{"id":23720,"date":"2022-04-07T15:07:25","date_gmt":"2022-04-07T13:07:25","guid":{"rendered":"https:\/\/scroll.morele.net\/?p=23720"},"modified":"2022-04-11T09:31:03","modified_gmt":"2022-04-11T07:31:03","slug":"scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci\/","title":{"rendered":"Scam \u2013 co to jest? Jak nie da\u0107 si\u0119 oszuka\u0107 w sieci?"},"content":{"rendered":"\n<p class=\"single-post-lead\"><strong>Internet to istny raj dla wszelkiej ma\u015bci oszust\u00f3w. Jednym z narz\u0119dzi w ich arsenale jest scam. W tek\u015bcie wyja\u015bniamy, co to jest scam, jak go identyfikowa\u0107 i jakie kroki podj\u0105\u0107, aby unikn\u0105\u0107 problem\u00f3w.<\/strong><\/p>\n\n\n\n<div id=\"ez-toc-container\" class=\"ez-toc-v2_0_69_1 counter-hierarchy ez-toc-counter ez-toc-grey ez-toc-container-direction\">\n<div class=\"ez-toc-title-container\">\n<p class=\"ez-toc-title \" ><\/p>\n<span class=\"ez-toc-title-toggle\"><a href=\"#\" class=\"ez-toc-pull-right ez-toc-btn ez-toc-btn-xs ez-toc-btn-default ez-toc-toggle\" aria-label=\"Toggle Table of Content\"><span class=\"ez-toc-js-icon-con\"><span class=\"\"><span class=\"eztoc-hide\" style=\"display:none;\">Toggle<\/span><span class=\"ez-toc-icon-toggle-span\"><svg style=\"fill: #999;color:#999\" xmlns=\"http:\/\/www.w3.org\/2000\/svg\" class=\"list-377408\" width=\"20px\" height=\"20px\" viewBox=\"0 0 24 24\" fill=\"none\"><path d=\"M6 6H4v2h2V6zm14 0H8v2h12V6zM4 11h2v2H4v-2zm16 0H8v2h12v-2zM4 16h2v2H4v-2zm16 0H8v2h12v-2z\" fill=\"currentColor\"><\/path><\/svg><svg style=\"fill: #999;color:#999\" class=\"arrow-unsorted-368013\" xmlns=\"http:\/\/www.w3.org\/2000\/svg\" width=\"10px\" height=\"10px\" viewBox=\"0 0 24 24\" version=\"1.2\" baseProfile=\"tiny\"><path d=\"M18.2 9.3l-6.2-6.3-6.2 6.3c-.2.2-.3.4-.3.7s.1.5.3.7c.2.2.4.3.7.3h11c.3 0 .5-.1.7-.3.2-.2.3-.5.3-.7s-.1-.5-.3-.7zM5.8 14.7l6.2 6.3 6.2-6.3c.2-.2.3-.5.3-.7s-.1-.5-.3-.7c-.2-.2-.4-.3-.7-.3h-11c-.3 0-.5.1-.7.3-.2.2-.3.5-.3.7s.1.5.3.7z\"\/><\/svg><\/span><\/span><\/span><\/a><\/span><\/div>\n<nav><ul class='ez-toc-list ez-toc-list-level-1 ' ><li class='ez-toc-page-1 ez-toc-heading-level-2'><a class=\"ez-toc-link ez-toc-heading-1\" href=\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci\/#Scam_co_to_jest\" title=\"Scam: co to jest?\">Scam: co to jest?<\/a><\/li><li class='ez-toc-page-1 ez-toc-heading-level-2'><a class=\"ez-toc-link ez-toc-heading-2\" href=\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci\/#Jak_rozpoznac_scam\" title=\"Jak rozpozna\u0107 scam?\">Jak rozpozna\u0107 scam?<\/a><\/li><li class='ez-toc-page-1 ez-toc-heading-level-2'><a class=\"ez-toc-link ez-toc-heading-3\" href=\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci\/#Jak_bronic_sie_przed_scamem\" title=\"Jak broni\u0107 si\u0119 przed scamem?\">Jak broni\u0107 si\u0119 przed scamem?<\/a><\/li><li class='ez-toc-page-1 ez-toc-heading-level-2'><a class=\"ez-toc-link ez-toc-heading-4\" href=\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci\/#Najczestsze_rodzaje_scamow_w_sieci\" title=\"Najcz\u0119stsze rodzaje scam\u00f3w w sieci\">Najcz\u0119stsze rodzaje scam\u00f3w w sieci<\/a><\/li><li class='ez-toc-page-1 ez-toc-heading-level-2'><a class=\"ez-toc-link ez-toc-heading-5\" href=\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci\/#Czy_scam_i_phishing_to_jedno_i_to_samo\" title=\"Czy scam i phishing to jedno i to samo?\">Czy scam i phishing to jedno i to samo?<\/a><\/li><li class='ez-toc-page-1 ez-toc-heading-level-2'><a class=\"ez-toc-link ez-toc-heading-6\" href=\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci\/#Garsc_statystyk_o_scamach_w_Internecie\" title=\"Gar\u015b\u0107 statystyk o scamach w Internecie\">Gar\u015b\u0107 statystyk o scamach w Internecie<\/a><\/li><\/ul><\/nav><\/div>\n<h2 class=\"wp-block-heading\" id=\"h-scam-co-to-jest\"><span class=\"ez-toc-section\" id=\"Scam_co_to_jest\"><\/span>Scam: co to jest?<span class=\"ez-toc-section-end\"><\/span><\/h2>\n\n\n\n<p>Wiedza na temat sposob\u00f3w dzia\u0142ania oszust\u00f3w w sieci mo\u017ce by\u0107 <strong>przydatna i zaoszcz\u0119dzi\u0107 nam sporo zmartwie\u0144.