemiczne-pierwiastk-w-w-zale-no-ci-od-miejsca-w-tablicy-chemicznej\"><span class=\"ez-toc-section\" id=\"Wlasciwosci_chemiczne_pierwiastkow_w_zaleznosci_od_miejsca_w_tablicy_chemicznej\"><\/span>W\u0142a\u015bciwo\u015bci chemiczne pierwiastk\u00f3w w zale\u017cno\u015bci od miejsca w tablicy chemicznej<span class=\"ez-toc-section-end\"><\/span><\/h2>\n\n\n\n<p><strong>Grupami <\/strong>nazywane s\u0105<strong> kolumny pionowe.<\/strong> Ta organizacja pierwiastk\u00f3w <strong>zwi\u0105zana jest z liczb\u0105 elektron\u00f3w w pow\u0142oce walencyjnej<\/strong>, czyli na najbardziej zewn\u0119trznej cz\u0119\u015bci atomu. Liczba elektron\u00f3w w znacznym stopniu decyduje <strong>o sk\u0142onno\u015bci danego pierwiastka do tworzenia zwi\u0105zk\u00f3w<\/strong> <strong>chemicznych<\/strong>. Im wi\u0119cej elektron\u00f3w, tym bardziej reaktywny jest pierwiastek.<\/p>\n\n\n\n<p><strong>Na g\u00f3rze grupy<\/strong> zawsze znajduje si\u0119 <strong>pierwiastek o najmniejszej masie atomowej<\/strong>, a na dole o masie najwi\u0119kszej. Od nazw pierwiastk\u00f3w sklasyfikowanych na g\u00f3rze kolumny <strong>bior\u0105 si\u0119 nazwy grup<\/strong>. Z tego wzgl\u0119du <strong>np. grupa 2 to berylowce<\/strong>. Najmniejsz\u0105 mas\u0119 atomow\u0105 w tej grupie ma bowiem beryl.<\/p>\n\n\n\n<figure class=\"wp-block-image size-large\"><img decoding=\"async\" data-src=\"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2022\/03\/tablica-mendelejewa-uklad-okresowy-pierwiastkow-scroll-1024x683.jpg\" alt=\"Obecna wersja uk\u0142adu okresowego pierwiastk\u00f3w - pochodnej tablicy chemicznej Mendelejewa. - Scroll\" class=\"wp-image-23302 lazyload\" src=\"data:image\/gif;base64,R0lGODlhAQABAAAAACH5BAEKAAEALAAAAAABAAEAAAICTAEAOw==\" style=\"--smush-placeholder-width: 1024px; --smush-placeholder-aspect-ratio: 1024\/683;\" \/><figcaption>Uk\u0142ad okresowy pierwiastk\u00f3w &#8211; stan na pocz\u0105tek 2022 roku. | \u0179r\u00f3d\u0142o: pikademia.pl<\/figcaption><\/figure>\n\n\n\n<p><strong>Grupy dziel\u0105 si\u0119 na g\u0142\u00f3wne <\/strong>(1, 2 oraz od 13 do 18), <strong>poboczne <\/strong>(3-12) oraz <strong>lantanowce i aktynowce<\/strong>. Jest to zwi\u0105zane z typem elektron\u00f3w (kt\u00f3re dziel\u0105 si\u0119 na rodzaje: a, d, f, s, p) kr\u0105\u017c\u0105cych wok\u00f3\u0142 j\u0105dra danego pierwiastka. St\u0105d tak\u017ce ich nazwa \u2013 orbitale.<\/p>\n\n\n\n<p><strong>Okresy to z kolei<\/strong> <strong>poziome rz\u0119dy <\/strong>tablic chemicznych<strong>.<\/strong> Obecno\u015b\u0107 pierwiastka w danym okresie zale\u017cy <strong>od ilo\u015bci elektron\u00f3w <\/strong>kr\u0105\u017c\u0105cych wok\u00f3\u0142 j\u0105dra atomowego. Tym razem nie s\u0105 to jednak elektrony walencyjne, lecz te orbituj\u0105ce <strong>w pow\u0142okach pozostaj\u0105cych bli\u017cej niego<\/strong>. Maj\u0105 one wp\u0142yw na powtarzaj\u0105ce si\u0119 w\u0142a\u015bciwo\u015bci pierwiastk\u00f3w znajduj\u0105cych si\u0119 w jednym okresie.<\/p>\n\n\n\n<p>Aby dodatkowo <strong>u\u0142atwi\u0107 zorientowanie si\u0119<\/strong> we w\u0142a\u015bciwo\u015bciach pierwiastk\u00f3w, <strong>poszczeg\u00f3lne zbiory oznacza si\u0119 niekiedy kolorami<\/strong>. Dzi\u0119ki temu szybciej mo\u017cna znale\u017a\u0107 w tablicach chemicznych metale, p\u00f3\u0142metale, niemetale itd.<\/p>\n\n\n\n<p>W powy\u017cszym opisie regu\u0142 rz\u0105dz\u0105cych tablic\u0105 zauwa\u017cy\u0107 mo\u017cna <strong>pewne nie\u015bcis\u0142o\u015bci<\/strong>. Dla przyk\u0142adu, <strong>w grupie 1 na g\u00f3rze znajduje si\u0119 niemetal wod\u00f3r<\/strong>. Mimo to s\u0105 w niej zgromadzone metale <strong>litowce<\/strong>, kt\u00f3rych <strong>nazwa pochodzi od drugiego w kolejno\u015bci litu<\/strong>. Co wi\u0119cej, ostatni\u0105, <strong>18 grup\u0119 stanowi\u0105 ma\u0142o reaktywne gazy szlachetne<\/strong>. Czemu te pierwiastki znajduj\u0105 si\u0119 w tych w\u0142a\u015bnie miejscach? Ze wzgl\u0119du na podstawowy spos\u00f3b klasyfikacji, jakim jest przyporz\u0105dkowanie <strong>w zale\u017cno\u015bci od liczby atomowej<\/strong>.