<\/strong> Cho\u0107 sama aktywno\u015b\u0107 scammer\u00f3w internetowych ro\u015bnie z roku na rok, wci\u0105\u017c <strong>wielu u\u017cytkownik\u00f3w nie jest zaznajomionych z poj\u0119ciem scamu.<\/strong> Czym jest zatem scam? S\u0142owo to mo\u017cemy t\u0142umaczy\u0107 jako <strong>\u201eprzekr\u0119t\u201d<\/strong> lub <strong>\u201emachinacja\u201d<\/strong> i dotyczy on specyficznego rodzaju aktywno\u015bci w sieci, kt\u00f3ra paraj\u0105 si\u0119 <strong>scammerzy <\/strong>(oszu\u015bci, kt\u00f3rzy rozsy\u0142aj\u0105 do ofiar scam).<\/p>\n\n\n\n<p>W najprostszych s\u0142owach jest to forma oszustwa w Internecie, kt\u00f3ra d\u0105\u017cy do <strong>kradzie\u017cy pieni\u0119dzy lub cennych danych ofiary, poprzez uprzednie wzbudzenie jej zaufania.<\/strong> Taka ofiara, kt\u00f3ra da wiar\u0119 przest\u0119pcom i ich motywom (te prawdziwe s\u0105 oczywi\u015bcie ukryte przed ni\u0105), z \u0142atwo\u015bci\u0105 spe\u0142ni ich polecenia. <strong>Polecenia te mog\u0105 by\u0107 specjalnie zakamuflowane, <\/strong>aby ofiara do ko\u0144ca nie zdawa\u0142a sobie sprawy, \u017ce to pu\u0142apka. Scam najcz\u0119\u015bciej rozsy\u0142any jest<strong> e-mailami, wiadomo\u015bciami na portalach spo\u0142eczno\u015bciowych, SMS-ami etc.<\/strong><\/p>\n\n\n\n<p>Scam sam w sobie ulega nieprzerwanej ewolucji \u2013 ma to zwi\u0105zek z post\u0119puj\u0105c\u0105 ekspansj\u0105 Internetu i tworzeniem nowych sposob\u00f3w na oszukanie ofiar. W zwi\u0105zku z tym wyr\u00f3\u017cniamy wiele rodzaj\u00f3w scam\u00f3w, jednak wszystkie <strong>maj\u0105 punkt wsp\u00f3lny \u2013 ich ofiary trac\u0105 pieni\u0105dze lub wa\u017cne dane.<\/strong><\/p>\n\n\n\n<h2 class=\"wp-block-heading\" id=\"h-jak-rozpozna-scam\"><span class=\"ez-toc-section\" id=\"Jak_rozpoznac_scam\"><\/span>Jak rozpozna\u0107 scam?<span class=\"ez-toc-section-end\"><\/span><\/h2>\n\n\n\n<p>Niestety, <strong>ka\u017cdy u\u017cytkownik Internetu mo\u017ce sta\u0107 si\u0119 potencjaln\u0105 ofiar\u0105 dzia\u0142a\u0144 cyberprzest\u0119pc\u00f3w. <\/strong>To, jak to si\u0119 dla nas sko\u0144czy, zale\u017cy tylko od krok\u00f3w, jakie podejmiemy. Dlatego te\u017c tak wa\u017cne jest posiadanie umiej\u0119tno\u015bci rozpoznawania scamu \u2013 to najlepszy spos\u00f3b, aby uchroni\u0107 si\u0119 przed nieprzyjemnymi konsekwencjami w przysz\u0142o\u015bci.<\/p>\n\n\n\n<figure class=\"wp-block-image size-large\"><img decoding=\"async\" data-src=\"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2022\/04\/scam-1024x347.jpg\" alt=\"scam co to\" class=\"wp-image-23723 lazyload\" src=\"data:image\/gif;base64,R0lGODlhAQABAAAAACH5BAEKAAEALAAAAAABAAEAAAICTAEAOw==\" style=\"--smush-placeholder-width: 1024px; --smush-placeholder-aspect-ratio: 1024\/347;\" \/><figcaption>Nie pozw\u00f3l, aby Twoje pieni\u0105dze zosta\u0142y z\u0142apane na haczyk!<\/figcaption><\/figure>\n\n\n\n<p>Najwa\u017cniejsza zasada, kt\u00f3ra stanowi podstawowe sito oddzielaj\u0105ce oszustwa od normalnych wiadomo\u015bci, to <strong>\u201ebrzmi to za dobrze, aby by\u0142o prawdziwe\u201d. <\/strong>Kto\u015b chce Ci sprzeda\u0107 drogi przedmiot po okazyjnej cenie? Trafi\u0142e\u015b na nagrod\u0119 jako milionowy u\u017cytkownik odwiedzaj\u0105cy dan\u0105 stron\u0119? Odezwa\u0142 si\u0119 bogaty ksi\u0105\u017c\u0119 z Afryki z workami pieni\u0119dzy? Przyk\u0142ady tego typu to <strong>ogromna czerwona flaga,<\/strong> kt\u00f3ra niemal\u017ce krzyczy \u201ejestem scamem, kliknij we mnie i straci\u0107 swoje pieni\u0105dze\/dane!\u201d.<\/p>\n\n\n\n<p>Opr\u00f3cz wy\u017cej wymienionego przyk\u0142adu nasz\u0105 czujno\u015b\u0107 powinny wyostrzy\u0107 tak\u017ce:<\/p>\n\n\n\n<ul class=\"wp-block-list\"><li><strong>podejrzany adres<\/strong> \u2013 nadawca wiadomo\u015bci, podszywaj\u0105c si\u0119 np. pod bank, pos\u0142uguje si\u0119 domen\u0105, kt\u00f3ra nie jest powi\u0105zana z bankiem;<\/li><li><strong>kontakt od nieznajomego<\/strong> \u2013 kto\u015b, kogo nie znasz, odzywa si\u0119 do Ciebie niespodziewanie i prowadzi rozmow\u0119, jakby\u015bcie mieli ju\u017c ze sob\u0105 kontakt? To cz\u0119sty motyw post\u0119powania oszust\u00f3w;<\/li><li><strong>nacisk na szybki transfer pieni\u0119dzy<\/strong> \u2013 wygra\u0142e\u015b bajo\u0144skie sumy, najnowszy iPhone mo\u017ce by\u0107 Tw\u00f3j, sportowe auto ju\u017c na Ciebie czeka, tylko wy\u015blij wpierw troch\u0119 grosza. I to szybko, bo oferta ucieknie Ci sprzed nosa. To bardzo cz\u0119sto spotykana metoda, kt\u00f3ra wr\u0119cz naciska na odbiorc\u0119 w celu przekonania go do wys\u0142ania swoich pieni\u0119dzy;<\/li><li><strong>wy\u0142udzenie danych <\/strong>\u2013 oszu\u015bci podszywaj\u0105cy si\u0119 np. pod instytucje bankowe mog\u0105 \u017c\u0105da\u0107 przes\u0142ania wa\u017cnych danych \u2013 jak np. kod PIN karty, has\u0142o do zalogowania si\u0119 do bankowo\u015bci internetowej. Oczywi\u015bcie, wszystko opakowane jest w form\u0119 wywo\u0142ania poczucia zagro\u017cenia u odbiorcy. Oszu\u015bci informuj\u0105 go, \u017ce je\u015bli tego nie zrobi, mo\u017ce straci\u0107 dost\u0119p do swoich pieni\u0119dzy na koncie;<\/li><li><strong>obecno\u015b\u0107 link\u00f3w<\/strong> \u2013 dobrze jest podchodzi\u0107 z du\u017c\u0105 doz\u0105 rezerwy do ka\u017cdej wiadomo\u015bci (tekstowej, e-maila, SMS-a) z nieznanego \u017ar\u00f3d\u0142a, kt\u00f3ra posiada link. Zastan\u00f3wmy si\u0119, zanim go klikniemy, pami\u0119tajmy, \u017ce link mo\u017ce by\u0107 dowolnie zmodyfikowany (aby si\u0119 upewni\u0107, najedziemy na niego kursorem \u2013 nowe przegl\u0105darki wy\u015bwietlaj\u0105 prawdziwy adres, np. Chrome, w lewym dolnym rogu). Je\u017celi s\u0105 wyra\u017ane r\u00f3\u017cnice mi\u0119dzy tym, co napisane, a tym, co wy\u015bwietlane przez przegl\u0105dark\u0119, w wi\u0119kszo\u015bci przypadk\u00f3w b\u0119dzie to scam;<\/li><li><strong>liter\u00f3wki w adresie<\/strong> \u2013 czytaj dok\u0142adnie adres danej strony lub link zamieszczony w wiadomo\u015bci. Oszu\u015bci w celu podszywania si\u0119 np. pod bank zmieniaj\u0105 jedn\u0105 liter\u0119 w \u015brodku adresu (aby zmniejszy\u0107 mo\u017cliwo\u015b\u0107 wykrycia). Ma to na celu upodobnienie si\u0119 do prawdziwej witryny.<\/li><\/ul>\n\n\n\n<h2 class=\"wp-block-heading\" id=\"h-jak-broni-si-przed-scamem\"><span class=\"ez-toc-section\" id=\"Jak_bronic_sie_przed_scamem\"><\/span>Jak broni\u0107 si\u0119 przed scamem?<span class=\"ez-toc-section-end\"><\/span><\/h2>\n\n\n\n<p>Obrona przed scamem powinna opiera\u0107 si\u0119 na jak <strong>najmniejszych pok\u0142adach zaufania do os\u00f3b, kt\u00f3rych nie znamy. <\/strong>Nie jest przesad\u0105 upewnianie si\u0119, \u017ce strona bankowo\u015bci internetowej naszego banku jest prawdziwa, zanim wpiszemy dane do logowania. Nawet je\u017celi mamy j\u0105 dodan\u0105 do zak\u0142adek, zawsze uprzednio mog\u0142a pa\u015b\u0107 ona ofiar\u0105 cyberprzest\u0119pc\u00f3w.<\/p>\n\n\n\n<p>Oto kilka zasad, kt\u00f3re warto jest stosowa\u0107 w sieci:<\/p>\n\n\n\n<ul class=\"wp-block-list\"><li><strong>nie odpisuj na podejrzane wiadomo\u015bci.<\/strong> Ignorowanie podejrzanych wiadomo\u015bci jest najlepsz\u0105 metod\u0105 na unikni\u0119cie problem\u00f3w;<\/li><li><strong>nigdy nie udost\u0119pniaj danych personalnych<\/strong> \u2013 PIN-\u00f3w, hase\u0142, kod\u00f3w dost\u0119pu etc. \u017badna instytucja nie poprosi Ci\u0119 nigdy o podanie newralgicznych informacji w mailu lub SMS-ie;<\/li><li>przed dokonaniem p\u0142atno\u015bci <strong>upewnij si\u0119, \u017ce jej odbiorca dzia\u0142a w 100% legalnie. <\/strong>To dobra metoda przed podj\u0119ciem zakup\u00f3w w sieci \u2013 cz\u0119\u015b\u0107 sklep\u00f3w mo\u017ce okaza\u0107 si\u0119 oszustwami, kt\u00f3rych celem jest wy\u0142udzenie pieni\u0119dzy lub informacji;<\/li><li><strong>nigdy nie przesy\u0142aj pieni\u0119dzy na tzw. przetrzymanie.