<\/p>\n\n\n\n<p>Tablica Mendelejewa jest <strong>przyk\u0142adem nieustaj\u0105cego d\u0105\u017cenia ludzi do sklasyfikowania i uporz\u0105dkowania<\/strong> wszystkich element\u00f3w przyrody. Co wi\u0119cej, zabieg ten przebieg\u0142 pomy\u015blnie. Przejrzysty i logiczny uk\u0142ad okresowy pierwiastk\u00f3w od dziesi\u0119cioleci <strong>stanowi podstaw\u0119 chemii<\/strong>. Mimo rozwoju nauki nie straci\u0142 na aktualno\u015bci, <strong>b\u0119d\u0105c po dzi\u015b dzie\u0144 dowodem geniuszu Mendelejewa, Bohra i innych wybitnych umys\u0142\u00f3w<\/strong> XIX i XX wieku.<\/p>\n\n\n\n<p><strong><em>Sprawd\u017a te\u017c:<\/em><\/strong><\/p>\n\n\n\n<ul class=\"wp-block-list\"><li><a href=\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/albert-einstein-wszystko-o-niemieckim-fizyku\/\"><strong><em><mark style=\"background-color:rgba(0, 0, 0, 0)\" class=\"has-inline-color has-luminous-vivid-orange-color\">Albert Einstein \u2013 wszystko o niemieckim fizyku<\/mark><\/em><\/strong><\/a><\/li><li><a href=\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/neutron-ostatni-element-zagadki-atomu\/\"><strong><em><mark style=\"background-color:rgba(0, 0, 0, 0)\" class=\"has-inline-color has-luminous-vivid-orange-color\">Neutron \u2013 ostatni element zagadki atomu<\/mark><\/em><\/strong><\/a><\/li><li><a href=\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/elektron-co-jeszcze-trzeba-o-nim-wiedziec\/\"><strong><em><mark style=\"background-color:rgba(0, 0, 0, 0)\" class=\"has-inline-color has-luminous-vivid-orange-color\">Elektron \u2013 ma\u0142y, szybki, negatywny. Co jeszcze trzeba o nim wiedzie\u0107?<\/mark><\/em><\/strong><\/a><\/li><\/ul>\n\n\n\n<p>\u0179r\u00f3d\u0142o obrazu g\u0142\u00f3wnego: artsandculture.google.com<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"<p>Tablica chemiczna znana jest ka\u017cdemu uczniowi. Kolorowe prostok\u0105ty reprezentuj\u0105 kolejne pierwiastki i ich w\u0142a\u015bciwo\u015bci. Co jednak decyduje o miejscu w uk\u0142adzie? Wejd\u017a do klasy na lekcj\u0119 chemii i dowiedz si\u0119, czym jest tablica Mendelejewa. Niewielu mo\u017ce sobie wyobrazi\u0107 lekcj\u0119 chemii czy fizyki bez udzia\u0142u uk\u0142adu okresowego pierwiastk\u00f3w. Tablica ta jest idealnym przyk\u0142adem, gdzie geniusz jednej [&hellip;]<\/p>\n","protected":false},"author":31,"featured_media":23299,"comment_status":"open","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_acf_changed":false,"footnotes":""},"categories":[5],"tags":[31],"class_list":["post-23295","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-technologia","tag-nauka"],"acf":[],"yoast_head":"<!-- This site is optimized with the Yoast SEO Premium plugin v22.9 (Yoast SEO v24.2) - https:\/\/yoast.com\/wordpress\/plugins\/seo\/ -->\n<title>Najpopularniejsza tablica chemiczna \u2013 tablica Mendelejewa &#8211; Scroll<\/title>\n\n\n<link rel=\"canonical\" href=\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/tablica-chemiczna\/\" \/>\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\t\n\t\n\t\n\n\n\n\n\n\t\n\t\n\t\n<script type=\"application\/ld+json\" class=\"yoast-schema-graph\">{\"@context\":\"https:\/\/schema.org\",\"@graph\":[{\"@type\":\"Article\",\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/tablica-chemiczna\/#article\",\"isPartOf\":{\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/tablica-chemiczna\/\"},\"author\":{\"name\":\"Maciej Dubiel\",\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/#\/schema\/person\/566fa6b4d40cea271f398258978b6018\"},\"headline\":\"Najpopularniejsza tablica chemiczna \u2013 tablica Mendelejewa. Kto, co i kiedy?