<\/strong> Chodzi tu o to, \u017ce oszu\u015bci podszywaj\u0105 si\u0119 pod bank, informuj\u0105, \u017ce Twoje konto jest zagro\u017cone i nale\u017cy przes\u0142a\u0107 wszystkie \u015brodki w inne, rzekomo bezpieczne miejsce w celu przeczekania zagro\u017cenia. Je\u017celi to zrobimy, nigdy wi\u0119cej ich nie ujrzymy;<\/li><li><strong>unikaj publicznych sieci Wi-Fi,<\/strong> kt\u00f3re cz\u0119sto nie posiadaj\u0105 odpowiednich zabezpiecze\u0144;<\/li><li><strong>zanim klikniesz link, zastan\u00f3w si\u0119 kilkukrotnie;<\/strong><\/li><li>upewnij si\u0119, \u017ce strona, kt\u00f3ra wymaga podania hase\u0142, jest <strong>odpowiednio zabezpieczona <\/strong>(certyfikaty, szyfrowanie HTTPS);<\/li><li>je\u017celi otrzyma\u0142e\u015b(-\u0142a\u015b) wiadomo\u015b\u0107, kt\u00f3ra wymaga podj\u0119cia stosownych dzia\u0142a\u0144, np. od banku, <strong>skontaktuj si\u0119 z instytucj\u0105 w celu potwierdzenia jej prawdziwo\u015bci.<\/strong><\/li><\/ul>\n\n\n\n<figure class=\"wp-block-image size-large\"><img decoding=\"async\" data-src=\"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2022\/04\/scam-link-1-1024x458.jpg\" alt=\"Scam przyk\u0142ad\" class=\"wp-image-23731 lazyload\" src=\"data:image\/gif;base64,R0lGODlhAQABAAAAACH5BAEKAAEALAAAAAABAAEAAAICTAEAOw==\" style=\"--smush-placeholder-width: 1024px; --smush-placeholder-aspect-ratio: 1024\/458;\" \/><figcaption>Interesuj\u0105cy przyk\u0142ad scamu od jednego z u\u017cytkownik\u00f3w reddita. Tw\u00f3rca wiadomo\u015bci sam oznaczy\u0142 j\u0105 jako spam \u2013 gdzie tkwi haczyk? Zaznaczony strza\u0142kami monit tak naprawd\u0119 nim nie jest. To obrazek wchodz\u0105cy w tre\u015b\u0107 wiadomo\u015bci, pod kt\u00f3ry podpi\u0119to infekuj\u0105cy link | \u0179r\u00f3d\u0142o: reddit.com<\/figcaption><\/figure>\n\n\n\n<h2 class=\"wp-block-heading\" id=\"h-najcz-stsze-rodzaje-scam-w-w-sieci\"><span class=\"ez-toc-section\" id=\"Najczestsze_rodzaje_scamow_w_sieci\"><\/span>Najcz\u0119stsze rodzaje scam\u00f3w w sieci<span class=\"ez-toc-section-end\"><\/span><\/h2>\n\n\n\n<p>Cyberprzest\u0119pcy nieustannie rozwijaj\u0105 sw\u00f3j proceder, chwytaj\u0105c si\u0119 r\u00f3\u017cnych sposob\u00f3w na oszukanie swoich ofiar. W\u015br\u00f3d najpopularniejszych scam\u00f3w znajdziemy m.in.:<\/p>\n\n\n\n<ul class=\"wp-block-list\"><li>nieoczekiwana nagroda o du\u017cej warto\u015bci;<\/li><li>oszustwo romansowe;<\/li><li>podszywanie si\u0119 pod kogo\u015b na portalu spo\u0142eczno\u015bciowym;<\/li><li>kopiowanie stron logowa\u0144 (np. do bankowo\u015bci internetowej);<\/li><li>419, czyli tzw. nigeryjski szwindel;<\/li><li>podszywanie si\u0119 pod pomoc techniczn\u0105;<\/li><li>pro\u015bby o wszelkiego rodzaju wsparcie (np. dla biednych);<\/li><li>internetowe zbi\u00f3rki na przeznaczonych do tego portalach.<\/li><\/ul>\n\n\n\n<h2 class=\"wp-block-heading\" id=\"h-czy-scam-i-phishing-to-jedno-i-to-samo\"><span class=\"ez-toc-section\" id=\"Czy_scam_i_phishing_to_jedno_i_to_samo\"><\/span>Czy scam i phishing to jedno i to samo?<span class=\"ez-toc-section-end\"><\/span><\/h2>\n\n\n\n<p>Phishing to metoda oszustwa, kt\u00f3ra jest <strong>konkretnym typem scamu.<\/strong> Polega ona na tym, \u017ce wiadomo\u015b\u0107, kt\u00f3ra otrzymuje ofiara, <strong>pochodzi od oszusta podszywaj\u0105cego si\u0119 pod instytucj\u0119 zaufania publicznego<\/strong> \u2013 najcz\u0119\u015bciej banku, ale tak\u017ce urz\u0119d\u00f3w, dostawc\u00f3w Internetu czy po\u015brednik\u00f3w kredytowych. Przygotowali\u015bmy odr\u0119bny artyku\u0142 o tym zjawisku, kt\u00f3ry mo\u017cecie znale\u017a\u0107 <a href=\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/phishing-co-to-jest-jak-sie-przed-nim-bronic\/\"><strong>pod tym adresem<\/strong><\/a><strong>.<\/strong><\/p>\n\n\n\n<h2 class=\"wp-block-heading\" id=\"h-gar-statystyk-o-scamach-w-internecie\"><span class=\"ez-toc-section\" id=\"Garsc_statystyk_o_scamach_w_Internecie\"><\/span>Gar\u015b\u0107 statystyk o scamach w Internecie<span class=\"ez-toc-section-end\"><\/span><\/h2>\n\n\n\n<p>Scam w sieci ma si\u0119 dobrze i jak udowadniaj\u0105 <a href=\"https:\/\/www.ic3.gov\/Media\/PDF\/AnnualReport\/2019_IC3Report.pdf\">informacje p\u0142yn\u0105ce z raportu FBI<\/a> \u2013 to ca\u0142kiem <strong>dochodowy biznes dla wszelkiego rodzaju cyberprzest\u0119pc\u00f3w.<\/strong> W latach <strong>2015-2019<\/strong> w samych tylko Stanach Zjednoczonych \u0142\u0105czna liczba strat z powodu dzia\u0142a\u0144 scammer\u00f3w <strong>wynosi\u0142a ponad 10 miliard\u00f3w dolar\u00f3w! <\/strong>Co niepokoj\u0105ce, z ka\u017cdym rokiem <strong>straty rosn\u0105<\/strong> \u2013 w 2015 roku by\u0142o to \u0142\u0105cznie <strong>288 milion\u00f3w,<\/strong> cztery lata p\u00f3\u017aniej: <strong>3,5 miliarda dolar\u00f3w.<\/strong><\/p>\n\n\n\n<figure class=\"wp-block-image size-large\"><img decoding=\"async\" data-src=\"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2022\/04\/Scam-starsza-osoba-1024x683.jpg\" alt=\"Scam - osoby starsze\" class=\"wp-image-23724 lazyload\" src=\"data:image\/gif;base64,R0lGODlhAQABAAAAACH5BAEKAAEALAAAAAABAAEAAAICTAEAOw==\" style=\"--smush-placeholder-width: 1024px; --smush-placeholder-aspect-ratio: 1024\/683;\" \/><figcaption>Najcz\u0119stszymi ofiarami scammer\u00f3w padaj\u0105 osoby starsze<\/figcaption><\/figure>\n\n\n\n<p>FBI podzieli\u0142o si\u0119 tak\u017ce liczb\u0105 zg\u0142osze\u0144 aktywno\u015bci scammerskiej, jak\u0105 otrzyma\u0142a w samym tylko 2019 roku. Wynios\u0142a ona ponad <strong>467 tysi\u0119cy zg\u0142osze\u0144<\/strong> (co daje oko\u0142o <strong>1300 zg\u0142osze\u0144 dziennie<\/strong>), cho\u0107 z pewno\u015bci\u0105 samych <strong>niezg\u0142oszonych by\u0142o znacznie wi\u0119cej. <\/strong>Statystyki ameryka\u0144skiej agencji jasno wskazuj\u0105 te\u017c na to, kto pada najcz\u0119\u015bciej ofiar\u0105 oszust\u00f3w \u2013 s\u0105 to <strong>osoby w wieku powy\u017cej 60 lat.<\/strong> Zatem je\u017celi kto\u015b powy\u017cej tego wieku w Waszej rodzinie jest aktywnym internaut\u0105, warto jest zaznajomi\u0107 tak\u0105 osob\u0119 z czyhaj\u0105cymi na niego niebezpiecze\u0144stwami.<\/p>\n\n\n\n<p><strong><em>Sprawd\u017a te\u017c:<\/em><\/strong><\/p>\n\n\n\n<ul class=\"wp-block-list\"><li><mark style=\"background-color:rgba(0, 0, 0, 0)\" class=\"has-inline-color has-luminous-vivid-orange-color\"><a href=\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/phishing-co-to-jest-jak-sie-przed-nim-bronic\/\"><strong>Phishing \u2013 co to jest? Jak si\u0119 przed nim broni\u0107?<\/strong><\/a><\/mark><\/li><li><mark style=\"background-color:rgba(0, 0, 0, 0)\" class=\"has-inline-color has-luminous-vivid-orange-color\"><a href=\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/czym-jest-rootkit-i-jak-go-usunac\/\"><strong>Czym jest rootkit i jak go usun\u0105\u0107?<\/strong><\/a><\/mark><\/li><li><mark style=\"background-color:rgba(0, 0, 0, 0)\" class=\"has-inline-color has-luminous-vivid-orange-color\"><a href=\"https:\/\/scroll.morele.net\/poradniki\/czym-jest-wirus-komputerowy\/\"><strong>Czym jest wirus komputerowy? Najgro\u017aniejsze wirusy \u2013 jak je wykry\u0107 i usun\u0105\u0107?<\/strong><\/a><\/mark><\/li><\/ul>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"<p>Internet to istny raj dla wszelkiej ma\u015bci oszust\u00f3w. Jednym z narz\u0119dzi w ich arsenale jest scam. W tek\u015bcie wyja\u015bniamy, co to jest scam, jak go identyfikowa\u0107 i jakie kroki podj\u0105\u0107, aby unikn\u0105\u0107 problem\u00f3w. Scam: co to jest? Wiedza na temat sposob\u00f3w dzia\u0142ania oszust\u00f3w w sieci mo\u017ce by\u0107 przydatna i zaoszcz\u0119dzi\u0107 nam sporo zmartwie\u0144. Cho\u0107 sama [&hellip;]<\/p>\n","protected":false},"author":6,"featured_media":23721,"comment_status":"open","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_acf_changed":false,"footnotes":""},"categories":[5],"tags":[16,17],"class_list":["post-23720","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-technologia","tag-online","tag-programy-i-aplikacje"],"acf":[],"yoast_head":"<!