\",\"datePublished\":\"2022-03-29T12:24:04+00:00\",\"dateModified\":\"2022-03-29T12:26:07+00:00\",\"mainEntityOfPage\":{\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/tablica-chemiczna\/\"},\"wordCount\":1640,\"commentCount\":0,\"publisher\":{\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/#organization\"},\"image\":{\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/tablica-chemiczna\/#primaryimage\"},\"thumbnailUrl\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2022\/03\/dmitrij-mendelejew-tablica-mendelejewa-scroll.jpg\",\"keywords\":[\"Nauka\"],\"articleSection\":[\"Technologia\"],\"inLanguage\":\"pl-PL\",\"potentialAction\":[{\"@type\":\"CommentAction\",\"name\":\"Comment\",\"target\":[\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/tablica-chemiczna\/#respond\"]}],\"copyrightYear\":\"2022\",\"copyrightHolder\":{\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/#organization\"}},{\"@type\":\"WebPage\",\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/tablica-chemiczna\/\",\"url\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/tablica-chemiczna\/\",\"name\":\"Najpopularniejsza tablica chemiczna \u2013 tablica Mendelejewa &#8211; Scroll\",\"isPartOf\":{\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/#website\"},\"primaryImageOfPage\":{\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/tablica-chemiczna\/#primaryimage\"},\"image\":{\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/tablica-chemiczna\/#primaryimage\"},\"thumbnailUrl\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2022\/03\/dmitrij-mendelejew-tablica-mendelejewa-scroll.jpg\",\"datePublished\":\"2022-03-29T12:24:04+00:00\",\"dateModified\":\"2022-03-29T12:26:07+00:00\",\"description\":\"Tablica chemiczna znana jest ka\u017cdemu \u2013 kolorowe prostok\u0105ty reprezentuj\u0105 kolejne pierwiastki. Co kryje si\u0119 za tym skomplikowanym porz\u0105dkiem?\",\"breadcrumb\":{\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/tablica-chemiczna\/#breadcrumb\"},\"inLanguage\":\"pl-PL\",\"potentialAction\":[{\"@type\":\"ReadAction\",\"target\":[\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/tablica-chemiczna\/\"]}]},{\"@type\":\"ImageObject\",\"inLanguage\":\"pl-PL\",\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/tablica-chemiczna\/#primaryimage\",\"url\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2022\/03\/dmitrij-mendelejew-tablica-mendelejewa-scroll.jpg\",\"contentUrl\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2022\/03\/dmitrij-mendelejew-tablica-mendelejewa-scroll.jpg\",\"width\":1200,\"height\":800,\"caption\":\"Tw\u00f3rca tablicy mendelejewa - Dmitrij Mendelejew. - Scroll\"},{\"@type\":\"BreadcrumbList\",\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/tablica-chemiczna\/#breadcrumb\",\"itemListElement\":[{\"@type\":\"ListItem\",\"position\":1,\"name\":\"Strona g\u0142\u00f3wna\",\"item\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/\"},{\"@type\":\"ListItem\",\"position\":2,\"name\":\"Najpopularniejsza tablica chemiczna \u2013 tablica Mendelejewa. Kto, co i kiedy?\"}]},{\"@type\":\"WebSite\",\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/#website\",\"url\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/\",\"name\":\"Scroll\",\"description\":\"Blog Scroll Morele\",\"publisher\":{\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/#organization\"},\"potentialAction\":[{\"@type\":\"SearchAction\",\"target\":{\"@type\":\"EntryPoint\",\"urlTemplate\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/?s={search_term_string}\"},\"query-input\":{\"@type\":\"PropertyValueSpecification\",\"valueRequired\":true,\"valueName\":\"search_term_string\"}}],\"inLanguage\":\"pl-PL\"},{\"@type\":\"Organization\",\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/#organization\",\"name\":\"Morele Sp. z o.o.\",\"url\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/\",\"logo\":{\"@type\":\"ImageObject\",\"inLanguage\":\"pl-PL\",\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/#\/schema\/logo\/image\/\",\"url\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2021\/05\/1200x627.png\",\"contentUrl\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2021\/05\/1200x627.png\",\"width\":1200,\"height\":627,\"caption\":\"Morele Sp. z o.o.