-- This site is optimized with the Yoast SEO Premium plugin v22.9 (Yoast SEO v24.2) - https:\/\/yoast.com\/wordpress\/plugins\/seo\/ -->\n<title>Scam \u2013 co to jest? Jak nie da\u0107 si\u0119 oszuka\u0107 w sieci? &#8211; Scroll<\/title>\n\n<link rel=\"canonical\" href=\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci\/\" \/>\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\t\n\t\n\t\n\n\n\n\n\n\t\n\t\n\t\n<script type=\"application\/ld+json\" class=\"yoast-schema-graph\">{\"@context\":\"https:\/\/schema.org\",\"@graph\":[{\"@type\":\"Article\",\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci\/#article\",\"isPartOf\":{\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci\/\"},\"author\":{\"name\":\"B\u0142a\u017cej Charzy\u0144ski\",\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/#\/schema\/person\/9821d4c65281eeef6293b888ec7e49fe\"},\"headline\":\"Scam \u2013 co to jest? Jak nie da\u0107 si\u0119 oszuka\u0107 w sieci?\",\"datePublished\":\"2022-04-07T13:07:25+00:00\",\"dateModified\":\"2022-04-11T07:31:03+00:00\",\"mainEntityOfPage\":{\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci\/\"},\"wordCount\":1470,\"commentCount\":0,\"publisher\":{\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/#organization\"},\"image\":{\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci\/#primaryimage\"},\"thumbnailUrl\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2022\/04\/scam-co-to.jpg\",\"keywords\":[\"Online\",\"Programy i aplikacje\"],\"articleSection\":[\"Technologia\"],\"inLanguage\":\"pl-PL\",\"potentialAction\":[{\"@type\":\"CommentAction\",\"name\":\"Comment\",\"target\":[\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci\/#respond\"]}],\"copyrightYear\":\"2022\",\"copyrightHolder\":{\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/#organization\"}},{\"@type\":\"WebPage\",\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci\/\",\"url\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci\/\",\"name\":\"Scam \u2013 co to jest? Jak nie da\u0107 si\u0119 oszuka\u0107 w sieci? &#8211; Scroll\",\"isPartOf\":{\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/#website\"},\"primaryImageOfPage\":{\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci\/#primaryimage\"},\"image\":{\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci\/#primaryimage\"},\"thumbnailUrl\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2022\/04\/scam-co-to.jpg\",\"datePublished\":\"2022-04-07T13:07:25+00:00\",\"dateModified\":\"2022-04-11T07:31:03+00:00\",\"breadcrumb\":{\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci\/#breadcrumb\"},\"inLanguage\":\"pl-PL\",\"potentialAction\":[{\"@type\":\"ReadAction\",\"target\":[\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci\/\"]}]},{\"@type\":\"ImageObject\",\"inLanguage\":\"pl-PL\",\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci\/#primaryimage\",\"url\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2022\/04\/scam-co-to.jpg\",\"contentUrl\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2022\/04\/scam-co-to.jpg\",\"width\":1200,\"height\":800,\"caption\":\"scam co to\"},{\"@type\":\"BreadcrumbList\",\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci\/#breadcrumb\",\"itemListElement\":[{\"@type\":\"ListItem\",\"position\":1,\"name\":\"Strona g\u0142\u00f3wna\",\"item\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/\"},{\"@type\":\"ListItem\",\"position\":2,\"name\":\"Scam \u2013 co to jest? Jak nie da\u0107 si\u0119 oszuka\u0107 w sieci?\"}]},{\"@type\":\"WebSite\",\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/#website\",\"url\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/\",\"name\":\"Scroll\",\"description\":\"Blog Scroll Morele\",\"publisher\":{\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/#organization\"},\"potentialAction\":[{\"@type\":\"SearchAction\",\"target\":{\"@type\":\"EntryPoint\",\"urlTemplate\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/?s={search_term_string}\"},\"query-input\":{\"@type\":\"PropertyValueSpecification\",\"valueRequired\":true,\"valueName\":\"search_term_string\"}}],\"inLanguage\":\"pl-PL\"},{\"@type\":\"Organization\",\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/#organization\",\"name\":\"Morele Sp. z o.o.