\"},\"image\":{\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/#\/schema\/logo\/image\/\"},\"sameAs\":[\"https:\/\/www.facebook.com\/morele.net\",\"https:\/\/x.com\/morele_net\",\"https:\/\/www.youtube.com\/user\/MoreleTV\"]},{\"@type\":\"Person\",\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/#\/schema\/person\/566fa6b4d40cea271f398258978b6018\",\"name\":\"Maciej Dubiel\",\"description\":\"Lubi\u0119 sp\u0119dza\u0107 czas zanurzony w innych \u015bwiatach, niezale\u017cnie czy to s\u0105 filmy (fantasy, sci-fi, horror), ksi\u0105\u017cki (fantasy, sci-fi) czy gry (g\u0142\u00f3wnie RPG, strategie i kooperacyjne). Skoro nie zosta\u0142em wybrany na padawana, ani nie dosta\u0142em listu z Hogwartu, to czekam na 50. urodziny i wizyt\u0119 Gandalfa.\",\"url\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/redaktor\/maciej-dubiel\/\"}]}<\/script>\n<!-- \/ Yoast SEO Premium plugin. -->","yoast_head_json":{"title":"Najpopularniejsza tablica chemiczna \u2013 tablica Mendelejewa &#8211; Scroll","description":"Tablica chemiczna znana jest ka\u017cdemu \u2013 kolorowe prostok\u0105ty reprezentuj\u0105 kolejne pierwiastki. Co kryje si\u0119 za tym skomplikowanym porz\u0105dkiem?","robots":{"index":"index","follow":"follow","max-snippet":"max-snippet:-1","max-image-preview":"max-image-preview:large","max-video-preview":"max-video-preview:-1"},"canonical":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/tablica-chemiczna\/","og_locale":"pl_PL","og_type":"article","og_title":"Najpopularniejsza tablica chemiczna \u2013 tablica Mendelejewa. Kto, co i kiedy?","og_description":"Tablica chemiczna znana jest ka\u017cdemu uczniowi. Kolorowe prostok\u0105ty reprezentuj\u0105 kolejne pierwiastki i ich w\u0142a\u015bciwo\u015bci. Co jednak decyduje o miejscu w","og_url":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/tablica-chemiczna\/","og_site_name":"Scroll","article_publisher":"https:\/\/www.facebook.com\/morele.net","article_published_time":"2022-03-29T12:24:04+00:00","article_modified_time":"2022-03-29T12:26:07+00:00","og_image":[{"width":1200,"height":800,"url":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2022\/03\/dmitrij-mendelejew-tablica-mendelejewa-scroll.jpg","type":"image\/jpeg"}],"author":"Maciej Dubiel","twitter_card":"summary_large_image","twitter_creator":"@morele_net","twitter_site":"@morele_net","twitter_misc":{"Napisane przez":"Maciej Dubiel","Szacowany czas czytania":"9 minut"},"schema":{"@context":"https:\/\/schema.org","@graph":[{"@type":"Article","@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/tablica-chemiczna\/#article","isPartOf":{"@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/tablica-chemiczna\/"},"author":{"name":"Maciej Dubiel","@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/#\/schema\/person\/566fa6b4d40cea271f398258978b6018"},"headline":"Najpopularniejsza tablica chemiczna \u2013 tablica Mendelejewa. Kto, co i kiedy?","datePublished":"2022-03-29T12:24:04+00:00","dateModified":"2022-03-29T12:26:07+00:00","mainEntityOfPage":{"@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/tablica-chemiczna\/"},"wordCount":1640,"commentCount":0,"publisher":{"@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/#organization"},"image":{"@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/tablica-chemiczna\/#primaryimage"},"thumbnailUrl":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2022\/03\/dmitrij-mendelejew-tablica-mendelejewa-scroll.jpg","keywords":["Nauka"],"articleSection":["Technologia"],"inLanguage":"pl-PL","potentialAction":[{"@type":"CommentAction","name":"Comment","target":["https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/tablica-chemiczna\/#respond"]}],"copyrightYear":"2022","copyrightHolder":{"@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/#organization"}},{"@type":"WebPage","@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/tablica-chemiczna\/","url":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/tablica-chemiczna\/","name":"Najpopularniejsza tablica chemiczna \u2013 tablica Mendelejewa &#8211; Scroll","isPartOf":{"@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/#website"},"primaryImageOfPage":{"@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/tablica-chemiczna\/#primaryimage"},"image":{"@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/tablica-chemiczna\/#primaryimage"},"thumbnailUrl":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2022\/03\/dmitrij-mendelejew-tablica-mendelejewa-scroll.jpg","datePublished":"2022-03-29T12:24:04+00:00","dateModified":"2022-03-29T12:26:07+00:00","description":"Tablica chemiczna znana jest ka\u017cdemu \u2013 kolorowe prostok\u0105ty reprezentuj\u0105 kolejne pierwiastki. Co kryje si\u0119 za tym skomplikowanym porz\u0105dkiem?","breadcrumb":{"@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/tablica-chemiczna\/#breadcrumb"},"inLanguage":"pl-PL","potentialAction":[{"@type":"ReadAction","target":["https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/tablica-chemiczna\/"]}]},{"@type":"ImageObject","inLanguage":"pl-PL","@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/tablica-chemiczna\/#primaryimage","url":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2022\/03\/dmitrij-mendelejew-tablica-mendelejewa-scroll.jpg","contentUrl":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2022\/03\/dmitrij-mendelejew-tablica-mendelejewa-scroll.jpg","width":1200,"height":800,"caption":"Tw\u00f3rca tablicy mendelejewa - Dmitrij Mendelejew. - Scroll"},{"@type":"BreadcrumbList","@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/tablica-chemiczna\/#breadcrumb","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"name":"Strona g\u0142\u00f3wna","item":"https:\/\/scroll.morele.net\/"},{"@type":"ListItem","position":2,"name":"Najpopularniejsza tablica chemiczna \u2013 tablica Mendelejewa. Kto, co i kiedy?"}]},{"@type":"WebSite","@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/#website","url":"https:\/\/scroll.morele.net\/","name":"Scroll","description":"Blog Scroll Morele","publisher":{"@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/#organization"},"potentialAction":[{"@type":"SearchAction","target":{"@type":"EntryPoint","urlTemplate":"https:\/\/scroll.morele.net\/?s={search_term_string}"},"query-input":{"@type":"PropertyValueSpecification","valueRequired":true,"valueName":"search_term_string"}}],"inLanguage":"pl-PL"},{"@type":"Organization","@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/#organization","name":"Morele Sp. z o.o.","url":"https:\/\/scroll.morele.net\/","logo":{"@type":"ImageObject","inLanguage":"pl-PL","@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/#\/schema\/logo\/image\/","url":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2021\/05\/1200x627.png","contentUrl":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2021\/05\/1200x627.png","width":1200,"height":627,"caption":"Morele Sp. z o.o."},"image":{"@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/#\/schema\/logo\/image\/"},"sameAs":["https:\/\/www.facebook.com\/morele.net","https:\/\/x.com\/morele_net","https:\/\/www.youtube.com\/user\/MoreleTV"]},{"@type":"Person","@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/#\/schema\/person\/566fa6b4d40cea271f398258978b6018","name":"Maciej Dubiel","description":"Lubi\u0119 sp\u0119dza\u0107 czas zanurzony w innych \u015bwiatach, niezale\u017cnie czy to s\u0105 filmy (fantasy, sci-fi, horror), ksi\u0105\u017cki (fantasy, sci-fi) czy gry (g\u0142\u00f3wnie RPG, strategie i kooperacyjne). Skoro nie zosta\u0142em wybrany na padawana, ani nie dosta\u0142em listu z Hogwartu, to czekam na 50. urodziny i wizyt\u0119 Gandalfa.","url":"https:\/\/scroll.morele.net\/redaktor\/maciej-dubiel\/"}]}},"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/23295","targetHints":{"allow":["GET"]}}],"collection":[{"href":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-json\/wp\/v2\/users\/31"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=23295"}],"version-history":[{"count":2,"href":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/23295\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":23325,"href":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/23295\/revisions\/23325"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-json\/wp\/v2\/media\/23299"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=23295"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=23295"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=23295"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}