\",\"url\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/\",\"logo\":{\"@type\":\"ImageObject\",\"inLanguage\":\"pl-PL\",\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/#\/schema\/logo\/image\/\",\"url\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2021\/05\/1200x627.png\",\"contentUrl\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2021\/05\/1200x627.png\",\"width\":1200,\"height\":627,\"caption\":\"Morele Sp. z o.o.\"},\"image\":{\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/#\/schema\/logo\/image\/\"},\"sameAs\":[\"https:\/\/www.facebook.com\/morele.net\",\"https:\/\/x.com\/morele_net\",\"https:\/\/www.youtube.com\/user\/MoreleTV\"]},{\"@type\":\"Person\",\"@id\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/#\/schema\/person\/9821d4c65281eeef6293b888ec7e49fe\",\"name\":\"B\u0142a\u017cej Charzy\u0144ski\",\"description\":\"Kosmos, \u015bwiat komputer\u00f3w, gry PC, p\u0142ywanie - kolejno\u015b\u0107 przypadkowa, ceni\u0119 sobie to wszystko.\",\"url\":\"https:\/\/scroll.morele.net\/redaktor\/blazej-charzynski\/\"}]}<\/script>\n<!-- \/ Yoast SEO Premium plugin. -->","yoast_head_json":{"title":"Scam \u2013 co to jest? Jak nie da\u0107 si\u0119 oszuka\u0107 w sieci? &#8211; Scroll","robots":{"index":"index","follow":"follow","max-snippet":"max-snippet:-1","max-image-preview":"max-image-preview:large","max-video-preview":"max-video-preview:-1"},"canonical":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci\/","og_locale":"pl_PL","og_type":"article","og_title":"Scam \u2013 co to jest? Jak nie da\u0107 si\u0119 oszuka\u0107 w sieci?","og_description":"Internet to istny raj dla wszelkiej ma\u015bci oszust\u00f3w. Jednym z narz\u0119dzi w ich arsenale jest scam. W tek\u015bcie wyja\u015bniamy, co to jest scam, jak go","og_url":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci\/","og_site_name":"Scroll","article_publisher":"https:\/\/www.facebook.com\/morele.net","article_published_time":"2022-04-07T13:07:25+00:00","article_modified_time":"2022-04-11T07:31:03+00:00","og_image":[{"width":1200,"height":800,"url":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2022\/04\/scam-co-to.jpg","type":"image\/jpeg"}],"author":"B\u0142a\u017cej Charzy\u0144ski","twitter_card":"summary_large_image","twitter_creator":"@morele_net","twitter_site":"@morele_net","twitter_misc":{"Napisane przez":"B\u0142a\u017cej Charzy\u0144ski","Szacowany czas czytania":"8 minut"},"schema":{"@context":"https:\/\/schema.org","@graph":[{"@type":"Article","@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci\/#article","isPartOf":{"@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci\/"},"author":{"name":"B\u0142a\u017cej Charzy\u0144ski","@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/#\/schema\/person\/9821d4c65281eeef6293b888ec7e49fe"},"headline":"Scam \u2013 co to jest? Jak nie da\u0107 si\u0119 oszuka\u0107 w sieci?","datePublished":"2022-04-07T13:07:25+00:00","dateModified":"2022-04-11T07:31:03+00:00","mainEntityOfPage":{"@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci\/"},"wordCount":1470,"commentCount":0,"publisher":{"@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/#organization"},"image":{"@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci\/#primaryimage"},"thumbnailUrl":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2022\/04\/scam-co-to.jpg","keywords":["Online","Programy i aplikacje"],"articleSection":["Technologia"],"inLanguage":"pl-PL","potentialAction":[{"@type":"CommentAction","name":"Comment","target":["https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci\/#respond"]}],"copyrightYear":"2022","copyrightHolder":{"@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/#organization"}},{"@type":"WebPage","@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci\/","url":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci\/","name":"Scam \u2013 co to jest? Jak nie da\u0107 si\u0119 oszuka\u0107 w sieci? &#8211; Scroll","isPartOf":{"@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/#website"},"primaryImageOfPage":{"@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci\/#primaryimage"},"image":{"@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci\/#primaryimage"},"thumbnailUrl":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2022\/04\/scam-co-to.jpg","datePublished":"2022-04-07T13:07:25+00:00","dateModified":"2022-04-11T07:31:03+00:00","breadcrumb":{"@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci\/#breadcrumb"},"inLanguage":"pl-PL","potentialAction":[{"@type":"ReadAction","target":["https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci\/"]}]},{"@type":"ImageObject","inLanguage":"pl-PL","@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci\/#primaryimage","url":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2022\/04\/scam-co-to.jpg","contentUrl":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2022\/04\/scam-co-to.jpg","width":1200,"height":800,"caption":"scam co to"},{"@type":"BreadcrumbList","@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/technologia\/scam-co-to-jest-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-sieci\/#breadcrumb","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"name":"Strona g\u0142\u00f3wna","item":"https:\/\/scroll.morele.net\/"},{"@type":"ListItem","position":2,"name":"Scam \u2013 co to jest? Jak nie da\u0107 si\u0119 oszuka\u0107 w sieci?"}]},{"@type":"WebSite","@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/#website","url":"https:\/\/scroll.morele.net\/","name":"Scroll","description":"Blog Scroll Morele","publisher":{"@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/#organization"},"potentialAction":[{"@type":"SearchAction","target":{"@type":"EntryPoint","urlTemplate":"https:\/\/scroll.morele.net\/?s={search_term_string}"},"query-input":{"@type":"PropertyValueSpecification","valueRequired":true,"valueName":"search_term_string"}}],"inLanguage":"pl-PL"},{"@type":"Organization","@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/#organization","name":"Morele Sp. z o.o.","url":"https:\/\/scroll.morele.net\/","logo":{"@type":"ImageObject","inLanguage":"pl-PL","@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/#\/schema\/logo\/image\/","url":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2021\/05\/1200x627.png","contentUrl":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-content\/uploads\/2021\/05\/1200x627.png","width":1200,"height":627,"caption":"Morele Sp. z o.o."},"image":{"@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/#\/schema\/logo\/image\/"},"sameAs":["https:\/\/www.facebook.com\/morele.net","https:\/\/x.com\/morele_net","https:\/\/www.youtube.com\/user\/MoreleTV"]},{"@type":"Person","@id":"https:\/\/scroll.morele.net\/#\/schema\/person\/9821d4c65281eeef6293b888ec7e49fe","name":"B\u0142a\u017cej Charzy\u0144ski","description":"Kosmos, \u015bwiat komputer\u00f3w, gry PC, p\u0142ywanie - kolejno\u015b\u0107 przypadkowa, ceni\u0119 sobie to wszystko.","url":"https:\/\/scroll.morele.net\/redaktor\/blazej-charzynski\/"}]}},"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/23720","targetHints":{"allow":["GET"]}}],"collection":[{"href":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-json\/wp\/v2\/users\/6"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=23720"}],"version-history":[{"count":3,"href":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/23720\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":23737,"href":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/23720\/revisions\/23737"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-json\/wp\/v2\/media\/23721"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=23720"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=23720"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/scroll.morele.net\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=23720"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}